Naukowcy protestują przeciwko reformie Polskiej Akademii Nauk

Ponad 350 osób – pracowników instytutów Polskiej Akademii Nauk oraz szkół wyższych z całego kraju – podpisało się pod listem otwartym w sprawie tzw. małej nowelizacji ustawy o PAN. Jej projekt, przygotowany przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, trafił do konsultacji pod koniec kwietnia. Nowe przepisy zakładają m.in. zmiany w zakresie nadzoru nad instytutami PAN działającymi w całym kraju. Zdaniem resortu wicepremiera Jarosława Gowina to konieczne, nieprecyzyjne regulacje powodują bowiem, że w razie nieprawidłowości w pracy poszczególnych instytutów, prezes PAN nie ma szans na skuteczną reakcję, na co w swoim niedawnym raporcie zwróciła uwagę m.in. Najwyższa Izba Kontroli. Protestujący badacze oceniają, że oddanie w ręce szefa Akademii tak szerokiej władzy zagrozi autonomii poszczególnych jednostek.

- Boimy się, że dzięki nowym kompetencjom prezes PAN będzie mógł dokonywać bardzo gruntownych zmian w instytutach, w praktyce wybrane z nich zamykając – mówi dr Grzegorz Marzec z Instytutu Badań Literackich PAN, jeden z sygnatariuszy listu otwartego.

Jak wyjaśnia, zaplanowana reforma m.in. poszerza kompetencje szefa Akademii w zakresie jakości prowadzonych badań. Po zmianach zyska on możliwość nie tylko przeprowadzania audytu, ale także - w razie niewprowadzenia zaleconych poprawek - odwołania dyrektora sprawdzanego instytutu. Wystarczy, że odpowiedni wniosek złoży podlegający mu wiceprezes PAN. Zdaniem protestujących szef Akademii będzie więc pełnił jednocześnie rolę prokuratora i sędziego. A powierzeniu mu tych funkcji to realna groźba, że instytuty utracą swoją samodzielność w kreowaniu profilu naukowego i doboru tematyki prowadzonych badań.

Sprzeciw środowiska budzi również pomysł angażowania zewnętrznych ekspertów - głównie zagranicznych - do zespołów oceniających jakość pracy instytutów i ograniczenie roli Rad Kuratorów, niezależnych od instytutów, które do tej pory czuwały nad rozwojem poszczególnych jednostek.

Pod listem otwartym swój podpis złożyli m.in. pracownicy działającego w Krakowie Instytutu Fizyki Jądrowej oraz Instytutu Botaniki. Dokument trafił do już na biurka posłów i senatorów. Akademicy liczą, że dzięki interwencji parlamentarzystów nowe regulacje nie będą miały szansy na wejście w życie.

WIDEO: Uwaga na kleszcze w miastach. "Nie mamy już srogich zim"

Źródło: Dzień Dobry TVN/x-news