W dawnym pałacu opackim i tzw. przeoracie w opactwie cystersów w Mogile powstanie muzeum klasztorne. Zajmie parter i piwnice tych budynków, które były sukcesywnie wznoszone i rozbudowywane od XIII do XVII w. i stanowią przedłużenie najważniejszego, wschodniego skrzydła klasztoru.
Opowieść o cystersach będą tu ilustrować m.in. dokumenty klasztorne sprzed około 800 lat, starodruki, inkunabuły, szaty i naczynia liturgiczne, obrazy czy skrzynia drewniana, okuwana, z początku XIII w., która będzie najstarszym eksponatem.
- Tematem wystawy jest duchowość i kultura zakonu cysterskiego - mówi dr Piotr Turkiewicz, autor projektu ekspozycji. - Muzeum będzie m.in. opowiadać o cystersach jako zakonie monastycznym, więc o tym, kim są mnisi, a także o fenomenie cystersów jako organizacji, która przysłużyła się rozwojowi cywilizacji w Europie (do ich wynalazków np. w architekturze zalicza się sklepienie kolebkowe).
W przyszłym muzeum odwiedzający poznają okoliczności powstania zakonu, jak też np. wpływ cystersów na wytworzenie pewnych nurtów w sztuce europejskiej. Ukazane zostaną dzieje opactwa w Mogile od jego fundacji aż po czasy współczesne, historia wizerunku Chrystusa Ukrzyżowanego z sanktuarium mogilskiego. Przewidziano też np. przedstawienie roli wody oraz cieków wodnych w gospodarce cysterskiej - jako elementu sanitarnego i źródła energii dla urządzeń.
W obiektach, w których znajdzie się muzeum, od 2013 r. trwają badania archeologiczne i architektoniczne. Rewelacyjnym odkryciem jest znalezienie pieca hypocaustycznego, ogrzewającego niegdyś pomieszczenia ciepłym powietrzem (takie rozwiązanie znane jest np. z klasztoru dominikanów). To średniowieczne urządzenie grzewcze stanie się elementem ekspozycji muzealnej. Włączona zostanie w nią także późnogotycka klatka schodowa, którą odkryli badacze.
- Stwierdziliśmy również, że jedna z najstarszych części budynku przeoratu niegdyś mieściła zespół latryn, które można datować na drugą połowę XIV wieku - mówi badaczka architektury dr Anna Bojęś-Białasik.
- Pod całym budynkiem zachowany jest sklepiony kanał, którym przepływała woda, odbierając nieczystości z latryn. Fantastyczne jest to, że wciąż są tu autentyczne latryny, choć późniejsze, z XVI wieku - dodaje. Do kanału w przyszłości zajrzą zwiedzający.
Prace budowlane rozpoczną się w Mogile na wiosnę tego roku. Muzeum ma być gotowe do końca 2019 r. Oprócz konserwacji i przystosowania istniejących pomieszczeń dla jego potrzeb, konieczne jest m.in. osuszenie obiektu na zewnątrz. Zostanie też dobudowana parterowa część wejściowa. Dziedziniec południowy, z którego będzie wejście do muzeum, zyska odpowiednią nawierzchnię, wokół zostanie uporządkowana zieleń. Powstanie także opacki ogród ziołowy, a w nim znajdą się rośliny znane z zielnika sprzed kilkuset lat.
Utworzenie Muzeum Cystersów w Mogile wraz z rewaloryzacją otoczenia będzie kosztować prawie 6 mln zł. W 85 proc. prace przez kolejne trzy lata będą dofinansowane z Narodowego Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Krakowa. Reszta zapewnią cystersi, klasztor będzie się też starał pozyskać fundusze unijne.
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
