Polacy coraz hojniejsi

- Płakałam z wdzięczności, kiedy czytałam wykaz z subkonta, na które ludzie przekazywali swój 1 proc. podatku - mówi Elżbieta Junger, matka 25-letniego Filipa, podopiecznego Fundacji Anny Dymnej "Mimo wszystko". - Drobne, często tylko kilkuzłotowe przekazy, zebrały się na kwotę, dzięki której mogliśmy zapewnić naszemu synowi półroczną rehabilitację. W kolejnym roku udało nam się kupić niezbędne przyrządy do rehabilitacji i nosze dla Filipa. Ten procent jednoczy środowiska lokalne i pozwala pomóc bez wyciągania pieniędzy z własnej kieszeni - dodaje.
Filip Junger po brutalnym pobiciu w grudniu 2005 roku przez nieznanych sprawców, nigdy nie odzyskał świadomości. Jest jednym z wielu tysięcy osób, którym można pomóc, ofiarując swój 1 proc. podatku.
Jeden procent wart miliony
W rozliczeniach za rok 2007 ponad 5 milionów podatników zdecydowało się przekazać 1 proc. swojego podatku na rzecz organizacji pożytku publicznego. Łączna kwota pomocy wyniosła prawie 291,6 mln złotych, czyli o 186,1 mln więcej niż za rok 2006. Dla porównania, w 2005 roku, gdy Polacy pierwszy raz mogli zadecydować, jak wykorzystany zostanie ich podatek, na konta OPP trafiło jedynie 61 mln złotych.
Wzrost zainteresowania ideą 1 proc. to przede wszystkim wynik uproszczenia procedur przekazywania pieniędzy. W ubiegłym roku po raz pierwszy zajęły się tym bezpośrednio urzędy skarbowe. Podatnik musi jedynie w rozliczeniu podać nazwę organizacji, numer wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego oraz wyliczyć kwotę stanowiącą nie więcej niż 1 procent podatku należnego.
Jawne dane darczyńców
Nowelizacja ustawy o PIT, przyjęta jesienią ub.r., wprowadza dwie kolejne zmiany w zasadach przekazywania 1 proc. podatku na rzecz OPP. - Po pierwsze dopuszczono możliwość przekazania pieniędzy z korekty zeznania, jeżeli została ona dokonana w ciągu dwóch miesięcy od upływu terminu dla złożenia tego zeznania. Nowością jest również fakt, że instytucje pożytku publicznego mogą poznać dane darczyńcy, jeżeli tylko wyrazi on na to zgodę w zeznaniu - wyjaśnia Magdalena Kobos, rzeczniczka prasowa Ministerstwa Finansów. Jako pierwsi ideę 1 proc. wprowadzili Węgrzy w 1997 roku. Pomysł przyjął się szybko i w ten sposób pomaga tam już około 40 proc. podatników. W Polsce możliwość takiej formy pomocy wprowadziła w 2004 roku ustawa o działalności pożytku publicznego.
Zarządzeniem Ministerstwa Finansów organizacje same mogą decydować, na co zostaną przeznaczone otrzymane środki. Dysponowanie funduszami powinno jednak odbywać się w zgodzie z przedmiotem działalności organizacji, określonym w statucie, oraz z przepisami powszechnie obowiązującego prawa. Podatnicy mogą dowiedzieć się, w jaki sposób fundusze są wydatkowane przeglądając roczne sprawozdania zamieszczane na stronach internetowych organizacji.
W ubiegłym roku wsparcie otrzymało 99,54 proc. OPP. Największe dofinansowanie wyniosło ponad 32 mln zł dla Fundacji Pomocy Dzieciom "Zdążyć z Pomocą", a najmniejsze 30 groszy.
Wśród trzech organizacji obdarzonych największym zaufaniem Polaków znalazły się dwie z Małopolski: Dzieło Pomocy św. Ojca Pio, która otrzymała ponad 16 mln zł, oraz Fundacja Anny Dymnej "Mimo wszystko", na której konto wpłynęło ponad 11 mln zł.
W tym roku podatnicy mogą wesprzeć ponad 6,3 tys. organizacji posiadających status pożytku publicznego. Większość z nich to stowarzyszenia działające w obszarze kultury, sportu czy ochrony zdrowia oraz fundacje, które pozyskują pieniądze na różnego rodzaju cele charytatywne.
- Ze wstępnych informacji za rok 2008, pochodzących wyłącznie z zeznań PIT-28 wiadomo, że Małopolanie tradycyjnie już najczęściej wymieniają: Fundację Anny Dymnej "Mimo wszystko", Dzieło Pomocy św. Ojca Pio, Fundację Dzieciom "Zdążyć z pomocą", Caritas oraz Towarzystwo Przyjaciół Chorych Hospicjum im. św. Łazarza - informuje Monika Sala-Szczypińska, rzeczniczka prasowa Izby Skarbowej w Krakowie.
Zwiększyć pomoc o 1 proc.
W Rumunii, na Słowacji i Litwie podatnicy przelewają na konta fundacji i stowarzyszeń 2 proc. swoich podatków. Ten pomysł spotkał się z aprobatą niektórych polskich polityków.
- Możliwość przekazywania 2 proc. podatku na OPP zwiększy moim zdaniem zaangażowanie obywateli w sprawy społeczne - podkreślał w kwietniu ubiegłego roku wicepremier Waldemar Pawlak.
Rząd po kilkumiesięcznych analizach wycofał się jednak z pomysłu.
Natalia Adamska