Małopolska Liga Antysmogowa: cała energia w gminnych budynkach ze słońca! To niełatwe, ale możliwe. W gminach eko mieszkańcy chcą być eko

FLESZ - Rynek pracy odporny na pandemię

Jak zmotywować mieszkańców do ocieplania swoich domów, wymiany źródeł ciepła z kopciuchów na bardziej przyjazne środowisku oraz stosowania odnawialnych źródeł energii? Potrzeba informacji i edukacji oraz publicznych pieniędzy na niezbędne inwestycje, ale olbrzymie znaczenie odgrywa także przykład idący z góry. Jeśli gmina w swoich obiektach stosuje rozwiązania służące środowisku: ociepla ściany i stropy, wymienia okna i drzwi, by nie marnować energii, a zarazem sięga chętnie po OZE (fotowoltaika, solary, pompy ciepła, wiatraki), to mieszkańcy też prędzej czy później zaczynają to robić.

Z raportu Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego podsumowującego działania podjęte przez samorządy w naszym regionie w ramach realizacji Programu Ochrony Powietrza wynika, że w roku 2020 zmodernizowane zostało 107 budynków użyteczności publicznej należących do 52 gmin i dwóch powiatów. Najwięcej (18) było ich w Krakowie, a potem w Wieliczce (6) i Bieczu (5). W gminach Gorlice, Kęty i Szczurowa zmodernizowano po 4 obiekty publiczne. Małopolska pobiła swój dotychczasowy rekord termomodernizacji.

Panele fotowoltaiczne i solary - wszędzie

Jeszcze lepszy wynik zanotował nasz region w stosowaniu OZE: w gminach województwa zainstalowano łącznie 10 191 odnawialnych źródeł energii, czyli prawie… dziesięciokrotnie więcej niż w latach poprzednich. Instalację OZE w ciągu jednego tylko roku podjęły aż 154 ze 182 gmin regionu. Najwięcej OZE zainstalowano w gminie wiejskiej Nowy Targ (780 szt.) oraz w Krakowie (709 szt.), mieście Bochni (429 szt.), gminie Moszczenica (344 szt.) i Skawinie (285 szt.). Największe odnawialne moce po Krakowie zaczęły pracować w Tarnowie, Wieliczce, Limanowej, Zabierzowie i Myślenicach oraz Bochni, Mogilanach, Krzeszowicach i Andrychowie.

Najczęściej instalowane były w gminach panele fotowoltaiczne (5 846 instalacji) oraz kolektory słoneczne (2 417 instalacji). Przykład szedł tu także do mieszkańców z góry: w minionych latach instalacje tego typu pojawiały się często jako pierwsze w okolicy właśnie na budynkach użyteczności publicznej. Nie inaczej było w roku 2020: nowe urządzenia fotowoltaiczne lub solarne postawiono na 208 budynkach.

Co równie ważne, mocno rośnie udział energii z OZE w ogólnym bilansie energetycznym gmin. W gminie Wierzchosławice cała energia zużywana w ciągu roku w budynkach użyteczności publicznej pochodzi z gminnej farmy fotowoltaicznej. W trzech kolejnych gminach - – Koniusza, Gnojnik i Dębno – udział ten przekracza 50 proc. W gminie Bystra-Sidzina jest to ponad 42 proc., w Niepołomicach 33,6 proc., w Sułoszowej i Laskowej po 24 proc., w mieście Limanowa 18,5 proc., a w gminie Lubień – 17,8 proc.

Kary dla niepoprawnych. Palenie śmieciami w domowym piecu w Małopolsce nie przejdzie

Samorządy inwestują także coraz więcej w czysty transport. Przez rok przybyły nam 33 niskoemisyjne autobusy komunikacji miejskiej. Równocześnie powstało ponad 270 km nowych dróg rowerowych, a 59 gmin przeprowadziło kampanie promujące wykorzystanie zrównoważonych form transportu.

Obok marchewki (dotacji, wsparcia informacyjnego i doradztwa) oraz dobrego przykładu potrzebny jest też kij, czyli rzetelne stosowanie przepisów o ochronie powietrza. Wedle raportu UMWM, 165 spośród 182 gmin województwa podjęło kontrole w zakresie przestrzegania uchwały antysmogowej oraz zakazu spalania odpadów przez mieszkańców. Przez rok przeprowadzono w tym celu 16,7 tys. kontroli, podczas których wykryto 992 przypadków nieprzestrzegania przepisów uchwały oraz 833 przypadki spalania odpadów – zatem co dziesiąta interwencja przyniosła efekt w postaci wykrycia naruszeń prawa. Nałożono mandaty w łącznej wysokości 138,6 tys. zł, a 268 spraw skierowano do sądu.