Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Ochrona zdrowia pracowników

DD
Stan zdrowia pracowników w dużej mierze zależy od sposobu wykonywania pracy i od warunków, w jakich się ona odbywa.

Aby chronić zdrowie przed ewentualnymi negatywnymi skutkami wykonywanej pracy, stosuje się działania profilaktyczne, realizowane na podstawie obowiązujących przepisów. Bardzo ważnych aktów prawnych, stanowiących zasady ochrony zdrowia pracowników można wymienić kilkanaście. Najważniejsze z nich to: kodeks pracy; ustawa o służbie medycyny pracy i rozporządzenie ministra zdrowia w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników.
Kodeks pracy nakłada na pracodawcę obowiązek stworzenia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, informowania ich ryzyku zawodowym, zapewnienia im profilaktycznej opieki zdrowotnej, niezbędnej ze względu na warunki pracy. Najważniejszą formą zdrowotnej opieki profilaktycznej pracowników są trzy rodzaje badań: wstępne, okresowe oraz kontrolne. Każdy pracownik przed przystąpieniem do pracy musi okazać zaświadczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do wykonywania określonej pracy. Z obowiązku tego nie zwalnia fakt posiadania ważnego zaświadczenia lekarskiego z poprzedniego zakładu pracy ani też poddanie się specjalistycznym badaniom lekarskim, stwierdzającym zdolność do wykonywania określonego zawodu. Pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego, stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku. Odpowiedzialność za dopuszczenie pracownika do pracy bez aktualnych badań lekarskich ciąży na pracodawcy, a nie na pracowniku. Niewywiązanie się z tego obowiązku stanowi naruszenie przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy i jest wykroczeniem przeciwko prawom pracownika, za które grozi grzywna.
Wobec pracownika, który odmawia poddania się badaniom kontrolnym, a tym samym narusza przepisy bhp, pracodawca może zastosować kary porządkowe, a w szczególnych przypadkach - nawet zwolnić go dyscyplinarnie.
Badania wstępne, okresowe i kontrolne mają przede wszystkim na celu ustalenie, czy stan zdrowia danej osoby (kandydata na pracownika lub zatrudnionego pracownika) pozwala na wykonywanie określonej pracy. Zadbanie o przeprowadzenie takich badań należy do podstawowych obowiązków pracodawcy; z kolei do podstawowych obowiązków pracownika z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy należy poddawanie się tym badaniom lekarskim.
Badania wstępne wykonywane są u wszystkich osób przyjmowanych do pracy. Podlegają im pracownicy młodociani przenoszeni na inne stanowiska i inni pracownicy przenoszeni na stanowiska pracy, na których występują czynniki szkodliwe dla zdrowia lub warunki uciążliwe. Badania wstępne mają na celu ocenę, czy cechy fizyczne i psychiczne kandydata na pracownika umożliwiają mu wykonywanie pracy w warunkach, jakie zostały na danym stanowisku stwierdzone, bez ryzyka wystąpienia niekorzystnych zmian w jego stanie zdrowia. Ponadto służą do oceny, czy u kandydata do pracy nie występuje choroba, mogąca stanowić zagrożenie dla współpracowników lub która w wyniku kontynuowania pracy w określonych warunkach środowiskowych mogłaby ulec zaawansowaniu.
Badanie wstępne polega na ogólnej ocenie stanu zdrowia. Np. jeżeli kandydat do pracy będzie pracować przy komputerze co najmniej 4 godziny w ciągu ośmiogodzinnego dnia pracy, powinien zostać skierowany przez lekarza na badanie wzroku.
Uwaga! Badaniom wstępnym nie podlegają osoby przyjmowane ponownie do pracy u danego pracodawcy na to samo stanowisko lub na stanowisko o takich samych warunkach pracy, na podstawie kolejnej umowy o pracę, zawartej bezpośrednio po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniej umowy z tym samym pracodawcą.
Badania okresowe służą natomiast ocenie dynamiki zmian w stanie zdrowia pracownika, w porównaniu z wynikami poprzednich badań profilaktycznych. Kieruje na nie pracodawca. Okresowym badaniom lekarskim podlegają wszyscy pracownicy, jednak ich częstotliwość nie jest jednakowa dla każdego zatrudnionego i zależy przede wszystkim od rodzaju wykonywanej pracy. Np. jeśli pracownik narażony jest na wdychanie szkodliwych pyłów lub oparów, musi być badany co 2 lata; jeśli w jego zakładzie pracy panuje gorący mikroklimat, badanie przeprowadza się co 3 lata (po 45. roku życia - co 2 lata). Pracownicy stale korzystający z komputera, badani są co 4 lata, a co 5 lat - pracownicy biurowi nie korzystający z komputerów.
Badania kontrolne przeprowadza się obligatoryjnie w jednym przypadku - gdy pracownik wraca do pracy po nieobecności trwającej dłużej niż 30 dni, przy czym musi ona być spowodowana chorobą. Pracodawca nie ma prawa dopuścić takiej osoby do pracy bez aktualnego orzeczenia lekarskiego - ma obowiązek sprawdzić, czy pracownik wciąż jest zdolny do wykonywania swoich obowiązków, a w szczególności, czy nie istnieją jakieś przeciwwskazania do wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku.
Badania końcowe, w przeciwieństwie do wcześniej wymienionych, nie są obligatoryjne. Kodeks pracy nie nakłada bowiem na pracodawcę obowiązku przeprowadzenia takich badań po rozwiązaniu stosunku pracy. Aby pracownik mógł zostać skierowany na badania końcowe, muszą być spełnione łącznie pewne warunki: pracownik przed rozwiązaniem stosunku pracy wykonywał pracę w warunkach narażenia na działanie substancji i czynników rakotwórczych lub pyłów zwłókniających, czyli w warunkach szkodliwych oraz złożył do pracodawcy odpowiedni wniosek, w którym zgłosił chęć wykonania takich badań. Oznacza to, że bez wniosku pracownika, w dodatku pracownika, który pracował w warunkach szkodliwych, wykonanie badań końcowych jest niemożliwe. (DD)

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na dziennikpolski24.pl Dziennik Polski