Młodzi wolą literaturę klasy B

Klasyka u najmłodszych, fantastyka i erotyka u starszych - tak prezentują się wyniki wyborów, w których uczniowie szkół wskazywali trzy ich zdaniem najciekawsze książki.

W głosowaniu, zorganizowanym przez miesięcznik "Biblioteka w szkole", wzięło udział niemal 450 tys. uczniów z 2368 placówek podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych z całej Polski. Udział był dobrowolny, a średnia frekwencja wysoka - 67 proc.

O ile książki wybierane przez uczniów szkół podstawowych pokrywają się częściowo z kanonem lektur, o tyle w zestawieniu ulubionych książek starszej młodzieży nie znalazła się ani jedna lektura szkolna. Co więcej, pojawił się w zestawieniu w tej grupie wiekowej tylko jeden polski autor - Andrzej Sapkowski.

Wciąż króluje "Harry Potter", ale wskazywano też "Igrzyska śmierci" Suzanne Collins i "Gwiazd naszych winę" Johna Greena. Bezsprzecznym przebojem w szkołach ponadgimnazjalnych okazało się natomiast "50 twarzy Greya" E.L. Jamesa (książka zamyka też pierwszą piątkę pozycji wytypowanych przez gimnazjalistów).

Każda z tych pozycji doczekała się wysokobudżetowej ekranizacji, a premierom towarzyszyła szeroko zakrojona promocja. Czy to znak, że czytelnicze trendy wśród nastolatków wyznaczają dziś telewizja i popkulturowe kino?

Sens życia
W V Liceum w Krakowie, gdzie w badaniach wzięło udział ponad 180 uczniów, "50 twarzy Greya" się nie pojawiło, ale też królowała fantastyka. - Część uczniów typowała książki odnoszące się do poszukiwania sensu życia, jak "Niebo istnieje… naprawdę" [również kinowy przebój - przyp. aut.] - mówi Danuta Kaniecka, bibliotekarka V Liceum.

Dodaje jednak, że kiedy liceum przeprowadziło własną sondę, w której uczniowie mieli wskazać "książkę życia", wielu wymieniało utwory Dostojewskiego i Bułhakowa. - Zauważam dwie grupy czytelników. Jedni podążają za kinowymi trendami. Pozostali to czytelnicy o bardziej indywidualnych gustach - mówi.

Ostrożnie wyniki wyborów ocenia dyrektorka krakowskiego Gimnazjum nr 2 Gabriela Olszowska. Podejrzewa, że część głosów była wyłącznie deklaratywna.

- Nie wierzę, że wszyscy przeczytali opasłe tomy autorstwa Rowling czy Tolkiena. Bardzo wielu przedstawicieli e-generacji nie umie czytać ze zrozumieniem. Wyrazy dłuższe niż trzy sylaby sprawiają im coraz więcej problemów - mówi.

Nie ma jednak nic przeciw wplataniu w program szkolny fragmentów popularnych lektur. - To zręcznie napisana literatura klasy B - kwituje.

Nie ma jak erotyka
A czy popularność "50 twarzy Greya" to znak, że na lekcjach powinno się poświęcić uwagę intymnym scenom, których w kanonie literatury nie brak? - Myślę, że młodzi akurat tę książkę przeczytali. Za moich czasów podobne emocje budziła "Sztuka kochania" Wisłockiej - mówi Olszowska. "Greya" widzi jako "popularne czytadło". - Pedagog, który sięgnie na lekcji po

"Buszującego w zbożu" J.D. Salingera, sprawi, że o cielesności młodzi dowiedzą się więcej niż z "Greya" - dodaje.
Kinga Stawarz-Popek, krakowska pedagog, zauważa, że "Greya" młodzi potraktowali jak instruktaż. Tym bardziej że panowała opinia, iż książka jest bardziej pikantna niż film... Odmienne są jej zdaniem powody popularności fantastyki.

- To światy inne niż codzienność, od której młodzi często się odcinają. Nie ma przeciwwskazań, żeby przerabiać czytane przez nich książki na lekcjach. To, co ważne, to zachować ciągłość w kanonie lektur. Łączność międzypokoleniowa to też znajomość "Fraszek" Kochanowskiego czy "Sonetów" Mickiewicza - kończy.

Co czytają? Top 3
* Klasy I -III szkoły podstawowej: "Dzieci z Bullerbyn" A. Lindgren, "Baśnie" H.Ch. Andersen, "Martynka" G. Delahey
* Klasy IV-VI Szkoły podstawowej:, "Harry Potter" J.K. Rowling, "Opowieści z Narnii" C.S. Lewis, "Hobbit, czyli tam i z powrotem" J.R.R. Tolkien
* Gimnazjum: "Gwiazd naszych wina" J. Green, "Harry Potter" J.K. Rowling, "Hobbit, czyli tam i z powrotem" J.R.R. Tolkien
* Szkoły Ponadgimnazjalne: "50 twarzy Greya" E.L. James, "Wiedźmin: Saga o wiedźminie" A. Sapkowski, "Gwiazd naszych wina" J. Green