Miłość z księżyca

Rafał Stanowski: FILMOMAN

Miłość i księżyc spotykają się tu dosłownie. Na stepach Kazachstanu niebo łączy się z ziemią w sposób magiczny. Tak samo splatają się losy chłopaka o pseudonimie Gagarin, który śledzi tory lotów rakiet kosmicznych, z francuską kosmiczną turystką, która odbywa lot ku nieważkości. Oboje połączy dziwny fart losu, który sprawi, że spotkają się nie tylko góra z dołem, ale także Wschód z Zachodem.

Mamy tu klasyczne lost in translation, podane w sposób komediowy. Reżyser portretuje spotkanie dwóch cywilizacji, których tory lotu nigdy by się nie zetknęły, gdyby nie Bajkonur. Znajdziemy tu szczyptę spostrzeżeń znanych z filmów Sofii Coppoli, a także prowincjonalny urok, który lubił podglądać Emir Kusturica (to uczucie wzmaga fakt, że muzykę do „Miłości z księżyca” napisał Goran Bregović). Fabuła okazuje się bezpretensjonalna, podobnie jak gra aktorów, w większości naturszczyków. Doskonale wpisują się w konwencję wybraną przez reżysera, czują się swobodnie, co zapewne wynika z faktu, że nie znają na wylot filmowych konwencji. Ten pomysł jest bardzo odświeżający. Gdyby zagrać ten film z normalnymi aktorami, mógłby stracić wiele ze swej nieważkości.

Bajkonur okazuje się miejscem kosmicznie plastycznym. Ogromne przestrzenie otaczające kazachski kosmodrom reżyser zderza z obrazami gwiezdnej próżni. Łatwo dostrzec ich podobieństwo. I tu, i tam dominuje pustka, a wraz z nią uczucie osamotnienia i zagubienia. Zdjęcia Nikolaja Kanowa pokazują, jak niewielką cząstką świata okazuje się człowiek. Świata nie tylko w rozumieniu makro – kosmosu, ale także mikro – Ziemi. Wszyscy jesteśmy trochę lost in space, zagubieni w ogromnych przestrzeniach. Nie tylko w sensie realnym, ale także metaforycznym. Doświadcza tego główna bohaterka, która w wyniku przypadkowego zbiegu okoliczności traci pamięć. Czy odnajdzie się na nieskończonych stepach Kazachstanu?

Niespiesznie biegnącą fabułę, która toczy się w tempie idącego przez pustkowie osiołka, uzupełnia muzyka Gorana Bregovicia. Ten znakomity bośniacki kompozytor, po burzliwym, a zarazem pełnym artystycznej erupcji związku z Kusturicą, odsunął się trochę od wielkiego kina. Wybiera teraz mniejsze projekty, dające więcej swobody. Skoczne takty cygańskich piosenek zastąpił hipnotycznymi, nastrojowymi barwami. Świetnie wpisuje się w klimat, który buduje reżyser. Kazachskim stepom dodaje metafizyczności, potęguje odczucie wyautowania, które przekazują szerokokątne kadry. Ten film odczuwa się wieloma zmysłami.

Nie dziwię się, że „Miłość z księżyca” (proszę nie mylić z emitowanymi również w naszych kinach, opisywanymi już w tym felietonie „Kochankami z Księżyca” Wesa Andersona) uwiodła już publiczność kilku festiwali, w tym katowickiego Regiofun. Raz jeszcze sprawdziła się maksyma, że aby nakręcić interesujący film, trzeba najpierw znaleźć malarską przestrzeń. Taką jak kosmodrom Bajkonur.

Fot. Spectator