Osiemnastowieczne naczynia i akcesoria stołowe. Nowa wystawa na Wawelu

FLESZ - Zaćmienie Księżyca, meteory i planety: jesienna obserwacja nieba

„Wazy, serwisy, misy... Osiemnastowieczne srebra, porcelana i szkła ze zbiorów Zamku Królewskiego na Wawelu” to przeszło 200 naczyń i akcesoriów stołowych. Formą komentarza do zgromadzonych obiektów jest fragment „Opisu obyczajów za panowania Augusta III” autorstwa Jędrzeja Kitowicza. Napisany barwną polszczyzną, skrzący się humorem tekst traktuje o urzędach, pobożności, wychowaniu dzieci, ale też o kulturze stołu czy modzie.

W części zatytułowanej „O stołach i bankietach pańskich” autor przybliża szczegółowo sposoby nakrywania stołów w czasie uczt, staromodne i nowomodne potrawy, porządek podawania dań i przygotowywania cukrowych dekoracji. Kolejne rozdziały mówią o trunkach, pijatykach, a nawet o sławnych pijakach.

„Z opisu Jędrzeja Kitowicza wynika, że serwisami nazywano w wieku osiemnastym bogato dekorowane i przemyślnie konstruowane komplety do przypraw. Ustawiano je na stołach, w zasięgu kilku biesiadników, umożliwiając korzystanie z octu, oliwy, musztardy czy cukru „na mąkę stłuczonego”. Komplety te w większości zostały rozproszone, znamy pojedyncze naczynia, jednak najczęściej pozbawione tacy na której były prezentowane. Zwykle srebrne, od lat 40. wieku osiemnastego pojawiają się także porcelanowe” – informuje Zamek Królewski na Wawelu.

Wystawa jest prezentowana na parterze budynku nr 7, sali przy ekspozycji Wawel Odzyskany i potrwa do 28 lutego 2022.

D końca listopada, oprócz wystawy „Wazy, serwisy, misy... Osiemnastowieczne srebra, porcelana i szkła ze zbiorów Zamku Królewskiego na Wawelu” za darmo można zwiedzić także inne ekspozycje stałe z oprowadzaniem przewodnika:

• „Zbrojownię”, gdzie na szczególną uwagę zasługuje znakomita pod względem konstrukcyjnym i estetycznym zbroja turniejowa z Dworu Artusa w Gdańsku – dzieło norymberskiego płatnerza Konrada Polera z około 1490 roku;

• „Sztuka Wschodu. Namioty Tureckie”, której najistotniejszą część stanowią trofea i pamiątki związane z odsieczą wiedeńską – walnym zwycięstwem wojsk koalicji europejskiej pod wodzą Jana III Sobieskiego nad armią turecką dowodzoną przez Kara Mustafę w 1683 r.;

• „Reprezentacyjne Komnaty Królewskie”, gdzie najcenniejszym elementem ekspozycji renesansowych komnat, jedynym zachowanym z ich pierwotnego wystroju, są utkane na zamówienie Zygmunta Augusta arrasy o tematyce biblijnej, bądź z ornamentem groteskowym oraz z herbami Polski i Litwy (zwiedzanie wyłącznie 30 listopada);

• „Wawel Odzyskany” i „Wawel Zaginiony” – wystawy poświęcone historii wzgórza wawelskiego.

Bezpłatnie dostępna będzie również ekspozycja czasowa z oprowadzaniem przewodnika pn.  „Wazy, serwisy, misy... Osiemnastowieczne srebra, porcelana i szkła ze zbiorów Zamku Królewskiego na Wawelu”.