Obrońcy krzyża opowiedzą historię

Fot. Anna Kaczmarz

Krzyż nowohucki jest symbolem oporu i odwagi. Tym bardziej, że walkę w jego obronie rozpoczęły kobiety, gdy ich mężowie byli w pracy.

- To były młode, piękne dziewczyny, które świadomie naraziły się na poważne konsekwencje. Dziś mają 70, 80 lat i są skarbnicą wiedzy o tamtym zdarzeniu - dodaje Jadwiga Emilewicz.

Obchody rozpoczną się zatem od "Śniadania z historią" (17 kwietnia, EMPiK w Rynku Głównym), na którym spotkają się świadkowie i uczestniczki tamtych zdarzeń oraz historycy. Młodzież weźmie udział w debacie oksfordzkiej w magistracie. Tym razem licealiści zmierzą się z tezą "Krzyże powinny zostać usunięte z miejsc publicznych w Polsce". 24 kwietnia w hali ocynowni Arcelor Mittal odegrane będzie misterium rockowe "Miasto bez Boga walczy o krzyż", a 27 kwietnia odbędzie się rekonstrukcja walki przy ul. Obrońców Krzyża. Na ulicy pojawi się czołg i samochody opancerzone. Będą kobiety atakujące funkcjonariuszy MO i robotnicy, którzy dołączą do nich po pracy.

- 27 kwietnia 1960 roku jest jedną z najważniejszych dat dla mieszkańców Nowej Huty. Nam zależy, żeby pamiętał o niej cały Kraków i przynajmniej część Polski - podkreśla Agnieszka Pelc z Muzeum PRL-u.

Ogólnopolska kampania będzie nosić tytuł "W imię wolności. Nowa Huta ‘60". W jej ramach w dniach 17-27 kwietnia w odbiornikach telewizyjnych w krakowskich środkach komunikacji miejskiej, warszawskim metrze oraz w Gdańsku zostanie zaprezentowany 30-sekundowy film przypominający wydarzenia sprzed 50 lat wraz z relacjami świadków i uczestników.

(PP)

[email protected]

Walka o krzyż w mieście bez Boga

Przez kilka lat nowohucianie zabiegali o powstanie kościoła. W 1956 r. władze wydały zgodę na jego budowę, w miejscu jego lokalizacji, na rogu skrzyżowania ulic Marksa i Majakowskiego, parafianie wbili drewniany krzyż. W 1958 r. władze wycofują się jednak ze swojej obietnicy, każą usunąć krzyż, by w końcu zlecić jego demontaż. 27 kwietnia 1960 r. w obronie krzyża stanęło kilka tysięcy ludzi. Walki trwały do późnych godzin nocnych. W kierunku protestujących padły strzały.