NFZ dowolnie rozdaje pieniądze na leczenie

Kontraktowanie usług w lecznictwie szpitalnym i specjalistycznym jest mało przejrzyste. Sposób analizy ofert sprzyja pomyłkom. Procedury nie gwarantują wyboru najlepszych świadcze- niodawców. A nieprzejrzystość negocjacji i dowolność decyzji sprzyjają korupcji. To najważniejsze wnioski po kontroli działań NFZ. Trudno się więc dziwić, że NIK domaga się od Ministerstwa Zdrowia podjęcia daleko idących reform.

A jest co poprawiać. Począwszy od systemu informatycznego, który miał ułatwić sprawdzanie ofert, a nie daje możliwości zweryfikowania danych np. o godzinach przyjęć dla pacjentów czy specjalizacjach lekarskich. Efekt jest taki, że oferty analizowane są przez pracowników funduszu, często każdy z nich musi przejrzeć i przeanalizować ponad 100 wniosków, każdy ma po kilkadziesiąt stron. Ponieważ konkursy odbywają się w podobnych terminach, łatwo o błędy. Np. małopolski oddział NFZ przyjął ofertę, której autor deklarował przewożenie całości wymaganego sprzętu i aparatury medycznej między dwoma poradniami zlokalizowanymi w miejscowościach odległych od siebie o ponad 26 km.

Jednym z najważniejszych zarzutów NIK jest to, że NFZ tak naprawdę nie negocjuje cen za świadczenia, ale przedstawia gotowe stawki do akceptacji. Zdaniem większości dyrektorów placówek medycznych (61,5 proc.) cena ustalana przez NFZ znajduje się na granicy opłacalności lub nawet poniżej. Ponad 30 proc. świadczeniodawców uznało, że wartość kontraktów pokrywa poniesione koszty jedynie przy zastosowaniu całościowego rozliczania umów, gdzie tańsze w rzeczywistości procedury – drożej wycenione przez NFZ – finansują te niedoszacowane. Jest to szczególnie widoczne na przykładzie szpitali, które udzielają świadczeń w kilku, a nawet kilkunastu zakresach. Wówczas kluczowym czynnikiem, decydującym o rentowności tych jednostek, jest zbiorcza wartość wszystkich zawartych umów.