Podbijamy zachód Europy i Amerykę

Według ekspertów Programu Rozwoju Eksportu (PRE), zainicjowanego przez Bank Zachodni WBK, pozycja naszego województwa mogłaby być silniejsza, gdyby w pełni wykorzystać potencjał firm i bliskość zagranicznych rynków oraz dobrą strategię rozwoju przedsiębiorczości. Na razie eksport Małopolski jest trzykrotnie niższy niż liderów - Mazowsza i Śląska.

Na spotkaniu w Krakowie eksperci PRE pytali przedsiębiorców o pożądane kierunki ekspansji. Tylko 20 proc. ankietowanych odparło, że nie są zainteresowani rynkami innymi niż europejski. Wśród kierunków pozaeuropejskich na pierwszym miejscu znalazła się Ameryka Północna (27 proc.), potem Bliski i Środkowy Wschód (18 proc.) i Afryka (14 proc.).

Na Starym Kontynencie nasi przedsiębiorcy zdecydowanie preferują rynki rozwiniętych państw zachodnich (59 proc.), a po nich - Europę Środkową (14 proc.). Z uwagi na doświadczenia ostatnich lat z rezerwą odnoszą się natomiast do Europy Wschodniej, zwłaszcza Rosji, w której polityczne decyzje potrafią zabić każdy biznes. Wschód jest mało atrakcyjny nie tylko z uwagi na polityczne bariery, ale i słabą siłę nabywczą oraz priorytet ceny, przy niskich wymogach technologicznych i jakościowych.

Tymczasem małopolskie firmy są już na wyższym poziomie rozwoju, dawno pozbyły się kompleksów z epoki PRL, słyną z wysokiej jakości produktów i usług, wiele uzyskało przewagę konkurencyjną dzięki innowacjom i zaawansowanym technologiom, więc coraz mniejszą rolę odgrywa niska cena. Najlepszym miejscem dla tak sprofilowanej oferty jest właśnie Zachód.

W ostatnich latach głównym partnerem handlowym Małopolski w eksporcie i imporcie były Niemcy (tu notujemy dalsze wzrosty), a zaraz po nich Ukraina (tu mamy spadki). Co ciekawe, nasi przedsiębiorcy zawierają więcej transakcji eksportowych z USA niż Słowacją czy Czechami. Ważnymi kierunkami są też: Norwegia, Francja i Szwajcaria oraz Wielka Brytania. Udział Rosji wynosi około 3 proc. i maleje.

W małopolskim biznesie dominują firmy małe i średnie. Tak jest też w eksporcie: przeważają transakcje o wartości paru milionów euro. Wysyłamy w świat głównie wyroby spożywcze, metalowe, gumowe, z tworzyw sztucznych i drewna (silną pozycję na Zachodzie mają m.in. nasze okna, głównie za sprawą sukcesów Oknoplastu i Fakro). Coraz istotniejszą rolę odgrywa produkcja maszyn i urządzeń oraz chemikaliów (Synthos, Azoty). Spektakularne wzrosty notują firmy informatyczne (Comarch, SalesManago) i producenci gier komputerowych. Ale absolutnym potentatem jesteśmy w branży chłodnic samochodowych - niemal cały ich eksport na zagraniczne rynki pochodzi z Małopolski.

Rozkręceniu małopolskiego eksportu służyć mają rekordowe fundusze unijne z kilku programów, w tym przede wszystkim Regionalnego Programu Operacyjnego Małopolski, w którym przewidziano działanie pt. „Aktywność międzynarodowa małopolskich MSP”.