Osoby z egzemą o 63 proc. częściej chorują na depresję i zaburzenia lękowe. Jak zmiany skórne wpływają na zdrowie psychiczne?

Egzema, inaczej wyprysk, to stan zapalny skóry, który charakteryzuje się jej suchością, pękaniem i łuszczeniem się. Osoby cierpiące na tę chorobę skóry skarżą się również na jej swędzenie oraz pieczenie.

Najczęstszą postacią egzemy jest atopowe zapalenie skóry (AZS), a do innych należą m.in. wyprysk kontaktowy, potnicowy i pieniążkowaty czy łojotokowe zapalenie skóry.

Szacuje się, że egzema może dotyczyć nawet 30 proc. populacji na całym świecie. Natomiast w Polsce szacunki mówią o tym, że na atopowe zapalenie skóry choruje 5-9 proc. dzieci oraz 1-3 proc. dorosłych.

Naukowcy od lat analizują związek różnych czynników na funkcjonowanie organizmu oraz ryzyko rozwoju chorób. Chińscy badacze postanowili dokładniej przyjrzeć się wpływowi chorób skóry na stan zdrowia psychicznego. W tym celu poddali analizie dane pochodzące z 20 badań, które obejmowały prawie 142 tys. chorych na egzemę oraz ponad 4,7 mln osób bez tego schorzenia. Wyniki prac opublikowano na łamach „PLOS One”.

Wykazano, że występowanie stanów zapalnych skóry wiąże się z podwyższonym ryzykiem rozwoju depresji i stanów lękowych, które rośnie średnio o 63 proc.

Naukowcy przyjrzeli się także występowaniu tych zaburzeń osobno i wykazali, że osoby zmagające się z egzemą o 64 proc. częściej chorują na depresję oraz o 68 proc. częściej pojawiają się u nich stany lękowe.

Zależność między stanem zapalnym skóry a rozwojem depresji i lęków nie jest w pełni poznany, autorzy badania sugerują jednak, że znaczącą rolę ogrywają tu zaburzenia snu, intensywny świąd oraz izolacja społeczna.

– Izolacja społeczna i stygmatyzacja z pewnością mogą wystąpić, ponieważ wielu pacjentów doświadcza zapalenia skóry na widocznych obszarach ciała, takich jak twarz, szyja i dłonie. Relacje intymne również mogą być bardzo utrudnione – skomentowała w rozmowie z Medical News Today Beth Goldstein, lekarz dermatolog.

Wielu naukowców i lekarzy podkreśla, że jednym z czynników rozwoju depresji i stanów lękowych u osób z egzemą może być stres, który w widoczny sposób pogarsza stan skóry i nasila uciążliwe objawy. Niestety, taka sytuacja tworzy błędne koło, w którym leczenie atopowego zapalenia skóry trwa znacznie dłużej.

Jak natomiast wynika z informacji National Eczema Association (NEA), czyli organizacji wspierającej osoby z egzemą, związane z AZS zaburzenia hormonalne mogą zakłócać pracę układu odpornościowego, co bezpośrednio upośledza funkcję ochronną skóry i nasila jej stan zapalny.

Naukowcy z NEA uważają również, że stres i niepokój zwiększają produkcję histaminy, czyli hormonu odpowiedzialnego za rozwój reakcji alergicznej. W przypadku egzemy nasila ona swędzenie i pieczenie, a drapanie zmienionej chorobowo skóry może ją tylko uszkodzić i zwiększyć ryzyko rozwoju zakażenia.

Z ankiety przeprowadzonej przez National Eczema Society wynika również, że egzema ma negatywny wpływ na zdrowie psychiczne aż u 74 proc. badanych, a 66 proc. dodatkowo uważa, że nasila poczucie samotności i izolacji społecznej. Niestety, mniej niż połowa uczestników badania potwierdziła, że zaoferowano im specjalistyczną pomoc psychologiczną.

Wyniki te są niepokojące, ponieważ świadczą o negatywnym wpływie chorób skóry na psychikę pacjenta. Odpowiednia opieka psychologiczna pomogłaby zmniejszyć stres chorego i poprawić komfort jego życia. Dlatego wszyscy pacjenci z chorobami skórnymi powinni mieć zapewniony łatwy dostęp do psychologa.