Ofiary stanu wojennego to m.in. osoby zabite podczas ulicznych starć z ZOMO FOT. WRATISLAVIAE ARMICI/MARAS/ZBIORY PRYWATNE
HISTORIA. Za sprawą kampanii "Zapal Świeczkę Wolności" IPN chce przypomnieć Polakom o tragedii stanu wojennego. Byli opozycjoniści z Krakowa nie ukrywają, że edukacja taka potrzebna jest przede wszystkim młodemu pokoleniu.
Będzie to druga edycja kampanii "Zapal Światło Wolności". Nawiązuje ona do wydarzeń z 1981 r., gdy w solidarności z Polakami uciskanymi przez reżim, w Wigilię świeczkę w oknie Pałacu Apostolskiego w Watykanie zapalił Jan Paweł II. Do tego samego nawoływał Amerykanów prezydent Ronald Reagan, mówiąc: "Polacy zostali zdradzeni przez własny rząd. (...) Niech płomień milionów świec w amerykańskich domach będzie świadectwem, że światła wolności nie uda się zgasić".
PRZECZYTAJ NASZ KOMENTARZ: Zapalmy świeczkę 13 grudnia >>Instytut chce przypomnieć wszystkie ofiary stanu wojennego - poległych w starciach z ZOMO i śmiertelnie pobitych na komisariatach. "Ofiary to także osieroceni, zwolnieni z pracy lub zmuszeni do emigracji z powodów politycznych" - przypomina IPN.
Dwa lata temu, przy okazji 30. rocznicy wydarzeń z końca 1981 r. CBOS zapytał Polaków, czy pamiętają datę wprowadzenia stanu wojennego. Prawidłowo podała ją połowa respondentów. Wśród ludzi młodych (18-34 lata), którzy czas ten mogą znać co najwyżej z opowiadań rodziców i lekcji historii, datę 13 grudnia 1981 r. znał jednak tylko co trzeci pytany. Zdaniem byłych opozycjonistów sytuacja pogarsza się z roku na rok.
Senator Mieczysław Gil, jeden z przywódców strajku w proteście przeciwko wprowadzeniu stanu wojennego w Hucie im. Lenina, nigdy nie odmawia spotkań z uczniami. - Mało wiedzą o tamtych czasach, ale ze zdziwieniem obserwuję, że słuchają z zaciekawieniem, przeżywają to, co mówię - stwierdza Mieczysław Gil.
Przyczyn nieznajomości historii PRL-u upatruje w zbyt słabych działaniach edukacyjnych. - Nauczyciele także nie są dobrze przygotowani. Nie uczono ich tego na uniwersytetach - dodaje.
- Wiedza o stanie wojennym wśród młodzieży jest znikoma. To problem złego uczenia historii, nie tylko w ostatnich trzech, pięciu czy siedmiu latach, kiedy jest szczególnie źle, ale w ogóle po 1989 r. - mówi Grzegorz Surdy, w PRL-u działacz NZS i WiP, a w kwietniu 2012 r. uczestnik głodówki przeciw ograniczaniu nauki historii, która odbyła się w kościele na krakowskich Dębnikach. - Nie ma dobrych podręczników historii. Są ładne i kolorowe, ale młodzież uczy się z nich np., że w grudniu 1981 r. gen. Jaruzelski wybrał mniejsze zło. Takie są widać oczekiwania tych, którzy zlecają przygotowanie podręczników i je opiniują.
DŁUGA LISTA
* NIE JEST ZNANA DOKŁADNA liczba śmiertelnych ofiar represji władz podczas stanu wojennego. Działająca w 1989 r. Sejmowa Komisja Nadzwyczajna do Zbadania Działalności MSW stwierdziła, że spośród 122 niewyjaśnionych przypadków zgonów opozycjonistów, 88 miało związek z działalnością funkcjonariuszy resortu.
* Najbardziej tragiczne zdarzenie to pacyfikacja 16 grudnia 1981 r. strajku w kopalni "Wujek", podczas której od kul zginęło 9 górników. Ludzie ginęli także podczas starć z ZOMO, m.in. w Warszawie, Gdańsku, Wrocławiu i Poznaniu. Krakowskie ofiary stanu wojennego to: Andrzej Szewczyk, Włodzimierz Lisowski, Bogdan Włosik i Ryszard Smagur.
piotr.subik@dziennik.krakow.pl
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
