Pokonać piętno Auschwitz

Nagroda Praw Człowieka im. Jana Pawła II

Nagroda Praw Człowieka im. Jana Pawła II

Wczoraj na Uniwersytecie Jagiellońskim odbyła się pierwsza

konferencja Akademii Oświęcimskiej

Kapituła ustanowionej z przyzwoleniem Jana Pawła II nagrody jego imienia ogłosi dziś w Oświęcimiu nazwisko pierwszej osoby, która zostanie wyróżniona

za zasługi dla obrony praw człowieka.

   Inicjatorem nagrody jest Oświęcimski Instytut Praw Człowieka, a na czele kuratorium odpowiedzialnego za to przedsięwzięcie stoi ustępujący metropolita krakowski ks. kardynał Franciszek Macharski.
   W skład kapituły wchodzą m.in. Imre Kertesz - węgierski pisarz, laureat Nagrody Nobla, Sergiej Kowaliow - obrońca praw człowieka, były rzecznik praw obywatelskich Rosji, oraz Desmond Tutu - honorowy arcybiskup anglikański Kapsztadu, także laureat Nobla. Dzień ogłoszenia laureata nagrody nawiązuje do daty wizyty Jana Pawła II w Oświęcimiu podczas jego pierwszej pielgrzymki do Polski w 1979 r. Wyróżnienie wręczone zostanie natomiast 16 października, czyli w rocznicę wyboru Karola Wojtyły na papieża.
   Jak powiedział nam prof. Andrzej Zoll, rzecznik praw obywatelskich i członek kuratorium nagrody, u źródeł idei powołania nagrody i Oświęcimskiego Instytutu Praw Człowieka leży m.in. chęć przezwyciężenia "piętna Auschwitz", które nie tylko wyrządza moralną krzywdę miastu i jego mieszkańcom, ale też szkodzi wizerunkowi Polski w świecie (choćby poprzez pokutujące w wielu krajach kłamstwo o "polskim obozie zagłady").
   Powołano także Akademię Oświęcimską, która - jak mówi prof. Zoll - ma być stałym forum debaty na temat praw człowieka. _Będą więc organizowane konferencje i seminaria dotyczące problematyki praw człowieka oraz powstanie instytucja, która będzie się zajmowała edukacją studentów z Polski i zagranicy.
\\\*
   Pierwsza konferencja Akademii Oświęcimskiej odbyła się na Uniwersytecie Jagiellońskim wczoraj. Poświęcono ją "Człowieczeństwu jako źródłu praw człowieka". Następne spotkanie, w październiku, będzie poświęcone cywilizacji miłości. - _To wstęp do budowy akademii w ścisłym tego słowa znaczeniu - powiedział nam rzecznik praw obywatelskich. - Chcemy tworzyć uczelnię właśnie w oparciu o Uniwersytet Jagielloński. Wyobrażam to sobie podobnie jak Natolin (siedziba Kolegium Europejskiego - przyp. red.), skierowany przede wszystkim na Europę Wschodnią. Będziemy kształcić specjalistów od problematyki praw człowieka dla - mam nadzieję - coraz silniejszych demokracji.
   Jak zapowiada Waldemar Rataj, sekretarz Kuratorium Oświęcimskiej Nagrody Praw Człowieka, działalność akademii będzie prowadzona także korespondencyjnie. W takiej formie uczestniczyć w niej może np. Anne Appelbaum, amerykańska dziennikarka, autorka nagrodzonej Pulitzerem książki "Gułag".
   - Nasze zajęcia będą poświęcone całości rozwoju cywilizacji opartej o prawa człowieka. Uważamy bowiem, że dyktat ekonomiczny niszczy dobro wspólne - mówi Waldemar Rataj.
   W czasie wczorajszej dyskusji specjalistów wiele miejsca poświęcono łamaniu prawa pracy. O powinność rzetelnego wykonywania obowiązków upomniał się natomiast Krzysztof Zanussi. - Etos pracy szalenie się popsuł w cywilizowanym świecie - mówił reżyser. - Mam żal, że Kościół tak mało o nim mówi. A przecież np. w Polsce wielu ludzi nadal jest przyzwyczajonych do tego, że "czy się stoi, czy się leży...".
   Reżyserowi wtórował jezuita o. Krzysztof Mądel, który opowiedział przekonującą anegdotę: - Skąd najtrudniej zwolnić człowieka? Z Radia Watykańskiego. Tam ma on za sobą nie tylko prawa pracownicze i naukę Kościoła, ale także kilku znajomych kardynałów i krewnych wśród duchowieństwa.
   Niemniej, dyskutanci ubolewali nad nieskutecznością prawnej ochrony pracy i wyzyskiem pracowników, na który godzą się oni nie tylko z powodu bezrobocia, ale także przekonania o nadrzędności kariery zawodowej nad innymi aspektami życia.
    (EŁ)