Najnowszy tomograf nadzieją dla chorych

MEDYCYNA. Kraków i Małopolska w końcu doczekały się PET - supernowoczesnego urządzenia do diagnostyki chorób nowotworowych

Wysokospecjalistyczne centrum diagnostyki obrazowej i molekularnej powstanie na terenie krakowskiego Szpitala Wojskowego.

- Ogłosiliśmy przetarg, który wygrała firma Voxel SA z Krakowa - wyjaśnia płk Piotr Gicala, komendant Szpitala Wojskowego. - Firma kończy remont budynku, trwają już prace adaptacyjne. Badania będą w pełni zakontraktowane przez NFZ, czyli bezpłatne dla mieszkańców Małopolski.

- Uzyskaliśmy wsparcie finansowe ze środków Unii Europejskiej - mówi Jacek Liszka, prezes zarządu Voxel, lekarz radiolog. Wsparcie to kwota ponad 31 mln zł.

- PET w Krakowie to absolutny światowy top: skaner pozytonowej tomografii emisyjnej będzie sprzężony z tomografią komputerową. Urządzenia te stworzą zupełnie nową jakość w diagnostyce chorób nowotworowych oraz choroby Alzheimera czy Parkinsona.

Równolegle spółka prowadzi prace nad radiofarmaceutykami, czyli m.in. izotopami, niezbędnymi do badania PET. - Istotą badania PET jest bowiem podanie pacjentowi radioznacznika - mówi Jacek Liszka.

Najbardziej popularny, bo najłatwiejszy w użyciu, jest znacznik o symbolu FDG. I taki właśnie zamierza produkować w Krakowie firma Voxel. - Od dziś za 18 miesięcy będziemy mieć własny izotop - zapewnia prezes Liszka.

Dzięki diagnostyce PET u 90 proc. pacjentów rozpoznaje się nowotwory na bardzo wczesnym etapie. Takiego wyniku nie udaje się osiągnąć za pomocą żadnej innej techniki obrazowania - ani za pomocą tomografu, ani rezonansu magnetycznego. PET daje także możliwość kontroli efektów stosowania chemioterapii.

Pierwszy w Polsce PET został zainstalowany osiem lat temu w Centrum Onkologii w Bydgoszczy. Dziś w całym kraju działa dziesięć takich aparatów w: Warszawie, Poznaniu, Bydgoszczy, Wrocławiu, Olsztynie, Gliwicach, Kielcach (w niektórych miastach po kilka).

W Krakowie miały być dwa takie urządzenia, do tej pory nie ma ani jednego. W 2009 r. Narodowy Fundusz Zdrowia zapewnił nawet fundusze z oddzielnej puli na badania PET-em, który miał zostać zakupiony dla Szpitala Uniwersyteckiego. Wszystko rozbiło się jednak o spory ambicjonalne i kompetencyjne.

PET, który za trzy miesiące zacznie działać na terenie Szpitala Wojskowego, może nie być jedynym, jaki pojawi się w Krakowie.

Rozmowy w sprawie instalacji aparatury prowadzi Szpital Uniwersytecki CM UJ. Partnerem jest brytyjska firma Alliance Medical, firma diagnostyczna z przedstawicielstwem w Łodzi. Proponuje PET mobilny.

- Mobilny nie znaczy gorszy. Największe szpitale uniwersyteckie w Europie Zachodniej stosowały takie rozwiązania. Sam kontraktowałem przez trzy lata badania w Skandynawii - w Oslo, Helsinkach, Sztokholmie - mówi Tadeusz Poźniak, konsultant firmy Alliance Medical ds. medycyny nuklearnej i PET.

Allience i SU są po pierwszej turze rozmów. - Jeśli decyzja będzie pozytywna, możemy już latem postawić PET i rozpocząć badania pilotażowe. W 2011 r., jeśli szpital uzyska kontrakt z NFZ, możemy rozpocząć badania regularne - zapowiada Tadeusz Poźniak. ELŻBIETA BOREK
[email protected]

Nie będzie kłopotu z radiofarmaceutykami

Z izotopami promieniotwórczymi, bez których badanie PET nie istnieje, jest poważny problem. Sunstancje muszą być transportowane w jak najkrótszym czasie od momentu wyprodukowania. Import odbywa się więc na bieżąco, samolotem, co znacząco podnosi koszty. Izotopy wytwarzają w Polsce jednie ośrodki w Bydgoszczy, a od niedawna w Gliwicach, ale tylko na własne potrzeby. Są to bowiem farmaceutyki, którymi nie wolno handlować, a tym bardziej bez rejestracji. Ta zaś kosztuje około 300 tys. zł, a więc jest nieopłacalna. Substancje sprowadza się więc z zagranicy, co zwiększa koszty. Dlatego Voxel chce uruchomić w Krakowie nowoczesny zakład produkcji radiofarmaceutyków. Będzie produkował m.in. FDG, najczęściej stosowany w diagnostyce PET.