Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Najstarsza w Krakowie. Jubileusz 222-lecia Szkoły Podstawowej im. św. Wojciecha

Janusz Michalczak
Janusz Michalczak
Zdjęcia: Janusz Michalczak

100. rocznica odzyskania niepodległości skłania do myślenia o tych instytucjach, które – zanim Polska ponownie powróciła na mapę Europy – kultywowały narodowe tradycje i dbały o polski język. W Krakowie należy do nich Szkoła Podstawowa nr 2 im. św. Wojciecha, która obchodzi w tym roku jubileusz 222-lecia.

Dwie pamiątkowe księgi – czarna oraz honoru

- Tak naprawdę nie znamy dokładnej daty powołania do życia naszej placówki – mówi jej dyrektor Jolanta Gajęcka. - Prawdopodobnie jest ona o wiele wcześniejsza. Początki związane są z utworzeniem szkoły wydziałowej przy Kolegium św. Barbary, w wyniku reformy przeprowadzonej przez Komisję Edukacji Narodowej. Przyjmowana jest data 18 listopada 1797 roku, kiedy to na bazie istniejącej szkoły przy Kolegium św. Barbary utworzona została szkoła czteroklasowa z językiem niemieckim.

Z początkami placówki, założonej według oficjalnej wersji w roku 1797, związana jest unikatowa, oprawiona w skórę ,,Księga honoru do zapisywania uczniów wzorowych i pilnych". Dokument ów, wciąż przechowywany w szkole, zachował się w świetnym stanie. Ponadto istnieje też historyczna czarna księga z nazwiskami tych uczniów, którzy przysparzali kadrze pedagogicznej największych zmartwień. - Lektura tego dokumentu uświadamia, że ówcześni nauczyciele borykali się z bardzo podobnymi problemami – stwierdza dyrektor Gajęcka. - Były i rózgi, ale - jak widać - nawet i one nie pomagały. Czarna księga ma zaledwie kilka stron. Widać taki sposób piętnowania złych uczniów nie przypadł nikomu do gustu.

Niechciana szkoła…

Szkoła z racji politycznych okoliczności w jakich musiała funkcjonować pod zaborami, a także podczas okupacji, odbyła długą tułaczkę, zanim znalazła przystań w nowoczesnym budynku na Prądniku Czerwonym. Po przyłączeniu Krakowa do Księstwa Warszawskiego, czytamy na jej stronie internetowej, usunięty został z niej język niemiecki. W 1817 roku, już w czasach Rzeczypospolitej Krakowskiej, stała się szkołą licealną, trzyklasową.

,,W 1834 roku przeniesiono klasy licealne do gimnazjum św. Anny. Powstała znowu szkoła wydziałowa, która została połączona ze szkołą techniczną. Obie szkoły mieściły się w kolegium św. Barbary, ale w rok potem zostały przeniesione do budynku przy ulicy Gołębiej, gdzie mieściła się także milicja. W 1842 roku szkoła wydziałowa została oddzielona od technicznej i z powrotem przeniesiona do kolegium św. Barbary. W 1852 roku po przyłączeniu Krakowa do Austrii, szkolnictwo zostało zreorganizowane na wzór austriacki. Szkoła została wtedy przekształcona w pierwsza szkołę główną i przeniesiona do kamienicy barona Larischa przy ul. Brackiej. (…) W latach 1873 - 77 mieściła się przy ulicy Wiślnej, później przeniosła się do budynku przy ul. Podwale, gdzie mieściła się do 1881 roku. Potem szkoła znajdowała się w budynku miejskim przy pl. św. Ducha, zaś w latach 1888-1893 znowu przy ul. Podwale. W 1893 roku znalazła lokum w baraku miejskim przy pl. Biskupim. Barak ten miał osiem sal lekcyjnych, kancelarię i mieszkanie dla tercjana. Dnia 7 maja 1896 roku został wydany reskrypt Wysokiej Cesarsko-Królewskiej Rady Szkolnej Krajowej ustalający nazwę placówki: Szkoła Pospolita im św. Wojciecha w Krakowie”.

Dwudziestolecie międzywojenne było okresem względnej stabilizacji. Kolejny etap tułaczki dokonał się podczas okupacji niemieckiej. Szkole, do której w grudniu 1939 przestali chodzić uczniowie żydowscy, wyznaczano lokum m.in. przy św. Krzyża, św. Filipa, św. Marka, Pijarskiej i Mazowieckiej). Barak przy pl. Biskupim został przez okupanta przeznaczony na inne cele.

...i trefny patron

Po raz ostatni obchodzono święto patrona szkoły św. Wojciecha 18 listopada 1947 roku. Imię świętego zniknęło z kart kroniki szkolnej i oficjalnych dokumentów w niespełna rok później - 23 kwietnia 1948. Oficjalnie odebrano je 16 maja 1969 roku. Nowym patronem został lewicowy pisarz i dramaturg Leon Kruczkowski, absolwent SP2. Kres niepokojom, jakie trapiły kadrę szkoły (zlikwidowaną formalnie w wyniku reorganizacji w roku 1977), a także samych uczniów i ich rodziców położy reaktywacja jej działalności w roku 1983. Uroczystość powrotu szkoły do imienia św. Wojciecha połączona z Mszą św., poświęceniem nowego sztandaru i nowego budynku szkolnego w os. Prądnik Czerwony odbyła się 23 kwietnia 1991 roku.

Dodam, że ,,Księga honoru do zapisywania uczniów wzorowych i pilnych" kontynuowana jest do dzisiaj w postaci Złotej Księgi. Szkoła Podstawowa nr 2 to dziś jedna z większych placówek edukacyjnych w Krakowie. Wiedzę zdobywa w niej 1035 uczniów. Niektóre z przytoczonych tu historycznych faktów przypomniano podczas jubileuszowej gali, która odbyła się pod koniec kwietnia w Centrum Kongresowym ICE Kraków z udziałem m.in. wybitnych krakowskich artystów, przyjaciół Szkoły – Anny Lutosławskiej, Jerzego Fedorowicza i Piotra Kunce.

Jaką przyjąć strategię przy wyborze szkoły?

Źródło: Dzień Dobry TVN

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Wielki Piątek u Ewangelików. Opowiada bp Marcin Hintz

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na dziennikpolski24.pl Dziennik Polski