Mamma mia!

Są chwile, które przechodzą do historii; mecze, które zostają w pamięci; zawodnicy, którzy stają się legendą. I są słowa, które na zawsze pozostaną tajemnicą.

Tamtego dnia, 9 lipca 2006 r., Zinedine Zidane wybiegł na boisko po raz ostatni. On, najwybitniejszy piłkarz dekady miał w glorii zakończyć karierę. Do końca jednak nie dotrwał, bo obrona honoru matki i siostry przeważyła nad zachowaniem zimnej krwi.

Te pożegnalne 110 minut, zwieńczone brutalnym uderzeniem głową Materazziego stały się punktem wyjścia, aby jeszcze raz opowiedzieć o francuskim geniuszu piłki.

Ale w opowieści Caioliego to co najlepsze dzieje się, paradoksalnie, poza boiskiem. Tam, gdzie rozmawia o Zidane'ie z del Bosque, Lippim, Thuramem, a nade wszystko z Valdano, który przytacza bodaj najbardziej celną charakterystykę mistrza: "Zizou był ostatnim uniwersalnym piłkarzem. Łączył w sobie obowiązkowość i profesjonalizm futbolu europejskiego z poetyckością piłki południowoamerykańskiej".

Gdy autor wraca w książce na stadion w Berlinie, arenę ostatniej potyczki, ta poetyka szybko się ulatnia. Wszystko jest tu wymieszane: epoki, wydarzenia, style. Widzimy Zidane'a, jak się żegna, by zaraz przeczytać o jego powrocie do kadry w 2005 r., płynnie przejść do Euro '2000, wrócić do Francji w 1998 r., a w międzyczasie dowiedzieć się co nieco o dzieciństwie w Marsylii. Na dodatek znajdujemy w tej opowieści mnóstwo uchybień - znana organizacja, której patronuje Zidane, ma nieprawidłową nazwę, niektóre nazwiska są pomylone, a we francuskich cytatach, przytoczonych w oryginale, aż roi się od błędów. Możemy przyjąć za pewnik, że Caioli nie miał takiego zamiaru, ale książka w polskiej wersji w zadziwiający sposób oddaje atmosferę tamtego lipcowego wieczoru. Mogło być tak pięknie. Wyszła katastrofa.

Remigiusz Półtorak