Musimy chronić walory przyrodnicze Małopolski - dla nas samych i turystów

FOT. UMWM

- Czy ochrona środowiska to najważniejszy cel Małopolskiego Regionalnego programu Operacyjnego na**lata 2014-2020?**

- Zawsze powtarzałem, że Małopolska to fantastyczna kraina, której ponad połowa powierzchni to chronione tereny zielone, to 6 rezerwatów przyrody, 11 parków przyrody i 99 obszarów Natura 2000. Pod tym względem jesteśmy liderem w Polsce, tak samo jak w budowaniu przemysłu czasu wolnego w oparciu o tak wspaniałą przyrodę. Mamy źródła wody mineralnej, która stanowi 70 procent spożycia takiej wody w kraju. Prawie 10 milionów turystów musi mieć warunki do odpoczynku. To dlatego nasze środowisko musimy chronić, to dlatego dwie osie w MRPO - "Regionalna polityka energetyczna przyjazna środowisku" oraz "Ochrona środowiska naturalnego" - są poświęcone temu celowi i to dlatego praktycznie we wszystkich innych osiach mowa jest o zrównoważonym rozwoju.

- Sejmik uchwalił, że za**5 lat wKrakowie nie będzie można palić węglem. UE dołoży się dolikwidacji pieców węglowych?**

- Mamy nie tylko ogólnokrajowy program unijny "Kawka", na który będzie 400 mln zł, ale w naszym MRPO zarezerwowaliśmy 110 mln euro na likwidację niskiej emisji. Musimy ograniczyć emisję benzo(a)pirenu, która 5-krotnie przekracza dopuszczalne normy. Musimy też ograniczyć emisję pyłów PM10 i PM2,5, bo przez te zanieczyszczenia Kraków należy do miast o najgorszej jakości powietrza.

- Czy inne gminy będą mogły liczyć na**dotacje na**likwidację niskiej emisji?

- Oczywiście, ale tam nie będziemy wprowadzać zakazu palenia węglem czy drewnem. Piece piątej generacji zmniejszają emisję pyłów nawet o 90 procent i w innych gminach walka z niską emisją pójdzie w tym kierunku.

- Czystsze środowisko to także czystsze wody. A**mówi się, że na**oczyszczanie ścieków unijnych pieniędzy raczej już nie będzie.

- Nadal mamy problem z oczyszczaniem ścieków, nie udało nam się zrealizować planów w tym zakresie, na 182 gminy tylko 40 całkowicie uporało się z tym kłopotem. Konieczne jest stworzenie nowych warunków, ale będą to raczej oczyszczalnie przydomowe i nieco większe, zbiorcze dla kilku gospodarstw. Postaramy się, by włączył się w to Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska.

- A**czy jako region możemy liczyć nafinansowe wsparcie inwestycji chroniących przedpowodzią?**

- Mamy stanowczo za mało pieniędzy na ten cel, ale podejście systemowe - zapobieganie powodziom, a nie likwidacja ich skutków - daje nadzieję, że za kilka lat ochrona przeciwpowodziowa znacznie się poprawi. W ramach MRPO będziemy budować zbiorniki małej retencji, na rządowy program ochrony dorzecza górnej Wisły będzie co roku 100 mln zł. Konieczne jest m.in. dogęszczenie 1020 kilometrów wałów, na co na razie nie ma pieniędzy.

Czystsze powietrze to priorytet

Wielkości stężeń pyłu PM10 i PM2,5 w województwie małopolskim należą do najwyższych w Polsce. Szczególnie niekorzystnie wypada Kraków, który jest miastem o najwyższych stężeniach pyłu PM10 w Polsce. W latach 2002-2012 poza pyłem PM10 i PM2,5 odnotowywane są przekroczenia poziomów normatywnych stężeń również innych zanieczyszczeń powietrza: benzo(a)pirenu, dwutlenku azotu oraz dwutlenku siarki.
Działania służące poprawie jakości powietrza powinny koncentrować się na ograniczeniu emisji z ogrzewania indywidualnego mieszkań i domów. Wśród takich działań należy wymienić:

* wymianę ogrzewania mieszkań niskosprawnymi piecami węglowymi na podłączenia do sieci ciepłowniczych, ogrzewanie gazowe, olejowe, nowoczesnymi kotłami retortowymi, odnawialnymi źródłami energii;

* rozwój i modernizację sieci ciepłowniczych oraz podłączanie nowych użytkowników;

* zmniejszenie zapotrzebowania budynków na energię cieplną poprzez termomodernizację;

* wspieranie budownictwa energooszczędnego i pasywnego.

Do zmniejszenia zanieczyszczenia powietrza w miastach przyczyni się również wspieranie w ramach Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020 budowy sprawnych, przyjaznych dla podróżnych, ekologicznych i zintegrowanych systemów transportu miejskiego w regionie, w tym:

* zakup przyjaznych środowisku środków transportu dla obsługi miast i obszarów powiązanych z nimi funkcjonalnie;

* wspomaganie zarządzania systemami miejskiego transportu zbiorowego z wykorzystaniem nowoczesnych technologii (inteligentne systemy transportu);

* inwestycje w rozwiązania umożliwiające integrację różnych środków transportu, centra przesiadkowe, systemy Park & Ride;

* rozwiązania z zakresu organizacji ruchu ułatwiające sprawne poruszanie się pojazdów komunikacji zbiorowej;

* udogodnienia dla ruchu niezmotoryzowanego (pieszego i rowerowego);

* energooszczędne i ekologiczne oświetlenie ulic;

* budowa instalacji do dystrybucji biokomponentów i biopaliw lub innych nośników energii dla komunikacji zbiorowej.