Małopolska ma nowy plan zagospodarowania przestrzennego

- Od uchwalenia poprzedniego planu minęło już 15 lat, więc tamte zapisy zdążyły się już zdezaktualizować. Nowy dokument przedstawia wizję rozwoju województwa, która ma się opierać o cztery ośrodki regionalne. Zawiera też rekomendacje do podjęcia dalszych działań w najważniejszych dziedzinach, takich jak na przykład transport, środowisko czy turystyka - mówi Janusz Sepioł, kierujący zespołem pracującym nad nowym planem zagospodarowania przestrzennego województwa małopolskiego. W poniedziałek dokument został zatwierdzony przez sejmik.

To raczej drogowskaz

Plan zagospodarowania województwa - w przeciwieństwie do planów miejscowych - nie ma charakteru prawa miejscowego i nie wywołuje bezpośrednich skutków finansowych. Nie gwarantuje też realizacji inwestycji wskazanych jako niezbędne i potrzebne do właściwego funkcjonowania regionu.

- To raczej drogowskaz i inspiracja niż zbiór konkretnych nakazów i zakazów - tłumaczy Janusz Sepioł.

Autorzy dokumentu zdefiniowali 10 problemów rozwoju przestrzennego Małopolski. To z jednej strony kurczenie i starzenie się miast, ale z drugiej nadmierna ekspansja na nowe tereny. W regionie istnieją zbyt duże różnice w poziomie życia i zbyt duże zróżnicowanie dochodów samorządów. Problemem jest także ubytek gruntów rolnych i katastrofa smogowa, a ochrona krajobrazu to kompletna fikcja.

Co zdecyduje o rozwoju

Głównym czynnikiem rozwojowym Małopolski staną się miasta regionalne. Uznano, że oparcie się na rozwoju mniejszych miasteczek nie przyniesie zamierzonych efektów, z kolei postawienie tylko na Kraków sprawi, że pogłębią się różnice wewnątrz regionu.

Ważnymi ośrodkami dla okolicznych mieszkańców mają być Tarnów oraz Nowy Sącz, na zachodzie regionu Oświęcim i Chrzanów, a na południu Nowy Targ i Zakopane. Aby tak się stało, potrzebne są inwestycje, głównie komunikacyjne. Chodzi o to, by dotarcie do tych miast z okolicznych miejscowości nie trwało zbyt długo. Konieczne jest także zlokalizowanie w tych miastach takich usług (np. kulturalnych, zdrowotnych, sportowych, rekreacji), po które nie trzeba jechać aż do Krakowa.

Według Janusza Sepioła, Małopolska stoi przed wyzwaniem dotyczącym małych miasteczek. - One praktycznie się kurczą. Ludności przybywa w dużych miastach i na wsiach, ubywa w tych małych miasteczkach i to jest problem, na rozwiązanie którego nie ma recepty - podkreśla Janusz Sepioł. Jako przykład podaje swoje rodzinne Gorlice. W mieście powstało w ostatnim czasie 100 domów, w gminie Gorlice, czyli na wsi - 300 domów.

Strefy funkcjonalne

Całe województwo zostanie podzielone na kilka stref - obszarów funkcjonalnych.

Na północy Małopolski znajdzie się „Farma”, skupiająca tradycyjne tereny rolnicze. Obszary rezerwowane dla rozwoju przemysłowego to Krakowski Obszar Metropolitalny, pas ciągnący się wzdłuż autostrady A4 od zachodniej Małopolski przez Bochnię, Brzesko i Tarnów (nazwany „Klinem Rozwojowym”) oraz rejon Nowego Sącza (czyli „Dolina Przedsiębiorczości”). Reszta województwa ma służyć turystyce i rekreacji.