Panowie do rad. A panie?

Zdaniem wójt gminy Klucze Małgorzaty Węgrzyn (z prawej) najskuteczniejszym sposobem zachęcenia kobiet do udziału w życiu publicznym jest osobisty przykład. Fot. Jacek Sypień

POWIAT OLKUSKI. Przeciętny kandydat na radnego ma 47 lat i jest mężczyzną. Kobiety do polityki się nie garną.

- Najważniejszy jest dobry przykład, pokazujący, że kobiety radzą sobie w samorządzie, w stowarzyszeniach, czy na kierowniczych stanowiskach w naszej gminie. W naszej gminie, bodajże w drugiej kadencji 60 proc. składu rady stanowiły kobiety. Dużą rolę odgrywa u nas działalność różnych stowarzyszeń, w których działa wiele kobiet. Czy wprowadzenie parytetów byłoby pożądane? Myślę, że warto spróbować i dać kobietom szansę - uważa wójt Klucz Małgorzata Węgrzyn, która nieprzerwanie, od prawie 30 lat kieruje gminą. Zapewne na mieszkanki tej gminy, które garną się do polityki i stowarzyszeń działa jej osobisty przykład. Warto dodać, że w całej Polsce tylko w 13 gminach, od ponad 20 lat nieprzerwanie funkcje wójta lub burmistrza pełnią kobiety. W Małopolsce są dwie takie gminy. Poza Kluczami jest to Łukowica w powiecie limanowskim, gdzie od ponad 20 lat wójtem jest pani Czesława Rzadkosz. W całej Małopolsce są 23 miasta i gminy, którymi od pięciu kadencji rządzą, ci sami wójtowie, bądź burmistrzowie.

Na 224 kandydatów do rady powiatu jest tylko 81 pań, które stanowią 36 proc. Najwięcej kobiet jest na listach lokalnego komitetu Samorząd 2007-13. Stanowią one dokładnie połowę z liczącego 46 osób grona kandydatów. Najmniej kobiet, bo zaledwie 23 proc. jest na listach PiS. Wśród kandydatów Platformy Obywatelskiej kobiety stanowią 40 proc, Wspólnoty Samorządowej Ziemi Olkuskiej Przymierze (37 proc.), SLD (30 proc.) i PSL (28 proc.).

Nieco inaczej wygląda to w poszczególnych gminach powiatu olkuskiego. W mieście i gminie Olkusz, na 221 kandydatów do rady miejskiej są zaledwie 64 kobiety (29 proc.). W przypadku większości ugrupowań procentowy udział pań na listach wyborczych jest zbliżony. Wśród kandydatów Wspólnoty Samorządowej Przymierze jest 33 proc. pań, w Samorządzie 2007-13 - 31 proc., w PO i SLD po 30 proc. Najmniej bo tylko 22 proc. pań jest na listach PiS.

Z kolei w mieście i gminie Wolbrom kobiety stanowią 35 proc. spośród 225 kandydatów ze wszystkich ugrupowań. Co ciekawe tutaj najwięcej, bo aż po 44 proc. pań jest na listach wyborczych Platformy Obywatelskiej oraz Prawa i Sprawiedliwości. Najmniej, bo tylko 14 proc. na listach SLD. To ugrupowanie wystawiło 7 kandydatów (w tym jedną kobietę). W pozostałych komitetach wyborczych panie stanowią; Ruch Obywatelski dla gminy Wolbrom (32 proc.), PSL i "Nasz Wolbrom" (po 26 proc.), Obywatelski Ruch Odnowy i Samorząd 2007-13 (po 25 proc.) i Wspólnota Samorządowa Przymierze (21 proc.).

W przypadku pozostałych gmin powiatu olkuskiego trudno określić procentowy udział kobiet w poszczególnych komitetach. Kształt ordynacji wyborczej w gminach do 20 tys. mieszkańców sprawia, że powstaje tam sporo małych komitetów, które mają po jednym kandydacie. Na przykład w gminie Klucze 69 kandydatów reprezentuje, aż 14 komitetów wyborczych, z czego 8 jest jednoosobowych. W gminie Bolesław, na 56 kandydatów jest 20 pań (prawie 36 proc.). W tej gminie wśród kandydatów komitetu Samorząd 2007-13 jest więcej pań (8), niż panów (6). Zatem panie stanowią 57 proc. kandydatów. To jedyny taki przypadek w powiecie olkuskim, kiedy kobiety przeważają na liście, jeśli nie liczyć niewielkich jedno, lub dwuosobowych komitetów. W Bukownie na 61 kandydatów jest 19 pań (31 proc.).
Oczywiście sam fakt kandydowania wcale nie zapewnia równie licznego udziału kobiet w składach rad gmin. O tym decydują wyborcy. Obecnie, na 127 radnych sześciu gmin oraz rady powiatu jest tylko 29 pań (niespełna 23 proc.). Choć na przykład w 15-osobowej radzie gminy Trzyciąż nie ma ani jednej kobiety. Tylko dwie panie (9 proc. składu rady) zasiadają w 23-osobowej radzie miejskiej Olkusza. W 23-osobowej radzie powiatu jest pięć pań (niespełna 22 proc.), choć pracami tego gremium kieruje kobieta, czyli Lidia Gądek. W pozostałych radach gmin pań jest więcej. W 21-osobowej radzie miejskiej Wolbromia jest osiem kobiet (38 proc.). W Bukownie i Kluczach panie stanowią po 33 proc. składów rad, a w Bolesławiu 26 proc.

(SYP)