Misja Małopolska. Zwiedzaj, smakuj, odkrywaj, kolekcjonuj skarby! Pieszo i na rowerze

Małopolska to skarb! Jedyny taki na świecie. To ludzie, ich zaskakujące losy, niezwykłe pasje i wspaniałe pomysły, ale także drogocenne precjoza skryte w mroku potężnych skarbców, zabytki wpisane na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, kunsztownie obrobiony marmur zdobiący możnowładcze rezydencje, solne rzeźby z mrocznych podziemi, malownicze doliny i zapierające dech w piersiach wysokogórskie ścieżki oraz setki kilometrów nowoczesnych i bezpiecznych tras rowerowych.

Wersja pełnoekranowa - TUTAJ

Jak te wszystkie skarby odnaleźć? Podpowiedzi można szukać na stronie visitmalopolska.pl, w specjalnej darmowej aplikacji VisitMałopolska, a także w gęsto rozsianych po regionie Punktach Małopolskiego Systemu Informacji Turystycznej „MSIT”. W tych ostatnich odnajdziemy nie tylko fachowe i rzetelne informacje, ale również pasjonatów świetnie znających region, znajdujące się w nim atrakcje, a także miejscowe legendy i tajemnice. Osoby te, to skarbnice wiedzy wszelakiej o Małopolsce. I na pewno tą wiedzą się z nami podzielą, podpowiadając np. gdzie natrafimy na kulinarne arcydzieła.

Kulasa ze spyrką, kwaśnica, Sałaciaka, siercioki ze skwarkami, adzymki, ziemniaki po cabańsku, a może pstrąg prosto z pieca lub złociste miody? Jeśli tak to warto ruszyć szlakiem tajemnic kryjących się w małopolskich smakach, tych ukształtowanych przed wiekami i tych całkiem współczesnych, nagrodzonych m.in. gwiazdkami Michelin.

Gdzie zatem najpełniej zadowolić kubki smakowe? Gdzie poznać to w czym specjalizowały się nasze babcie i prababcie? Oczywiście wędrując ścieżką wytyczoną przez karczmy umiejscowione na Małopolskiej Trasie Smakoszy. Tylko tak poznamy smakowite oblicza regionu, takie o których już wielu zapomniało, a w Małopolsce nie tylko trwają, nęcą, ale wręcz rozkwitają.

Jeśli więc chcemy dowiedzieć się jak smakuje kulasa ze spyrką, ale też równie tajemnicze bryndzonka, chłodnik po sromowsku, gałuski, fizoły ze śliwkami, kołoc, grulanka zasmażana, pamuła, czy pęcok na wędzonce, powinniśmy zajrzeć w świat górali pienińskich. Górale podhalańscy powitają nas nie tylko chlebem, owianymi wonnym dymem oscypkami i redykołkami, ale również wykwintnym smakiem kwaśnicy, „prostymi” moskolami, bryjką, hałuskami lub bombolkami z miodem. Beskidy to niezwykły świat kapusty z grochem oraz wyśmienitych kołaczy.

Kaszanka, prołzioki, bordy, urkopek – tymi specjałami kuszą Pogórzanie, a Lachowie mają w zanadrzu maczankę, kluski, łazanki oraz pyszne pierogi. Łemkowie poczęstują nas zalewajką, fuczkami, adzymką, proziakami, oplackami, kiesełycą, zaś Krakowiacy przypomną smak prażuchy, żuru, podpłomyków, kukiełek, spółki oraz zawijańców. Oczywiście nie można również zapomnieć o siuśpaju z Ziemi Tarnowskiej, ziemniakach po cabańsku, krakowskich obwarzankach, a także Pięknym Jasiu, jak ochrzczono jeden z gatunków fasoli.

A gdyby jeszcze nie było nam dosyć niezwykłych smaków? Zawsze możemy wybrać się do Bottiglierii 1881, uhonorowanej dwiema gwiazdkami Michelin!

Wszystkie te smaki i aromaty na pewno podbiją nasze kubki smakowe, czyniąc wyprawę po Małopolsce niezapomnianym przeżyciem.

A gdyby zanurzyć się w krainie wody i… wina? Nic trudnego. I w tym przypadku na pewno pomoże nam Małopolski System Informacji Turystycznej – tak w świecie wirtualnym jak i rzeczywistym, np. odwiedzając jeden z 29 Punktów Informacji Turystycznej.

Bo Małopolska nie byłaby sobą, gdy nie oferowała czegoś więcej. To więcej może np. oznaczać wkroczenie lub wjechanie na Szlak Wód Mineralnych. W ten sposób poznamy imponującą moc zdrojów bijących z głębi ziemi w uroczych kurortach, ujrzymy tajemniczo bulgocące mofety – niekiedy określane mianem miejsc, w których oddycha diabeł – ale dowiemy się także co kryją malownicze muszyńskie Ogrody Sensoryczne.

Tylko w Małopolsce poznamy wód: Jana, Józefa, Mieczysława, Zubera, Kryniczanki oraz Józefiny, Magdaleny, Juliana, Piwniczanki i Wierchomlanki. Bogate w minerały szczawy odnajdziemy nie tylko w Krynicy-Zdroju, Szczawnicy, Rabce-Zdroju, Muszynie, Złockiem, Piwnicznej-Zdrój, Żegiestowie-Zdrój, Wysowej-Zdrój, Wapiennem, ale też w… Krakowie. A może spróbować „zaliczyć” wszystkie małopolskie uzdrowiska?

Co najmniej kilkadziesiąt barwnych światów, nie wspominając o imponującej palecie aromatów, odkryją przed nami również gospodarze małopolskich winnic. Tych ciągnących się aż po horyzont i tych nieco mniejszych, bardziej kameralnych. To nie tylko wykwintny smak Merlota, Chardonnay, Pinot Gris czy Muscata, ale także aromat wyczarowany z odmian Regent, Rondo czy Jutrzenka. I warto wspomnieć, że Małopolska może już pochwalić się kilkoma winnymi regionami oraz kilkudziesięcioma winnicami.

Na Małopolskim Szlaku Winnym, ale też obszarze obejmującym ENOTarnowskie, na pewno odkryjemy również smak lokalnych wędlin oraz serów, nie wspominając o cudownej urody krajobrazach – nawet tych z widokiem na tatrzańskie granie.

Nieco innych emocji, choć równie intensywnych i mocno z wodą związanych, dostarczą nam ścieżki, szlaki i drogi powstałe wzdłuż małopolskich rzek. Gdy zdecydujemy się na taką wędrówkę ruszymy szlakiem, który kunsztownie uformowała dla nas matka natura. Naszą spektakularną przygodę, odsłaniającą tajemnice sprzed kilkudziesięciu a nawet setek tysięcy lat, możemy rozpocząć od tatrzańskich grani, by zakończyć ją np. wędrówką wzdłuż królowej polskich rzek – Wisły.

I tak oto wybierając naddunajecki szlak musimy się... „rozdwoić”. Wcześniej odkryć bowiem będziemy musieli źródliska Białego Dunajca i Czarnego Dunajca, a te znajdują się w sporej od siebie odległości. Dzięki temu jednak odwiedzimy mistyczne Tatry oraz magiczne Zakopane z najsłynniejszym polskim deptakiem – Krupówkami. Poszukiwanie źródeł Czarnego Dunajca doprowadzi nas z kolei do uroczej Doliny Chochołowskiej, poznamy również malowniczy Chochołów i sanktuarium Gaździny Podhala w Ludźmierzu. Od Nowego Targu, już z biegiem Dunajca poznamy trzy jeziora, ujrzymy kilka malowniczych fortec, przebijemy się przez kilka górskich grup, pokonując m.in. słynny Przełom Dunajca, nie zapominając oczywiście o sporej liczbie historycznych osad, barwnych legendach oraz opowieściach. Tędy wiedzie także VeloDunajec, jeden z najpiękniejszych szlaków rowerowych w Europie.

Wraz z Rabą zanurzymy się w świecie buchających parą parowozów, ujrzymy świętego Mikołaja, słoniki na brzegu fontanny, poznamy też Miasto Dzieci Świata – Rabkę-Zdrój. Nie ominiemy potężnej warowni na dobczyckim wzgórzu zamkowym, a także kunsztownych dzieł sztuki wyciosanych w podziemiach Kopalni Soli w Bochni.

Poprad doprowadzi nas na teren dawnego Państwa Muszyńskiego, dzisiaj bardziej znanego z licznych ogrodów i pięknie odnowionego, a właściwie odbudowanego zamku, kilku malowniczych uzdrowisk oraz cudownej urody Starego Sącza, jednego z najpiękniejszych polskich miasteczek. Z kolei wartko płynąca Skawa powiedzie nas do Suchej Beskidzkiej ze słynną Karczmą Rzym (gdzie Mistrz Twardowski spotkał Diabła) i niemniej słynnym zamkiem, papieskich Wadowic, w których wciąż można posmakować słynnych kremówek. Wędrówka wzdłuż Białej to z kolei okazja do poznania świata wybitnej sztuki cerkiewnej, a także Skamieniałego Miasta.

I nie można oczywiście zapomnieć o poznaniu włości królowej polskich rzek – Wisły. To nie tylko imponujące rezydencje w Krakowie i Niepołomicach, świat szybkich roller coasterów, czyli Energylandię w Zatorze, ale też np. Muzeum Drogownictwa w Szczucinie.

Małopolskie rzeki na pewno odkryją przed nami niezwykły świat. Dajmy im tylko taką szansę!

Małopolska to również idealne miejsce na rodzinne wyprawy rowerowe. Bez trudu odnajdziemy nie tylko ścieżki świetnie nadające się do uprawiania kolarstwa górskiego, ale także długodystansowe szlaki spod znaku VeloMałopolska. Tych ostatnich, świetnie przygotowanych i bardzo bezpiecznych, jest już ponad 900 km. Dodatkowo w Małopolsce mamy jeszcze ponad 3000 km wyjątkowych szlaków rowerowych dla różnorodnych amatorów dwóch kółek.

Można tylko wspomnieć, że VeloMałopolska tworzy 8 głównych tras rowerowych, których do użytku oddano już: Wiślana Trasa Rowerowa, VeloDunajec, VeloMetropolis, VeloNatura. Dzięki nim można przejechać Małopolskę ze wschodu na zachód i z południa na północ. Bez najmniejszego problemu dotrzemy więc do takich centrów jak Kraków, Tarnów, Nowy Sącz, Nowy Targ, Zakopane czy Oświęcim.

W ten sposób poznamy Puszczę Niepołomicką i Puszczę Dulowską, odkryjemy tajemnice Pustyni Błędowskiej oraz Szlaku Orlich Gniazd… Odnajdziemy miejsca, gdzie odkopano najstarszy bumerang świata oraz dom najstarszego nosorożca włochatego na świecie, zwiedzimy najcieplejsze miasto Polski i najmniejszy park narodowy w Polsce, a także drewniane perełki nanizane na Szlak Architektury Drewnianej…

Małopolska kusi więc wszystkich, pieszych i rowerzystów, tych, którzy lubią niespieszne spacery i tych co nie wyobrażają sobie życia bez aktywnego wypoczynku. Każdy odnajdzie tutaj swoje miejsce na ziemi, swój kameralny raj. Odkrywajcie jej skarby razem z nami.

Projekt sfinansowany z budżetu Województwa Małopolskiego.