Można przeliczać (2)

EMERYTURY. Korzystnie jest pracować jeszcze co najmniej przez 2,5 roku w okresie pobierania tzw. wcześniejszej emerytury

Ważna kwota
Obecnie zajmiemy się nieco innych przypadkiem. Otóż ustawa o emeryturach i rentach z ZUS (a właściwie z FUS, czyli Funduszu Ubezpieczeń Społecznych) mówi, że jeżeli osoba będąc na wcześniejszej emeryturze przepracuje co najmniej 30 miesięcy, wówczas ma prawo do ustalenia nowej wysokości emerytury z uwzględnieniem aktualnej wartości tzw. kwoty bazowej. Występuje tutaj zatem istotna różnica w stosunku do poprzedniego przykładu. Pod uwagę brana jest bowiem nowa, korzystniejsza wartość kwoty bazowej.
Wyjaśnijmy - pod tym pojęciem kryje się przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w gospodarce narodowej, pomniejszone o potrącone od ubezpieczonych składki na ubezpieczenia społeczne. Kwota bazowa zmienia się co roku, ogłasza ją prezes GUS w marcu podając jej wartość za rok poprzedni. Można w tym miejscu dodać, że obecnie (od 1 marca br.) kwota bazowa wynosi 2578,26 zł, dwa lata wcześniej było to 2059,92, a w 2005 r. - 1903,03 zł.
Korzyści
Przypomnijmy, że w podanym w poprzednim odcinku przykładzie przeliczany był tylko jeden składnik emerytury, ten, który zależał od liczby lat pracy (oznaczony jako B). W przypadku pracy przez co najmniej 30 miesięcy (po przejściu na wcześniejszą emeryturę) powinny być przeliczane wszystkie części tworzące świadczenie emerytalne, jako że kwota bazowa występuje w każdej z nich.
Załóżmy, że nasza przykładowa pani Ala z poprzedniego tygodnia poczeka jeszcze pół roku i wówczas mając przepracowane 30 miesięcy, będzie mogła wnioskować o bardziej korzystne przeliczenie emerytury. Obliczenia powinny być następujące:
A - 24 proc. x kwota bazowa z 2009 r.
= 0,24 x 2578,26 zł =
= 618,78 zł
B - 32,5 lat x 1,3 proc. x 90 proc. x kwota bazowa z 2009 r.
= 980,38 zł
C - 3 lata x 0,7 proc. x 90 proc. x kwota bazowa z 2009 r.
= 48,73 zł
Łącznie emerytura wyniesie zatem 1647,9 zł. Jest to więc aż o 198,6 zł więcej niż emerytura przeliczona po dwóch latach pracy. Nie ulega więc żadnej wątpliwości, że mając taką możliwość należy z przeliczeniem poczekać do przepracowania co najmniej 30 miesięcy.
Należy jednak podkreślić, że praca przez 30 miesięcy jest tylko jednym z warunków opisanego przeliczenia emerytury z uwzględnieniem nowej kwoty bazowej. Drugim warunkiem jest to, że ów 30-miesięczny okres pracy musi przypadać w czasie pobierania wcześniejszej emerytury. Inaczej mówiąc, musi to być jeszcze przed uzyskaniem powszechnego wieku emerytalnego. Jeżeli zatem nasza przykładowa pani Ala ukończyła 60 lat, mając przepracowane 2 lata od przejścia na wcześniejszą emeryturę, opisywane przeliczenie jej, niestety, nie dotyczy. Nawet, gdy zabraknie jednego miesiąca do wymaganych 30, nic się nie da zrobić.
Stanowisko ZUS
Na zakończenie tak optymistycznie przedstawionej sprawy przeliczania emerytur trzeba powiedzieć, że ZUS nieco inaczej widzi tę sprawę. Stoi bowiem na stanowisku, że nowa kwota bazowa może być uwzględniana tylko w tzw. części socjalnej (A), natomiast w pozostałych częściach już nie. ZUS "podpiera się" też często wyrokiem sądu sprzed dwóch lat, który tak zadecydował w konkretnej, jednostkowej sprawie. Rzecz jednak w tym, że z drugiej strony Sąd Najwyższy w sentencji z 2008 r. (sygn. I UZP 1/08), stwierdził, że ZUS jednak powinien uwzględniać nową kwotę bazową zarówno w części socjalnej, jak i w częściach stażowych.
Sprawa nie jest więc jednoznacznie wyjaśniona. Okazuje się, że o podwyżkę świadczenia wielu pracujących emerytów musi się starać przed sądem. Być może jednak coś wreszcie się wyjaśni, jako że sprawa ta jest obecnie rozpatrywana przez rzecznika praw obywatelskich.
Marian Cholewiński