Nie ma odpowiedzialnych za więzienia CIA

Przedstawiciele resortu twierdzą, że wyrok Trybunału jest przedwczesny, dlatego że pierwszeństwo w wyjaśnieniu sprawy powinny mieć polskie organy sprawiedliwości. Taka argumentacja dziwi jednak dr. Adama Bodnara z Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka. - To normalna praktyka międzynarodowa w przypadku, kiedy państwowy system sprawiedliwości nie zdaje egzaminu - mówi.

Podkreśla to wyrok Trybunału, który wyraźnie stwierdził, że Polska nie współpracowała, odmawiała udostępnienia informacji, zasłaniała się przepisami polskiego prawa, łamiąc w ten sposób art. 38 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Podobnie było w przypadku oskarżeń Rosji m.in. o tortury i uprowadzenia podczas agresji na Czeczenię. Rosjanie nie przekazali dokumentów ze śledztw, a Trybunał Sprawiedliwości w Strasburgu orzekł, że doszło do poważnych naruszeń prawa.

Ponadto sędziowie zwrócili uwagę na nieefektywność i opieszałość krakowskiej Prokuratury Apelacyjnej. - Nie ma woli politycznej, by doprowadzić sprawę do końca - uważa dr Bodnar.

Jako przykład przywołuje sprawę imama Abu Omara - egipskiego uchodźcy zamieszkałego we Włoszech, który został uprowadzony przez CIA. Upór prokuratora Armando Spataro doprowadził do zaocznego skazania przez sąd 22 agentów CIA. Sprawę udało się doprowadzić do końca, mimo że torpedowali ją premierzy Berlusconi i Prodi, którzy oskarżali prokuratora m.in. o łamanie tajemnicy państwowej. - Przyklad Spataro pokazuje, że nie ugiął się on przed politykami - mówi Bodnar.

Trybunał w Strasburgu uznał, że Polska naruszyła m.in. zakaz tortur i nieludzkiego traktowania. Nasz kraj będzie musiał wypłacić Jemeńczykowi Al-Nashiriemu i Palestyńczykowi Abu Zubajdzie 230 tys. euro odszkodowania. Mieli oni być w latach 2002-2003 przetrzymywani w ośrodku wywiadu na Mazurach.

Wyrok Trybunału wywołał burzę w światowych mediach. Według agencji Reuters sprawił, że USA i sojusznicy nie będą mogli dłużej unikać sprawy więzień CIA. Z kolei niemiecki dziennik "Die Welt" określił go jako pierwszy wyrok dotyczący przesłuchań CIA w tzw. wojnie przeciwko terroryzmowi. Według "Sueddeutsche Zeitung" Polska musi odpowiedzieć za pomoc CIA.