Minerały niezbędne do życia

   Kiedy słyszymy: magnez, żelazo, siarka lub krzem, nazwy te bardziej kojarzą się nam z tablicą Mendelejewa lub z zasobami skorupy ziemskiej. Tymczasem składniki mineralne stanowią 4 proc. masy ciała człowieka. Na tę ilość składa się kilkadziesiąt pierwiastków, a kilkanaście z nich uważa się za niezbędne do życia. Organizm ma zdolność do utrzymywania stałego stężenia niektórych składników mineralnych, np. jonów w cieczach ciała, zachowując w ten sposób stałe środowisko. Niektóre z nich, jak żelazo, którego rezerwy uruchamiane są w momencie zbyt małej podaży, mogą być w ustroju magazynowane. Jednak w organizmie zachodzi ciągła wymiana, codziennie część składników mineralnych usuwana jest wraz z moczem, kałem i potem, dlatego wciąż muszą być uzupełniane.
   Ze względu na ich ilość w organizmie człowieka, składniki mineralne dzielimy na makro- i mikroelementy. Do makroelementów zaliczane są te, na które dzienne zapotrzebowanie wynosi ponad 100 mg.

   Składniki mineralne przyswajamy niemal wyłącznie z pożywieniem. Ich źródłem są pokarmy pochodzenia roślinnego i zwierzęcego oraz woda i sól kuchenna. Zawartość składników mineralnych, zwłaszcza pierwiastków śladowych, w pożywieniu i w wodzie, jest zależna od ich zawartości w glebie. Jeśli w diecie zabraknie jakiegoś ważnego pierwiastka, prędzej czy później wystąpią objawy tego niedoboru, np. pogorszenie samopoczucia, rozmaite dolegliwości, choroby. Dostarczone wraz z pokarmem, składniki mineralne w przewodzie pokarmowym zostają uwolnione, a następnie w postaci zjonizowanej dostają się do krwi i wraz z nią rozprowadzane są do wszystkich tkanek organizmu. Nie wszystkie minerały zostają jednak przyswojone - te niewykorzystane wydalane są z moczem i kałem. Co wpływa na przyswajalność składników mineralnych? Można wymienić kilka czynników - korzystnie działa np. witamina C, która wpływa na przyswajanie żelaza, witamina D ułatwiająca wchłanianie wapnia, ponadto enzymy, białko, ważne jest również pH środowiska.
   Związki, które utrudniają przyswajanie jonów, to: kwas szczawiowy, fityniany, duża ilość błonnika w pożywieniu, nadmiar tłuszczu, proporcje pomiędzy składnikami (np. Ca : P), a także odczyn środowiska. Biorąc pod uwagę występowanie składników mineralnych w pożywieniu oraz ich przyswajalność, do deficytowych (czyli częsty niedobór tych pierwiastków w organizmie człowieka) możemy zaliczyć: wapń, żelazo i magnez - niższa niż zalecana ilość tych pierwiastków jest przyczyną różnorodnych schorzeń i nieodwracalnych zmian w organizmie.
   Składniki mineralne, występujące w produktach spożywczych, decydują o ich właściwościach kwasotwórczych lub zasadotwórczych. Charakter zakwaszający mają produkty zawierające większe ilości chloru, fosforu, siarki, takie jak mięso, ryby, jaja, produkty zbożowe i sery.
   Alkalizujące działanie na organizm wywierają produkty bogate w sód, potas, magnez, wapń. Zaliczamy tu mleko, warzywa i owoce z wyjątkiem borówek i śliwek. Przewaga pokarmów zakwaszających lub alkalizujących w żywieniu może zakłócać równowagę kwasowo-zasadową, w której organizm człowieka najlepiej funkcjonuje.
   Za tydzień - makroelementy.
(DD)

   Bezpłatny test na obecność we krwi wirusa HCV, powodującego wirusowe zapalenie wątroby typu C, można wykonać w Centrum Medicover, Kraków, ul. Rakowicka 7. Badania są kolejnym etapem ogólnopolskiej kampanii społeczno-edukacyjnej "Zostań w grze!", której celem jest zwiększenie świadomości na temat zagrożeń związanych z wzw C, zwanej przez ekspertów "dżumą XXI wieku". Zapisy pod nr. tel. (0-12) 616-10-00.

   W ramach Światowej Akcji Profilaktyki Czerniaka, po raz kolejny organizowane są przez La Roche-Posay oraz Polskie Towarzystwo Dermatologiczne, bezpłatne badania dermatoskopowe, umożliwiające kontrolę znamion. W Krakowie będzie można się zbadać 11 i 18 czerwca. Zapisy na infolinii 0 801-145-145 od poniedziałku do piątku w godz. 13 - 17.

   wapń, fosfor, magnez, sód,
    potas, chlor (siarka zaliczana do makroelementów jest ściśle związana z białkiem i obecnie nie traktuje się jej odzielnie - przy wystarczającym spożyciu białka potrzeby na siarkę są zaspokojone)

    żelazo, miedź, cynk, mangan, molibden, kobalt, jod oraz występujące w minimalnych ilościach: nikiel, chrom, selen, cyna, wanad, fluor i krzem