Mamo żyj!

BOCHNIA. Sanepid i dzieci

   -Dotarcie poprzez synów i córki do kobiet w wieku ryzyka wystąpienia raka piersi i szyjki macicy wymaga jednak zgodnej współpracy i sporej ilości argumentów - mówi powiatowy inspektor sanitarny, Stanisław Weiss koordynujący akcję na Bocheńszczyźnie.
   Wyjaśnia on, iż ze statystyk wynika, że potencjalnie najbardziej na zachorowanie grupą kobiet (około 50 roku życia), są matki uczennic szkół ponadgimnazjalnych, jednak mając na uwadze potrzebę dotarcia do jak największej liczby kobiet zrodził się pomysł przeprowadzenia akcji profilaktycznej raka piersi, adresowanej do matek dzieci szkół podstawowych, a nawet przedszkoli. Stąd uczestnictwo specjalistów w imprezie przygotowanej dla swych matek przez wychowanków bocheńskiego Przedszkola nr 4 oraz wspólna organizacja obchodów Dnia Matki w Szkole Podstawowej nr 5. - Celem nadrzędnym było zwrócenie za pośrednictwem tych, których każda matka wysłucha na problem, w obliczu którego staje coraz większa ilość kobiet. Musimy to robić, gdyż mają one wciąż małą wiedzę na temat tych chorób, które ciągle niesłusznie uważane są za nieuleczalne. Powoduje to unikanie badań profilaktycznych, które stanowią podstawę wczesnego wykrycia choroby, a co za tym idzie - jej skutecznego leczenia - mówi St. Weiss.
   W praktyce oznaczało to, że w "piątce" spotkanie "Młodzi z przyszłością", którego pomysłodawczynią była Ewa Gardziel, poświęcone było nie tylko prezentacji wybitnie uzdolnionych w różnych dziedzinach uczniów. Poza śpiewem, tańcem, muzyką, malarstwem i poezją w wykonaniu dzieci w programie znalazły się także wystąpienia gości: wykłady, pokazy, prezentacje, instruktaże samobadania, informacje na temat pielęgnacji piersi, samokontroli, a nawet losowanie bezpłatnych badań mammograficznych, które można wykonać w przychodni mieszczącej się przy tej samej ulicy co szkoła. Specjalistyczne Centrum Medyczne "Remedium" zaprasza także panie w wieku 50 - 69 lat na bezpłatne badania mammograficzne finansowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia w ramach programu profilaktyki raka piersi. Rejestracja telefoniczna (014) 611 54 50; 611 54 60 lub osobiście. Badania są wykonywane bez skierowania.
   Dzięki spotkaniu w Szkole Podstawowej nr 5 matki występujących uczniów dowiedziały się, jakie są czynniki ryzyka: wiek, genetyczne (szczególnie zagrożone są matki i siostry osób, u których wystąpił rak sutka), otyłość (zwiększa ryzyko nowotworu, ale dopiero po menopauzie), nieprawidłowe odżywianie (z dużą ilością tłuszczów, cholesterolu), cukrzyca i nadużywanie alkoholu. Zresztą alkohol w nadmiarze szkodzi. Poznały także dekalog profilaktyki: 1. Nie pal. 2. Ograniczaj alkohol. 3. Ograniczaj spożycie tłuszczy. 4. Ograniczaj spożycie marynat. 5. Unikaj nadwagi. 6. Dostarczaj witamin i mikroelementów. 7. Spożywaj produkty bogate w błonnik. 8. Przechowuj produkty w lodówce. 9. Unikaj nadmiernego naświetlania promieniami słonecznymi. 10. Zgłaszaj się na badania profilaktyczne. Szczególną uwagę zwracano na znaczenie samobadania piersi (co miesiąc, najlepiej w 7. dniu cyklu). - Wszystkie panie otrzymały specjalne zawieszki z instruktażem, które powinny znaleźć się w łazienkach, by przypominać o systematycznym badaniu i pomagać w prawidłowym jego przeprowadzaniu.
   Mniej mówiono o profilaktyce raka szyjki macicy (różowa konwalia), lecz z rozdawanych ulotek matki mogły dowiedzieć się, że to drugi co do częstości nowotwór złośliwy występujący u kobiet w Polsce (pierwsze miejsce zajmuje rak piersi!). Jest zbyt późno rozpoznawalny i leczony, przez co powoduje śmierć ponad dwóch tysięcy kobiet rocznie. Jedyną szansą wyleczenia jest wczesne wykrycie choroby w jak najmniej zaawansowanym stadium. Jedyną skuteczną metodą uniknięcia tragicznych skutków choroby są regularne badania cytologiczne. Za pomocą tego badania można bowiem wykryć tzw. stany przedrakowe lub różne stadia nowotworu w okresie bezobjawowym, w momencie kiedy jest całkowicie uleczalny.
   Akcja z różową wstążeczką i różową konwalią nie tylko zwraca uwagę na znaczenie profilaktyki, lecz ułatwia także kobietom kontakt ze specjalistami, którzy w przystępny sposób potrafią wyjaśnić sens samobadania. A ci kobietom mówią wprost: Wykrycie złośliwych zmian w piersi wcale nie oznacza, że ją utracisz. Nowoczesna metoda operacji pozwala tego uniknąć. Jest tylko jeden warunek: guz nie może mieć więcej niż 2 cm średnicy. Zanim osiągnie taką wielkość, rozwija się przez 6 - 8 lat. O połowę mniejszy może wykryć kobieta, która systematycznie bada swoje piersi. Mammografia pozwala stwierdzić guz o średnicy 3 mm, a USG - 5 mm i nawet wstępnie ocenić, czy jest złośliwy. Łamią także ugruntowane stereotypy: Dotychczas stosowane leczenie chirurgiczne prawie zawsze wiązało się z amputacją całej piersi oraz usunięciem na wszelki wypadek 10 - 30 węzłów chłonnych, znajdujących się pod pachą. Nowa terapia pozwala precyzyjnie ocenić, czy węzły położone pod pachą zostały zaatakowane przez nowotwór rozwijający się w piersi. Jeśli nie, nie trzeba jej amputować. Wystarczy wyłuskanie samego guzka wraz z niewielką ilością zdrowej tkanki. Po zabiegu pozostaje tylko niewielka blizna.
   Jest tylko jeden problem - w Kanadzie, USA i Europie Zachodniej takie operacje przeprowadza się u około 80 proc. pacjentek, w Polsce u 10 - 12 proc. Większość kobiet trafia do specjalisty zbyt późno. Wówczas tylko amputacja piersi może uratować im życie. - Właśnie po to, by 70 proc. kobiet więcej miało szansę na pełne wyleczenie bez konieczności zostawania "amazonką" dzieci z bocheńskich przedszkoli i podstawówek pomagały specjalistom w edukacji zdrowotnej swych mam…
(PK)