Ołtarz Wita Stwosza doczeka się remontu

Na ogłoszony przez bazylikę Mariacką konkurs na konserwację ołtarza wpłynęły dwie oferty. Decyzją siedmioosobowej komisji, w której skład wchodzą przedstawiciele bazyliki, archidiecezji, miasta i Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa prace powierzono Międzyuczelnianemu Instytutowi Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki Kraków-Warszawa.

- Obrady konkursowej komisji trwały kilka miesięcy. Uważam, że wyłoniliśmy wykonawcę najlepszego z możliwych - mówi proboszcz bazyliki Mariackiej ks. Dariusz Raś.

Zwycięzcę czekają prace badawcze, konserwatorskie i restauratorskie. Rozpoczną się w przyszłym tygodniu. Koszt badań oszacowano na ponad 13,7 mln zł.

Jak mówi dr Jarosław Adamowicz, kierownik prac konserwatorskich przy ołtarzu, jego stan nie jest tragiczny, ale przy zabytku tej klasy nie można wykonywać tylko prac interwencyjnych. Przypomina, że ostatnią gruntowną konserwację ołtarz Wita Stwosza przeszedł po wojnie, gdy powrócił do Krakowa z Norymbergi, dokąd wywieźli go Niemcy.

Nadzorowane przez Adamowicza trójwymiarowe laserowe skanowanie ołtarza mariackiego w 2013 r. wykazało, że bezcenny zabytek jest w stosunkowo dobrej kondycji. Potwierdziły jednak, że pochodzący z XV wieku ołtarz wymaga zabiegów konserwatorskich i stałego monitoringu.

Projekt został już zaakceptowany przez wojewódzkiego konserwatora zabytków. Jak zapowiada ks. Raś, w przyszłym tygodniu za ołtarzem staną pierwsze platformy konserwatorskie.

- W tym roku prace obejmą rzeźby znajdujące się w zwieńczeniu ołtarza. Prawdopodobnie będą to figury przedstawiające św. Stanisława i św. Wojciecha - dodaje proboszcz. Najpierw zostaną gruntownie przebadane. Dopiero wtedy zaproponowane zostaną odpowiednie prace konserwatorskie.

W tym roku na konserwację bazylika wyłoży 50 tys. zł. Z kasy Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków dzieło Stwosza otrzyma 450 tys. zł. W kolejnych latach proboszcz Raś liczy na wsparcie z kasy miasta oraz dotacje: unijne i ministerialne.

Według wstępnych szacunków, prace nad ołtarzem potrwają do grudnia 2020 r. - Czeka nas żmudna praca konserwatorska. Może on potrwać nawet ponad sześć lat - mówi ks. Raś. Zapewnia jednak, że nie zakłóci to wizyt wiernych i turystów. Jak zapewnia konserwator zbiorów artystycznych bazyliki Mariackiej Katarzyna Pakuła, w trakcie trwania remontu ołtarz będzie dostępny zarówno na potrzeby kultu religijnego i liturgii, jak i dla turystów.

- W trakcie tych kilku lat mogą nastąpić krótkie przerwy w ruchu turystycznym, będą one jednak zapowiadane z kilkumiesięcznym wyprzedzeniem - dodaje Pakuła. Zostaną zaplanowane tak, aby zabytkowy ołtarz był dostępny dla uczestników przyszłorocznych Światowych Dni Młodzieży w Krakowie.

- Ograniczamy do minimum przeszkody w liturgii i w ewentualnym zwiedzaniu - podkreśla ks. Raś. Proboszcz wyjaśnił, że to warunek zagwarantowany w umowie z wykonawcą prac.