Metal - rockowe ekstremum

   Korzenie muzyki metalowej tkwią w późnych latach 60., kiedy na skutek wzmocnienia gitarowego brzmienia brytyjskich zespołów rhythmandbluesowych narodził się hard rock. Twórczość takich formacji, jak Led Zeppelin, Deep Purple i Black Sabbath, choć miała swe korzenie w przeszłości, wybiegała również w przyszłość. Szczególnym przypadkiem była ostatnia z wymienionych grup. Jej muzyka, opierająca się na masywnych riffach gitary, ciężkich kanonadach perkusji i drapieżnym wokalu, oraz teksty, przesiąknięte fascynacją okultyzmem, wyznaczyły kanon nowej muzyki, którą krytycy ochrzcili wkrótce terminem zaczerpniętym z powieści kontrkulturowego guru - Williama S. Burroughsa - heavy metal.
   Twórczego rozwinięcia wypracowanej przez grupę formuły, dokonały w latach 70. zespoły z różnych części świata: AC/DC z Australii, Van Halen z USA, Scorpions z Niemiec oraz Judas Priest i Motorhead z Wielkiej Brytanii. Do szybkiej i ostrej muzyki dodały one charakterystyczny wygląd (długie włosy, obcisłe stroje ze skóry, metalowe ozdoby), teatralizację występów oraz gloryfikację męskiej postawy macho. Eksplozja punk rocka w 1977 r. nie pozostała bez wpływu na pokrewny mu nurt. W ten sposób narodził się jego podgatunek - New Wave Of British Heavy Metal - którego gwiazdami stały się grupy Iron Maiden, Saxon, Def Leppard, Girlschool, Diamond Head, Samson i Tygers Of Pan Tang. Choć większość z nich szybko poszła w niepamięć, przyczyniły się one do dodatkowego zdynamizowania stylu.
   Na początku lat 80. najbardziej kreatywnymi twórcami ciężkiego rocka okazali się Amerykanie z Zachodniego Wybrzeża USA. Zainspirowani brutalnym hard corem, stworzyli niezwykle ekspresyjną odmianę ulubionej muzyki - thrash metal. Takie formacje, jak Metallica, Slayer, Testament, Exodus, Anthrax, Overkill, Nuclear Assault i Floatsam And Jetsam wyeksponowały brutalne partie gitar, szybkie tempo utworów i gardłowe wokalizy. Inna była również tematyka ich tekstów - dominowały rozważania o śmierci, cierpieniu, nędzy ludzkiego losu, ale pojawiały się również wątki polityczne i społeczne.
   Jeszcze dalej posunęli się twórcy kolejnej odmiany ciężkiej muzyki - death metalu - amerykańskie formacje Death, Morbid Angel i Deicide. Brzmienie ich gitar stało się maksymalnie brutalne, tempo wybijane przez bębny - opętańczo szybkie, a wokal - zachrypły, dochodzący z trzewi, sprawiający wrażenie "wymiotowania głosem". Ekstremalnej muzyce towarzyszyły ekstremalne teksty - najczęściej o tematyce okultystycznej.
   Całkowicie zdominowany przez satanistyczną ideologię okazał się wykreowany przez brytyjską grupę Venom black metal. Jego najwierniejszymi wyznawcami stali się Norwegowie. W połowie lat 90. kult black metalu przybrał w Skandynawii kryminalne formy: fani nurtu podpalali chrześcijańskie kościoły, organizowali satanistyczne rytuały, popełniali samobójstwa, dochodziło nawet do zabójstw (basista zespołu Mayhem zamordował gitarzystę tej grupy).
   Najnowszym odłamem ciężkiego rocka jest "ugrzeczniony" nu-metal, łączący elementy rapu i metalu, a nawet elektroniki i popu. Jego gwiazdami są cieszące się międzynarodową sławą zespoły Linkin Park, Limp Bizkit i P.O.D.
   W Polsce wszystkie odmiany metalu miały zawsze wierne grono fanów. Najważniejszymi wykonawcami nurtu są u nas grupy TSA, Kat, Acid Drinkers, Vader, Behemoth i Sceptic.
PAWEŁ GZYL
   Judas Priest, fot. Sony BMG