PIT za 2015. Jaki wybrać formularz

Jeśli chodzi o opodatkowanie dochodów (przychodów) osoby fizycznej (czyli Kowalskiego albo Nowaka), obowiązują formularze zeznań rocznych PIT- 28, 36, 36L, 37, 38 oraz 39. Który wybrać? To zależy, z jakiego źródła osiągnąłeś przychody w danym roku podatkowym.

Zapamiętaj: to źródło Twojego przychodu oraz sposób jego opodatkowania decyduje o rodzaju zeznania (formularza), na którym powinieneś się rozliczyć.

Jeśli w danym roku miałeś kilka przychodów, różnego rodzaju, które są opodatkowane według odmiennych zasad, może będziesz musiał złożyć więcej niż jeden PIT!

Najczęściej składanym zeznaniem jest PIT-37.

PIT-37

Wypełniasz go, gdy uzyskałeś przychody:
- wyłącznie w Polsce,
- za pośrednictwem płatnika (na przykład pracodawcy),
- opodatkowane przy zastosowaniu skali podatkowej.

W szczególności dotyczy to przychodów:
- ze stosunku pracy i służbowego oraz pracy nakładczej,
- z emerytur lub rent krajowych (w tym rent strukturalnych i socjalnych), świadczeń przedemerytalnych, zasiłków przedemerytalnych, należności z tytułu członkostwa w rolniczych spółdzielniach produkcyjnych lub innych spółdzielniach zajmujących się produkcją rolną, zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego (to na przykład zasiłek chorobowy),
- ze stypendiów,
- z działalności wykonywanej osobiście (na przykład umów na zlecenie),
- ze świadczeń wypłaconych z Funduszu Pracy (jak zasiłek dla bezrobotnych) lub Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych,
- z praw autorskich i innych praw majątkowych.

Uwaga!

Jeżeli w roku podatkowym prowadziłeś działalność gospodarczą czy działy specjalne produkcji rolnej opodatkowane według skali podatkowej, uzyskałeś dochody z zagranicy lub musisz doliczyć do uzyskanych dochody swoich małoletnich dzieci (wykazywane w załączniku PIT/M) oraz gdy miałeś dochody z najmu - rozliczasz się na PIT-36. To właśnie w nim wykazujesz na przykład wynagrodzenie ze stosunku pracy.

Kiedy inne formularze

1. Gdy dla dochodów z prowadzonej działalności gospodarczej lub działów specjalnych produkcji rolnej wybrałeś opodatkowanie jednolitą stawką podatku 19 proc., składasz odrębne zeznanie na PIT-36L.

2. Jeżeli dla przychodów z działalności gospodarczej lub z tytułu umów najmu, podnajmu, dzierżawy lub innych o podobnym charakterze wybrałeś opodatkowanie ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, składasz odrębne zeznanie na druku PIT-28.

3. Gdy miałeś przychody z kapitałów pieniężnych, na przykład odpłatnego zbycia papierów wartościowych (jak obligacje), składasz odrębne zeznanie na formularzu PIT-38.

4. Odpłatnie zbyłeś nieruchomości lub prawa majątkowe (choćby spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo wieczystego użytkowania gruntu), które kupiłeś po 2008 roku? Składasz odrębne zeznanie na formularzu PIT-39.

Warto wiedzieć

Informacje. Co dostaniesz do końca lutego

W rozliczeniu rocznym pomogą informacje, które dostaniesz od płatnika do końca lutego tego roku. I tak:
- PIT-11 - daje go między innymi zakład pracy, zleceniodawca czy organ zatrudnienia (jak urząd pracy),
- PIT-11A - daje go organ rentowy (jak Zakład Ubezpieczeń Społecznych), jeśli był zobowiązany do sporządzenia obliczenia rocznego PIT-40A,
- PIT-8C - informuje o wypłaconym stypendium, dochodach z innych źródeł oraz niektórych dochodach z kapitałów pieniężnych (jak sprzedaż akcji),
- PIT-R - informuje o kwotach wypłaconych z tytułu pełnienia obowiązków społecznych i obywatelskich.

Na podstawie danych zawartych w tych informacjach wykazujesz: przychody, koszty uzyskania przychodów, dochody lub straty, zapłacone składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne oraz zaliczki pobrane przez płatników.

Może zdarzyć się tak, że płatnik nie wystawi Ci informacji. Nawet jednak jeśli zapomni o tym obowiązku, to Ty musisz wypełnić swój. To znaczy rozliczyć się z przychodów otrzymanych za pośrednictwem tego właśnie płatnika! - informuje Ministerstwo Finansów oraz eksperci z Izby Skarbowej w Zielonej Górze, którzy konsultowali merytorycznie nasz poradnik. (KB)

Ulgi. Ulgowa forma opodatkowania

Preferencyjna forma opodatkowania dochodów przeznaczona jest dla małżonków i osób samotnie wychowujących dzieci (na wniosek wyrażony w zeznaniu PIT-36 lub PIT-37). Preferencyjne opodatkowanie dochodów małżonków polega na określeniu podatku w podwójnej wysokości obliczonego od połowy ich dochodów. Można z niego skorzystać m.in. w sytuacji, gdy jeden z partnerów nie osiągnął w roku podatkowym żadnych dochodów opodatkowanych wg skali podatkowej lub osiągnął je, ale w wysokości, która nie powoduje obowiązku zapłaty podatku.

Ulgi. Gdy jesteś samotnym rodzicem

Preferencyjne opodatkowanie dochodów rodzica (lub opiekuna samotnie wychowującego dziecko oraz takiego, który nie jest w związku małżeńskim (panna, kawaler, wdowa, wdowiec, rozwódka, rozwodnik) polega na określeniu podatku w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dziecko.

Z tej możliwości mogą skorzystać osoby, które są w formalnej separacji albo w związku małżeńskim, ale ich małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub też odbywa karę pozbawienia wolności. (kb)

podpowiadamy

Warto wiedzieć, jeśli jesteście małżeństwem

Kiedy jeszcze wniosek o łączne opodatkowanie dochodów.

- Wniosek o łączne opodatkowanie dochodów małżonków można złożyć również w sytuacji, gdy ślub wzięliście przed rozpoczęciem roku podatkowego, a małżonek zmarł w jego trakcie albo pozostawaliście w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy, a małżonek zmarł po jego upływie, a przed złożeniem zeznania podatkowego.

O tym muszą pamiętać i małżonkowie, i samotni rodzice.

Jeśli dla celów podatkowych macie miejsce zamieszkania w innym niż Polska państwie UE lub w należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego czy w Szwajcarii, też możecie, w zeznaniu PIT-36 albo PIT-37, złożyć wniosek o preferencyjne opodatkowanie dochodów małżonków lub osoby samotnie wychowującej dzieci (gdy spełniacie warunki określone w ustawie).

Z jakich ulg i odliczeń można skorzystać

Od dochodu odliczysz sobie, między innymi:
1) składki na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne potrącone ze środków podatnika,
2) wpłaty na IKZE (czyli Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego) dokonane w danym roku podatkowym - do określonej przepisami wysokości, 3) ulgę rehabilitacyjną, 4) wydatki na internet.

- z kolei od podatku odliczysz sobie to:
1) składki na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne, w wysokości 7,75 procent podstawy wymiaru tej składki,
2) ulgę na dzieci,
3) ulgę dla osiągających dochody z pracy wykonywanej za granicą, a rozliczane przy zastosowaniu metody odliczenia proporcjonalnego,
4) ulgę z tytułu systematycznego oszczędzania w kasie mieszkaniowej (gdy nabyłeś do niej prawo przed 1 stycznia 2002 roku),
5) ulgę z tytułu wydatków na ubezpieczenia społeczne osoby zatrudnionej w ramach umowy aktywizacyjnej zawartej przed 1 stycznia 2007 roku.