Odkryjemy pisarski talent Beksińskiego

Powstawały w latach 60. Krótkie formy literackie, opowiadania, notatki, wystukiwane na maszynie, niejednokrotnie z odręcznymi dopiskami. Czasem na parę stron, czasem na pół kartki, a czasem ograniczone do kilku linijek.

Nie wiadomo, dlaczego w pewnej chwili Zdzisław Beksiński porzucił literackie próby. Zapisane kartki poukładał, zawinął w szary papier, obwiązał sznurkiem i odłożył na półkę. Nie wracał do nich przez 40 lat. Pokryty kurzem pakiet w warszawskim mieszkaniu artysty znalazł Wiesław Banach, dyrektor Muzeum Historycznego w Sanoku, któremu Beksiński zapisał w spadku swój majątek.

–_ Na jedną teczkę natrafiłem ja. Druga, jak się okazało, była w posiadaniu jego przyjaciela, malarza Andrzeja Urbanowicza _– opowiada Wiesław Banach.

Beksiński zaczął pisać na początku swojej artystycznej drogi. Pierwsze teksty powstały w 1963 roku (miał wtedy 34 lata). Pisarski epizod trwał niespełna 3 lata.

– Sam artysta traktował swoje teksty krytycznie, z __dystansem – mówi Wiesław Banach. – Świadczą o tym komentarze na marginesach. Recenzował siebie: „nie będziesz drugim Kafką” albo „coś takiego lepiej napisał Schulz” . Znalazłem też dopisek: „nie wiem, czy pisać, czy rysować”.

Dyrektor przyznaje, że długo wahał się, czy upubliczniać teksty malarza. – Miałem wątpliwości, czy nie zaszkodzimy wizerunkowi wybitnego artysty, pokazując utwory literackie, które mają prawo być niedojrzałe, bo on do nich nie wracał, nie dopracowywał, traktował jako zamknięty rozdział. Przeważyło to, że odsłaniają one niesłychaną fantazję i wyobraźnię Beksińskiego. To, co pisał, było nowatorskie.

Książka ma się ukazać w maju.

Warto dodać, że od stycznia 2016 roku prace Zdzisława Beksińskiego z kolekcji Piotra Dmochowskiego oglądać będziemy w Nowohuckim Centrum Kultury na wystawie stałej.