Niewidomi dotkną tradycji Krakowa

Warsztaty to projekt Muzeum Historycznego Miasta Krakowa - „Dotknięcie tradycji - zbudujmy szopkę”. To pierwsze architektoniczne, integracyjne zajęcia z budowy tradycyjnej szopki krakowskiej, przeznaczone dla osób niewidomych i niedowidzących. Ich celem jest zapoznanie uczestników z historią, architekturą i dziedzictwem niematerialnym Krakowa, wspólna nauka tradycyjnego rzemiosła, ale także przełamywanie niedostępności dla osób niepełnosprawnych szeroko pojętej kultury i tradycji miasta Krakowa oraz integracja dzieci i młodzieży.

- Od wielu lat prowadzimy z Elą zajęcia dla różnych grup wykluczonych. Ponieważ niedawno szopki krakowskie zostały wpisane na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego, to pomyślałyśmy, że warto byłoby je „pokazać” osobom, dla których są zupełnie niedostępne. To bowiem eksponaty, których w muzeum nie wolno dotykać - tłumaczy Katarzyna Bury, która wraz z Elżbietą Lang wymyśliła te zajęcia.

Współpracują z nimi edukatorka ze studia pracownia k. Anna Komorowska oraz twórczyni szopek Marzena Krawczyk z córką Emilką, która jest przedstawicielką trzeciego w rodzinie pokolenia parającego się szopkarstwem. - W trakcie tych zajęć okazało się, że to, co czasem dla nas jest oczywiste, dla osób z dysfunkcją wzroku takie nie jest, a detale architektoniczne - gdy można ich dotknąć - zaczynają działać na wyobraźnię - tłumaczy Elżbieta Lang.

Dodaje, że ważne jest także to, iż praca odbywa się w małych zespołach. Integrują się w nich dzieci i młodzież, które widzą, z tymi z dysfunkcją wzroku. - To działa. Dzieci zżyły się ze sobą, a przy tym okazuje się, że bardzo szybko wzajemnie się uczą. Widzące przekonują się, jak to jest, gdy ktoś ma problem ze wzrokiem, uczą się rozmawiać i pokazywać tak, by być zrozumiałym - tłumaczy Katarzyna Bury.

Podczas projektu uczestnicy wzięli udział w spotkaniu, na którym usłyszały o historii i tradycji szopki krakowskiej, miejskich spacerach edukacyjnych szlakiem architektury będącej inspiracją dla szopek krakowskich, a także w samych warsztatach plastycznych.

Efektem warsztatów są dwie szopki, które wezmą udział w Konkursie na Najpiękniejszą Szopkę Krakowską. - Po warsztatach zostały one zapakowane tak, by nikt ich nie zobaczył do czasu konkursu. Wezmą udział w rywalizacji na równych zasadach ze wszystkimi. Ale mamy nadzieję, że zasłużymy chociaż na jakieś wyróżnienie - mówi Elżbieta Lang.

Ale to nie wszystko. Po raz pierwszy w historii na tradycyjnej wystawie pokonkursowej będzie można dotknąć szopek. Służyć temu będzie specjalnie zaaranżowana część ekspozycji. - To wystawa wbrew tradycyjnemu muzealnemu zwyczajowi: „Proszę nie dotykać” - żartuje Katarzyna Bury.

W ekspozycji zobaczymy m.in. szopkę modułową, która ma uświadamiać osobom z dysfunkcją wzroku, z jakich brył budowane są tradycyjnie te obiekty. Pojawi się tam też szopka, wykonana na potrzeby projektu przez Tadeusza Freiberga. Będzie jej można dotykać. Poza tym do szopek dołączą jeszcze fragmenty makiet krakowskich budowli, a także detale architektoniczne. Poza tym usłyszeć będzie można słuchowisko „Historia szopki w pigułce” oraz fotografie. A wszystko opisane alfabetem Braille’a lub poprzez audiodeskrypcję, czyli specjalny typ opowiadania, przygotowany z myślą o niewidomych.

Wystawa czynna od 5 grudnia w Pałacu Krzysztofory (Rynek Główny 35).

Warto zaznaczyć, że warsztaty w Muzeum Historycznym Miasta Krakowa dla osób z dysfunkcją wzroku zrealizowane zostały w ramach programu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego „Kultura dostępna 2016”. Projekt powstał we współpracy z Fundacją Kultury Bez Barier z Warszawy i Fundacją Szansa dla Niewidomych z Krakowa.

[email protected]