Milion metrów dla biur to jeszcze zbyt mało [WIDEO, ZDJĘCIA]

Ulica Opolska. Tu powstaje kompleks trzech budynków (jeden już stoi), w każdym będzie do wynajęcia ponad 19 tys. mkw. Inwestorem jest Echo Investment. Rondo Mogilskie. Rozpoczęła się przebudowa słynnego szkieletora, po której firma GD&K Group zaoferuje do wynajęcia 28 tys. mkw. W rejonie tego ronda Skanska Property Poland kończy budowę biurowca o powierzchni 20 tys. mkw. Wcześniej podobny obiekt powstał przy ul. Kapelanka, a w sąsiedztwie Galerii Krakowskiej z ziemi wychodzą kolejne budynki. W sumie powstanie ich tam pięć - „High Five” to następne 70 tys. mkw.

Autor: Oskar Nowak

Przy innym centrum handlowym - w Bonarce - właśnie oddano do użytku szósty biurowiec firmy TriGranit. Docelowo będzie tu 10 budynków i blisko 100 tys. mkw.

Według Jarosława Czerskiego, wiceprezesa Instytutu Analiz Monitor Rynku Nieruchomości, powierzchnia biurowa w Krakowie może w najbliższym czasie przekroczyć milion metrów kwadratowych. - W tym roku jest szansa na oddanie do użytku kolejnych biurowców o łącznej powierzchni 180 tysięcy metrów, w przyszłym - nawet ponad 200 tysięcy metrów kwadratowych - twierdzi ekspert. Jego zdaniem na razie nie ma sygnałów, które wskazywałyby na zmniejszenie pędu deweloperów do stawiania biurowców pod Wawelem. Co ważniejsze - pojawili się tacy wielcy gracze na rynku nieruchomości komercyjnych jak Skanska czy Echo Investment, co może dowodzić, że inwestycje w biura w Krakowie są nadal warte wyłożonych pieniędzy.

Przejeżdżając przez miasto, można odnieść wrażenie, że biurowców powstaje tak dużo, że te nowe będą stały puste. - Nie ma takiego zagrożenia - przekonuje wiceprezydent Krakowa Elżbieta Koterba. - Właśnie rozmawiałem z przedstawicielem dużej firmy, która chce się ulokować w Krakowie i od razu przyjąć do pracy 350 osób. I ta firma nie może znaleźć gotowych biur, szuka inwestycji, która zostanie najszybciej zrealizowana - mówi.

Szybkie znalezienie wolnej i dużej powierzchni wcale nie będzie takie proste. - Większość tego typu inwestycji już na etapie przygotowań do realizacji ma zapewnione wynajęcie około jednej trzeciej biur - tłumaczy Elżbieta Koterba. Np. siódmy biurowiec w Bonarce, który zostanie oddany do użytku w 2017 r., jest już w całości wynajęty przez belgijski bank Euroclear. A według ostatniego raportu Centrum Analiz Monitor Rynku Nieruchomości, w Krakowie najemcy nie znaleziono zaledwie dla 5 proc. dostępnej powierzchni biurowej.

Eksperci nie są w stanie podać granicy, po przekroczeniu której inwestycyjny boom biurowcowy w Krakowie się załamie. Na pewno jest do niej jeszcze bardzo daleko. W szwedzkim Malmö liczącym ok. 300 tys. mieszkańców jest w sumie 7 mln mkw. biur, a więc do pracy dojeżdża do tego miasta drugie tyle osób, ile w nim mieszka. A to właśnie rynek pracy napędza krakowskie biurowce, których potrzebują firmy outsourcingowe i informatyczne.

- Stolica Małopolski jest chętnie wybierana przez przedsiębiorstwa z sektora nowoczesnych usług dla biznesu, które poszukują wysokiej klasy biurowców. Co roku nowe firmy otwierają tu swoje centra outsourcingowe, a już istniejące poszerzają działalność i rekrutują nowych pracowników. Spodziewamy się dalszego rozwoju tego sektora rynku i chcemy w nim uczestniczyć - mówi Tomasz Lisiecki z TriGranit, tłumacząc zaangażowanie tej firmy w kolejne inwestycje.

- Z prognoz ABSL wynika, że do 2020 r. w sektorze w Polsce będzie zatrudnionych 300 tysięcy specjalistów, między innymi w aglomeracji krakowskiej, która przyciąga zwłaszcza centra z kapitałem zagranicznym - tłumaczy z kolei Mariusz Krzak, dyrektor regionalny w Skanska Property Poland. - A to generuje naturalne zapotrzebowanie na nowoczesną powierzchnię biurową. Naszym zadaniem jest odpowiadać na ten trend i budować dogodnie zlokalizowane, jednocześnie spójne architektonicznie z charakterem Krakowa - podkreśla.

- Kiedyś budowaliśmy huty, teraz inwestuje się w biura, taki znak czasu - podsumowuje Jarosław Czerski. W gotowych już krakowskich biurowcach pracuje co najmniej 80 tys. osób.

Te dane z raportu BNP Paribas Real Estate o rynku powierzchni biurowej w Polsce pokazują, że pod Wawelem inwestycje w tym sektorze nie zwalniają tempa. Jeśli w 9 aglomeracjach w przyszłym roku ma być oddane do użytku do 700 tys. mkw. w nowych biurowcach, to w samym Krakowie będzie to ponad 200 tys. metrów.

Inwestycje biurowe w stolicy Małopolski są bardzo widoczne także dlatego, że powstają głównie w centrum miasta. Rondo Mogilskie, okolice Dworca Głównego PKP, ulice Opolska i Lublańska oraz Konopnickiej - to tylko niektóre miejsca, gdzie właśnie kończone są obiekty pod wynajem lub zaczyna się ich budowa. To lokalizacje, w których już teraz mamy ogromne problemy komunikacyjne, a w godzinach szczytu tworzą się korki. Po zakończeniu budów i wprowadzeniu do budynków kilkudziesięciu tysięcy pracowników mogą pojawić się także kłopoty z obsługą tylu ludzi przez komunikację miejską.

Wiceprezydent Krakowa Elżbieta Koterba, odpowiedzialna za zagospodarowanie przestrzenne, przyznaje, że inwestorzy nie chcą budować nowych obiektów daleko od centrum. Ale zapewnia, że miasto nie zamierza w planach zagospodarowania przestrzennego zwiększać obszarów pod usługi, na których dozwolone jest stawianie biurowców. Gdy zabraknie terenów w śródmieściu i przy głównych ulicach, deweloperzy zainteresują się gruntami, np. w Nowej Hucie.

Ale nie należy się tego spodziewać zbyt szybko. Biurowce stanęły w Pychowicach, bo wcześniej pojawiły się tam budynki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Zabłocie od niedawna jest miejscem, gdzie lokuje się wiele firm, ale wcześniej zrewitalizowano ten obszar. W Nowej Hucie jeszcze nic się nie dzieje, a biurowce nie pojawią się tam jako pierwsze.

Nie ulega jednak wątpliwości, że sam Kraków jest miastem, w którym biurowce są budowane i będą budowane jeszcze przez wiele lat.

- Duże firmy, decydując się na rozszerzenie swojej obecności lub przenosiny do Krakowa, mocno biorą pod uwagę element komfortowego życia dla swoich pracowników. A ludzie chcą żyć w Krakowie, chcą tu studiować, a docelowo wiążą swoją przyszłość z tym miastem - tłumaczy Mariusz Krzak, dyrektor regionalny w Skanska Property Poland.

Według przedstawiciela firmy Skanska proces inwestowania w powierzchnie biurowe w Krakowie doskonale obrazuje przykład firmy ABB, głównego najemcy budynku Axis, kończonego właśnie przy rondzie Mogilskim. - Ta firma niebawem skonsoliduje swoje oddziały i do 2018 roku zatrudni kolejne 1000 osób, które będą pracowały przy rondzie Mogilskim. To z myślą o takich firmach realizujemy kolejną inwestycję - High Five koło Dworca Głównego przy ul. Pawiej - mówi Mariusz Krzak.

O tym, że pod Wawelem biurowce to świetna inwestycja, świadczy też działalność TriGranit. Firma ta wybudowała już 6 takich obiektów w sąsiedztwie centrum handlowego Bonarka, docelowo postawi ich tam 10. Sprzedaje samo centrum handlowe (jedno z największych w Polsce), ale zatrzymuje sobie biurowce. - Obecnie blisko 40 procent powierzchni biurowych na rynkach regionalnych zlokalizowane jest w Krakowie, co świadczy o ogromnym potencjale tego segmentu. Spodziewamy się jego dalszego rozwoju i chcemy w nim uczestniczyć - mówi Tomasz Lisiecki z firmy TriGranit.

Jak do tej pory największym inwestorem w tym segmencie jest krakowska grupa Buma, która ma na koncie 150 tys. mkw. powierzchni biurowej, m.in kompleks Quattro Business Park przy al. Bora Komorowskiego, czyli cztery 14-kondygnacyjne biurowce oraz rozbudowywany DOT Office przy ul. Czerwone Maki.

Ale też coraz częściej mniejsze firmy budują pojedyncze obiekty lub kupują stare budynki i przerabiają je na nowoczesne biurowce.