Otwórz dłoń po udarze

Udar mózgu może dotyczyć każdego. Chorują zarówno osoby w podeszłym wieku, jak i ludzie młodzi. Jedną z konsekwencji udaru jest spa­styczność kończyny górnej, która stwarza znaczne ograniczenia w życiu codziennym.

Obecnie pacjenci z regionu Małopolski mogą skorzystać z bez-­ płatnego leczenia i rehabilitacji spastyczności poudarowej w ramach programu lekowego prowadzonego w Krakowskim Szpitalu Specjalistycznym im. Jana Pawła II.

Objawy udaru

Według definicji Światowej Organizacji Zdrowia, udar mózgu to nagłe wystąpienie ogniskowych lub globalnych zaburzeń czynności mózgu, trwające dłużej niż 24 godziny i wynikające z przyczyn naczyniowych. Objawy ostrzegawcze udaru to:

- nagłe zaburzenia czucia po jednej stronie ciała (niedoczulica połowicza) lub drętwienie połowy ciała

- wykrzywienie twarzy po jednej stronie, szczególnie widoczne jest opuszczenie kącika ust

- nagłe osłabienie kończyny lub kończyn po jednej stronie (niedowład połowiczy)

- nagłe zaburzenia mowy (mowa bełkotliwa, utrata zdolności mówienia, trudności w zrozumieniu mowy)

- nagłe zaburzenia widzenia – charakterystyczne jest niedowidzenie na jedno oko lub niedowidzenie połowy pola widzenia

- nagłe zawroty głowy, zaburzenia równowagi, nagłe upadki, czasem podwójne widzenie, kłopoty z orientacją i zaburzenia świadomości.

Jeśli u siebie lub kogoś bliskiego zaobserwujemy takie przemijające objawy, nie bagatelizujmy ich, tylko zgłośmy się do lekarza – istnieje szansa szybkiego zastosowania leczenia i uniknięcia inwalidztwa.

Z powodu dużej umieralności, a także wysokiego współczynnika niepełnosprawności problem leczenia i profilaktyki udaru mózgu jest w Polsce szczególnie istotny. W naszym kraju rocznie udaru doznaje ok. 100 tys. osób. U 20-40 proc. pacjentów w ciągu kilku miesięcy dochodzi do rozwoju wzmożonego napięcia mięśniowego (spastyczności).

Ręka objęta spastycznością nie reaguje na polecenia mózgu tak, jak dotychczas. Przykurczone mięśnie uniemożliwiają pełny zakres ruchów i czasem powodują ból. Zwykłe czynności, jak chwytanie i puszczanie przedmiotów, stają się niemal niewykonalne.

Leczenie spastyczności

– Od niedawna możemy leczyć w naszej placówce niesprawną kończynę górną u osób po udarze mózgu w ramach programu lekowego – mówi dr hab. med. Monika Rudzińska, kierownik Katedry i Kliniki Neurologii Śląskiego UM, ordynator Oddziału Udarowego Centralnego Szpitala Klinicznego w Katowicach, konsultant neurologii w Krakowskim Szpitalu Specjalistycznego im. Jana Pawła II.

– Iniekcje toksyny botulinowej do nadmiernie napiętych, bolących mięśni to szansa dla pacjentów na lepsze życie po udarze.

Udział w programie

Do programu lekowego kwalifikują się pacjenci, którzy przebyli udar mózgu co najmniej trzy miesiące wcześniej, i którzy mają nadmierne napięcie mięśni w kończynie górnej.

W ciągu dwóch lat pacjent korzysta z leczenia toksyną botulinową typu A, pod warunkiem, że jest aktywnie rehabilitowany. Postępy w leczeniu spastyczności kończyny górnej zależą od rozległości udaru, a także od stopnia nasilenia nadmiernego napięcia mięśni.

– Dzięki rehabilitacji i leczeniu udało mi się wypracować postępy w poruszaniu ręką – mówi Agnieszka Prasol, pacjentka po udarze krwotocznym mózgu. – Muszę jednak nieustannie ćwiczyć samodzielnie i z rehabilitantami, aby zakres ruchów mógł się poprawiać. To trochę jak nauka języków obcych, zapomina się, gdy się nie ćwiczy.

Informacje na temat udziału w programie można uzyskać w Oddziale Neurologicznym Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II w Krakowie, ul. Prądnicka 80, tel. 12 614 27 30.

Aby pomóc pacjentom ze spastycznością, we wrześniu zainicjowana została kampania „Otwórz dłoń po udarze”.
Więcej na: www.fum.info.pl, www.fizjoterapeuci.org, www.facebook.com/otworzdlonpoudarze

[email protected]