Mieszkańcy zaangażują się w prace na rzecz ochrony Starego Cmentarza Podgórskiego

Stowarzyszenie Podgorze.pl rozpoczęło nowy projekt „Wolontariat dla dziedzictwa”. - Uzyskaliśmy wsparcie Narodowego Instytutu Dziedzictwa - 9 tys. zł (nasz wkład własny to ok. 3 tys.) - wylicza Monika Szurlej ze stowarzyszenia. Projekt koncentruje się na Starym Cmentarzu Podgórskim i na jego ochronie.

A jest co chronić, bo to najstarsza komunalna nekropolia w Krakowie. Są tu groby m.in. Edwarda Dembowskiego, Emila Serkowskiego, Józefa Chrystiana Zolla i Bednarskich.

Niestety, burzliwe dzieje historii odcisnęły na cmentarzu piętno. Był on dwukrotnie dewastowany - najpierw przez Niemców, a potem przez komunistów. Przypomnijmy, w 1942 r., przy budowie linii kolejowej Niemcy zniwelowali część cmentarza spychaczami (ok. 1/4 powierzchni), niszcząc nagrobki. Największą dewastację spowodowała jednak rozbudowa ul. Telewizyjnej (obecnie Powstańców Śląskich) w latach 70. ub. wieku. Bezpowrotnie zniszczono wtedy zabytkowy układ i charakter cmentarza. Do dziś przetrwało tylko 38 arów nekropolii, która w 1900 roku miała powierzchnię 1,5 ha.

O tym wszystkim Stowarzyszenie Podgorze.pl chce przypomnieć, a jednocześnie zaangażować mieszkańców (zwłaszcza Podgórza) w działania na rzecz ochrony Starego Cmentarza Podgórskiego. - Nasz projekt zakłada m.in. warsztaty wolontariackie dla mieszkańców w każdym wieku - informuje Monika Szurlej.

Wolontariusze, którzy zgłoszą się do projektu, zajmą się porządkowaniem nagrobków i sadzeniem roślin. Przed nimi również bardzo ważne zadanie: prace dokumentacyjne i inwentaryzacja nagrobków (każdy zostanie opisany i obfotografowany). To pozwoli zebrać informacje na temat obecnego stanu cmentarza. Następnie zostaną one porównane z informacjami o tym, jak wyglądała nekropolia przed dewastacją w latach 70.

- Mamy dostęp do fotografii wykonanych tuż przed tą dewastacją - mówi Monika Szurlej. - Chcemy też zebrać relacje świadków, którzy pamiętają tamten okres. Liczymy, że zgłoszą się mieszkańcy chcący podzielić się z nami tą wiedzą. Uzyskane informacje będzie można w przyszłości wykorzystać np. przy renowacji kolejnych zabytkowych nagrobków.

Prace na cmentarzu będą wzbogacone spotkaniami z ekspertami (np. w zakresie konserwacji zabytków i inwentaryzacji takich obiektów). Ponadto w planie jest utworzenie ścieżki edukacyjnej, która będzie podkreślała wkład wybitnych mieszkańców, pochowanych na Starym Cmentarzu Podgórskim, w rozwój miasta.

W ramach projektu „Wolontariat dla dziedzictwa” zaplanowano cztery weekendowe spotkania: 10-12 i 24-26 czerwca oraz 9-11 i 23-25 września. Mieszkańcy, chcący zaangażować się w pracę na rzecz najstarszego podgórskiego cmentarza, a także podzielić się swoimi wspomnieniami o nim (zwłaszcza o wydarzeniach z lat 70.), proszeni są o kontakt: [email protected].