Miechowski sztetl poznasz w Chmielniku

W chmielnickim Ośrodku Edukacyjno-Muzealnym „Świętokrzyski Sztetl” można wiele dowiedzieć się o dawnych sztetlach– małych skupiskach miejskich, zachowujących tradycyjną obyczajowość żydowską – m.in. z powiatu miechowskiego i proszowickiego. Historia obejmuje m.in. Miechów, Proszowice, Nowe Brzesko, Olkusz, Skałę, Książ Mały i Działoszyce – do 1942 roku.

Chmielnik to miejscowość leżąca w sąsiednim województwie świętokrzyskim. – _Podczas wojny w budynku synagogi urządzono magazyn na zboża i dzięki temu obiekt ocalał. Po wojnie też był wykorzystywany jako magazyn. Kiedy ob_c_hodzono 450 lat lokacji Chmielnika pojawiły się pytania, co z żydowską przeszłością miasta, o której – od __zakończenia wojny – się nie mówiło _– podkreśla Agnieszka Dziarmaga, dyr. Ośrodka.

Kilka lat temu władze miasta podjęły decyzję o odnowieniu synagogi, rozpoczynając prace od uregulowania prawa własności gruntu. Na inwestycję udało się uzyskać dofinansowanie unijne oraz z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Kiedy w Miechowie modernizowano zabudowania poklasztorne, w Chmielniku odnawiano dawną synagogę.

W marcu ubiegłego roku otwarto tu „Świętokrzyski Sztetl”. Uwagę turystów przykuwa centralne miejsce dawnej sali modlitw. Tam została usytuowana bima (podwyższone miejsce, które jest stawiane w centrum synagogi).

Jest to jedyny obiekt w świecie wykonany ze szkła. – _Z __tego miejsca niegdyś odczytywano Torę _– tłumaczy Agnieszka Dziarmaga, dyrektor OEM „Świętokrzyski Sztetl”.

Na multimedialnej mapie można odnaleźć informację o dawnych sztetlach, znajdujących się na terenie obecnych województw świętokrzyskiego, małopolskiego i śląskiego.

– _Chcemy zainteresować Małopolskie Kuratorium Oświaty lekcjami dla szkół różnych szczebli. Byłyby to między innymi warsztaty z kuchni żydowskiej, podczas których uczniowie sami przygotowywaliby cymes lub mace, poznawali zasady kuchni żydowskiej, koszerność i oczywiście dokładnie zwiedzali by muzeum. Przewidujemy także spacer edukacyjny w Chmielniku i poznanie pamiątek żydowskich i __katolickich. Proponujemy również pro_g_ram „Odtajemniczyć tajemnicze” _– _życie codzienne chmielnickich Żydów _– wymienia dyr. Agnieszka Dziarmaga.

Burmistrz Dariusz Marczewski uważa, że każda nowa oferta edukacyjna przybliżająca historię ziemi miechowskiej jest godna uwagi. – _Tym bardziej, jeśli jest to zrobione w formie multimedialnej. Myślę, że każde nowe miejsce należy poznać. A Chmielnik nie leży w dużej odległości od Miechowa _– mówi burmistrz Marczewski.

Na razie, w okresie wakacji, warto wybrać się do Chmielnika. 19 sierpnia, przede wszystkim dla uczniów, organizowane są warsztaty fotograficzne „Kocham prowincję”.