Parabanki pod lupą

Fot.. Anna Kaczmarz

FINANSE. Za szybką pożyczkę w firmie nie będącej bankiem musimy najczęściej słono zapłacić

Klient chcący skorzystać z usług reklamującej się w ten sposób instytucji trafia najczęściej do szarej strefy finansowej. Firmy te, określane z reguły jako parabanki, prowadzą usługi kojarzone z bankami. Robią to jednak bez licencji bankowej, działają zatem niejako w szarej strefie, tworząc tzw. równoległy system bankowy. Według oceny Rady Stabilności Finansowej, wartość światowego równoległego systemu bankowego w 2010 r. wynosiła 60 bln dol. Stanowiło to połowę aktywów tradycyjnego systemu bankowego.

Od kliku lat działalność parabankowych instytucji finansowych jest coraz bardziej widoczna także i w Polsce. Według raportu firmy Deloitte wartość polskiego rynku paraban-kowego wynosi około 2 mld zł. Jednak ich udział w sektorze bankowym nie jest jeszcze duży, wynosi ok. 0,4 proc.

Najbardziej niebezpieczne dla potencjalnych klientów są firmy przyjmujące pieniądze jako depozyty, zachęcając oprocentowaniem znacznie wyższym, niż to ma miejsce w sektorze bankowym. Na takie instytucje baczną uwagę zwraca Komisja Nadzoru Finansowego, umieszczając podejrzane firmy na tzw. liście ostrzeżeń publicznych. Lista tych firm liczy obecnie 16 pozycji. Wśród nich figurują znane już obecnie ze złej strony: Finroyal i Amber Gold.

Pamiętajmy, zanim podejmiemy decyzję o atrakcyjnym ulokowaniu pieniędzy w firmie, która nie jest bankiem, sprawdźmy listy ostrzeżeń na stronie: http://www.knf.gov.pl/o nas/ostrzezenia publiczne/ index.html.

Firmy pożyczkowe

Inną grupę instytucji paraban-kowych stanowią firmy udzielające pożyczek. Pożyczki w takich instytucjach są szybkie i wygodne. - Firm pożyczkowych przybywa jak grzybów po deszczu. A żeby nadążyć za potrzebami klientów coraz częściej udzielają one pożyczek przez telefon lub internet. I choć są to kwoty niewielkie (najczęściej kilkusetzłotowe), a okres spłaty zwykle nie trwa dłużej niż dwa-cztery tygodnie, to koszt takiej usługi potrafi wprawić w osłupienie - mówi Michał Sadrak z Open Finance.

Parabankowe firmy pożyczkowe nie są jednak piętnowane przez KNF. Ryzyko utraty pieniędzy jest bowiem po stronie tych firm i nie obciąża klienta. Niestety, w zamian za to obciążają go koszty.

Wysokie koszty

Pożyczki w instytucjach bez nadzoru bankowego są szybkie i wygodne. Najczęściej pieniądze można dostać od ręki, bez zbędnych formalności, weryfikowania zarobków i zdolności kredytowej. Na tym właśnie polega specyfika pożyczek w takich firmach. Brak informacji o stanie finansów pożyczkobiorcy sprawia, że pożyczkodawcy jest trudno ocenić ryzyko kredytowe. Parabanki rekompensują sobie to wysokością oprocentowania, prowizji oraz dodatkowych opłat.

Największe niebezpieczeństwo stanowią ukryte koszty. - Wybierając się do firmy pożyczkowej trzeba uważnie przeanalizować umowę i zwrócić szczególną uwagę na tzw. wysokość rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania. Zawiera ona w sobie nie tylko nominalne oprocentowanie, ale też wszelkie opłaty i prowizje - radzi Artur Nawrocki z Money.pl.
Odsetki, w myśl tzw. ustawy antylichwiarskiej, nie przekraczają czterokrotności stopy lombardowej NBP (6,25 proc.). - Dla przykładu: pożyczając 500 zł na 15 dni w jednej z firm parababkowych odsetki stanowią 5 zł. Na pozostały koszt składają się natomiast opłata operacyjna (26 zł) i składka ubezpieczeniowa (100 zł). Łącznie 131 zł kosztów w ciągu 15 dni i RRSO przekraczające 26,5 tys. proc. - wylicza Michał Sadrak z Open Finance.

Marian Cholewiński

[email protected]