Mieszkanie na wynajem

Pod względem odsetka osób, które swoje potrzeby mieszkaniowe zaspokajają wynajmując lokum, Polska jest w ogonie Europy. Według danych Eurostatu 4,3 proc. Polaków mieszka w wynajmowanym na warunkach rynkowych lokalu. Przez pięć lat wskaźnik ten wzrósł dwukrotnie (z 2,2 proc.), ale do krajów Europy Zachodniej nadal sporo nam brakuje. W Niemczech odsetek takich osób wynosi 39 proc., a w Danii 37 proc. Znacznie więcej najemców niż w Polsce jest także w Czechach (16 proc.) i na Słowacji (8 proc.).

TBS dla średniaka

O tym, że Polacy przez lata za wszelką cenę dążyli do posiadania własnego M, decydowało kilka czynników. Pierwszym i najważniejszym był kształt rynku najmu. W większości wynajmowane mieszkania stanowiły własność osób indywidualnych, które najem traktowały jako okresowy sposób zagospodarowania mieszkania. Wynajem nie dawał więc lokatorom praktycznie żadnej stabilności.

Kolejnym czynnikiem zniechęcającym do tego rozwiązanie była niska podaż, a co za tym idzie wysokie czynsze w wynajmowanych lokalach. W ciągu ostatnich lat sytuacja w pewnym stopniu zmieniła się (czego dowodem jest choćby wzrost liczby mieszkających w wynajętych lokalach), ale rewolucja jeszcze przed nami. Rządowy program wsparcia ma ożywić Towarzystwa Budownictwa Społecznego. Będą one budowały mieszkania na wynajem dla zarabiających zbyt dużo, by starać się o mieszkanie komunalne, jednak za mało, by stać ich było na własne mieszkanie.

Jeszcze w tym roku Towarzystwa Budownictwa Społecznego (TBS) i spółdzielnie mieszkaniowe będą mogły składać w Banku Gospodarstwa Krajowego wnioski o preferencyjny kredyt na budowę mieszkań czynszowych. W przyszłym roku ma zostać na to przeznaczone 450 mln zł, co pozwoli wybudować kilka tysięcy lokali.

Program ma działać dziesięć lat i łącznie pomóc wybudować około 30 tys. lokali. Mieszkania te nie będą przechodziły na własność, a czynsz będzie mógł wynieść do 5 proc. wartości odtworzeniowej lokalu rocznie. Według wskaźnika ogłoszonego przez wojewodę, obowiązującego od 1 października, maksymalny czynsz w takim mieszkaniu o powierzchni 50 mkw. w Krakowie wyniósłby 1003,54 zł. Za 28-metrową kawalerkę w TBS-ie w Krakowie trzeba byłoby zapłacić 561,96 zł czynszu, a więc nieco mniej niż na wolnym rynku.

Fundusz przeciera szlaki

Dla jeszcze nieco zamożniejszych niż potencjalni mieszkańcy TBS-ów swoją ofertę kieruje Fundusz Mieszkań na Wynajem. Docelowo ma on zostać właścicielem 20 tys. mieszkań w największych miastach Polski. Jednak jego zadaniem jest przede wszystkim zachęcenie do działania zagranicznych inwestorów instytucjonalnych do zainwestowania w mieszkania na wynajem w Polsce.

Działanie funduszu ma pokazać, że można na tym zarobić. Zwłaszcza że ryzyko związane z wynajmem mieszkań znacznie spadło od czasu wejścia w życie przepisów o najmie okazjonalnym. Pozwalają one właścicielowi mieszkania bez uciążliwych procesów sądowych usunąć lokatora, który nie płaci czynszu. Na podstawie tych przepisów umowy podpisuje zarówno Fundusz Mieszkań na Wynajem, jak i większość osób indywidualnych wynajmujących mieszkania na wolnym rynku.