Owczarek południowo-rosyjski – Jużak

Pod koniec XVIII stulecia psy podobne do owczarka katalońskiego, sprowadzane z Hiszpanii, zaczęto tam krzyżować z miejscowymi owczarkami pochodzenia azjatyckiego.

Selekcja była prowadzona w kierunku uzyskania psów dużych rozmiarów i jak najbardziej agresywnych; wybierano również te o jasnym umaszczeniu, ponieważ w nocy były bardziej widoczne dla właścicieli stad. Efektem hodowli były więc psy potężne, wytrzymałe, nieufne, ostre i czujne, które miały chronić stada owiec przed wilkami. Nic więc dziwnego, że o jużakach także dziś się mówi, że to psy mordercy.

Czy jużak rzeczywiście jest bestią? Zofia Bzdawska, znawczyni rasy, tak pisała o jużaku: „Rzeczywiście, może być psem niebezpiecznym. Ale nie dlatego, że po prostu taki jest. To dlatego, że przez wiele pokoleń rozwinął w sobie ogromny instynkt obrony swego terytorium i stada, które pilnował. (...) A więc odpowiedź brzmi: może być niebezpieczny, ale tylko dla nieproszonych gości, próbujących naruszyć nasze terytorium. (..) W obronie swojej świętości będzie równie bezwzględny jak w walce z wilkami. (…) ”.

Na pewno nie są to psy dla każdego. Jużak, przez wiele lat pracujący samodzielnie, nie bardzo chce się podporządkować narzucanym rygorom. Podczas gdy inny pies bez zastanowienia wykona polecenie swego pana , jużak zastanowi się, czy ma możliwość jego uniknięcia – bo przecież niektórych poleceń nie warto wykonywać. Każdy hodowca czy właściciel jużaka wie jednak, że zdrowy psychicznie i odpowiednio socjalizowany przedstawiciel tej rasy jest psem najukochańszym, bardzo wrażliwym, opiekuńczym i bezgranicznie oddanym członkiem rodziny. W wychowaniu najważniejsze jest to, by traktować jużaki sprawiedliwie i okazywać im swoją miłość.

Na pewno odwdzięczą się tym samym i będą wiernymi i oddanymi pupilami, czasem wręcz natrętnymi w swych pieszczotach Szczenięta szybką się uczą, potrzebują dużego kontaktu z człowiekiem i są bardzo inteligentne. Wymagają konsekwentnego traktowania, ale nigdy bicia. Gdy pies raz zauważy naszą niekonsekwencję, na pewno zechce w bardzo zdecydowany sposób wykorzystać to później. Jużaki nie lubią też krzyku. Wystarczy zwrócić się do nich lekko podniesionym głosem, by zrozumiały, że robią coś złego.

Gdy raz zaprzepaścimy szansę dogadania się z jużakiem po przyjacielsku i spróbujemy wykorzystać bardziej drastyczne metody, będzie się buntował się. To jego kolejna charakterystyczna cecha. Gdy ktoś choć raz mu się narazi, niech zniknie mu z oczu. Jużak jest pamiętliwy, to pies, którego nie da się złamać.

Wzrost minimalny suki to 62 cm, psa – 65 cm. Najczęściej spotykane są jużaki białe. Ale zdarzają się także szare, szaro-białe, beżowe. Włos o długości 10-15 cm jest równej długości na głowie, kończynach, klatce piersiowej i ogonie. Szata jest trudna w pielęgnacji, łatwo tworzą się kołtuny, dlatego należy używać specjalistycznych preparatów. Rasa jest odporna na warunki atmosferyczne – jużakom niestraszny jest mróz ani upały.