Pomnik Bohdana Smolenia już jest. Czy i gdzie stanie w Krakowie? Nie wiadomo

FLESZ - Tempo szczepień w Polsce wyraźnie spada

Naturalnej wielkości sylwetka Bohdana Smolenia stojącego obok ławeczki, pod którą leży kot, miałaby stanąć na rogu ulic Jabłonowskich i Czapskich przy Domu Studenckim „Bratniak”. Pomysł, by upamiętnić w Krakowie słynnego kabareciarza, narodził się w gronie Stowarzyszenia Wychowanków Uniwersyteckich Studiów Rolniczych w Krakowie oraz członków Kabaretu „Pod Budą”.

- Jest to postać ważna dla nas, dla Uniwersytetu Rolniczego. Istotne są także związki Bohdana Smolenia z Krakowem, był przecież współtwórcą krakowskiej kultury studenckiej, kabaretu "Pod Budą" mieszczącego się w klubie "Buda" właśnie przy ulicy Jabłonowskich. Pamiętajmy, że kultura studencka to jeden z ważniejszych elementów Krakowa - wyjaśnia pomysłodawca inicjatywy Michał Szanduła, dyrektor Centrum Kultury i Kształcenia Ustawicznego Uniwersytetu Rolniczego. - Inna sprawa, że Bohdan Smoleń jest postacią nie tylko kabaretową, ale i aktorem, warto się chwalić takimi postaciami.

Nie ma miejsca na ławeczki

Zaproponowana przez Stowarzyszenie lokalizacja pomnika nawiązuje do ważnego dla kultury studenckiej klubu (klub "Buda" został zamknięty w 1979 roku i reaktywowany dekadę temu) oraz akademika UR, w którym mieszkał niegdyś student Smoleń.

Jest już także sam pomnik - rzeźbę wykonał prof. krakowskiej ASP Karol Badyna. Problem z tym, by Smoleń z brązu stanął tam, gdzie chcieliby go widzieć inicjatorzy pomysłu. Zdaniem magistratu, ławeczka na wąskim chodniku nie jest najlepszym pomysłem, będzie przeszkadzała pieszym, utrudni widoczność i zaburzy układ urbanistyczny.

- Pomnik powinien posiadać takie wymiary i usytuowanie, aby nie ucierpieli na tym inni użytkownicy dróg, zwłaszcza piesi, oraz aby nie wiązało się to z koniecznością likwidacji miejsc parkingowych, których deficyt występuje w ścisłym centrum miasta. Szerokość chodnika na ul. Czapskich wynosi 2 m do wygrodzonego zieleńca (szerokość zieleńca 1,30m), od ulicy Jabłonowskich szerokość chodnika wynosi 3,80 m - równolegle do chodnika dopuszczone jest parkowanie pojazdów. Wskazana lokalizacja charakteryzuje się dużym natężeniem ruchu pieszych, i posadowienie pomnika może utrudniać im korzystania z chodnika -

wyjaśnia Katarzyna Olesiak, dyrektorka Wydziału Kultury i Dziedzictwa Narodowego UMK.

Zdaniem Katarzyny Olesiak także sama koncepcja pomnika, czyli ławeczka, usytuowana w tym miejscu nie jest dobrym pomysłem.

- Cechą charakterystyczną rzeźb przedstawiających postać z ławeczką jest niespójność właściwości i funkcji, które przenikają się wzajemnie i są podporządkowane różnym celom, dlatego też tego typu pomniki były wielokrotne negatywnie oceniane przez specjalistów – dodaje Olesiak.

Gdzie stanie Smoleń

Jeśli nie wypali koncepcja z ławeczką na Czapskich, pomnik stanie w innym miejscu, choć Michał Szanduła liczy, że jeśli już, to tylko tymczasowo.

- Pole manewru jest zawsze, nie jest tak, że nigdzie nie znajdzie się miejsce dla pomnika. Alternatywną lokalizacją może być kampus UR przy al. 29 Listopada, gdzie też kwitnie kultura studencka. To jest taki plan B, w razie czego - mówi Michał Szanduła. - Ostatecznie, będzie to decyzja rektora UR.

Ale lokalizacja to nie jest jedyny problem związany z pomnikiem Bohdana Smolenia w Krakowie. Wprawdzie w czerwcu inicjatorzy zwrócili się do rady miasta z prośbą o wydanie zgody na lokalizację pomnika, ale w związku z tym, że proponowana lokalizacja stanowi strefę buforową dla obszaru wpisanego na listę UNESCO, każda inicjatywa ingerująca w tej przestrzeni, musi mieć zgodę Małopolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.

- Jestem zaskoczona tym, że najpierw zrobiono rzeźbę, a potem zaczęto się starać o zezwolenia - kwituje Małgorzata Jantos, przewodnicząca Komisji kultury i ochrony zabytków Rady Miasta.

Pomnik już jest - ponieważ, jak wyjaśnia Michał Szanduła, inicjatorzy pomysłu nie spodziewali się problemów.

- Pierwsze pismo zostało złożone do Wydziału Kultury UM, ale zostało odrzucone. Teraz ponawiamy prośbę w zakresie postawienia pomnika w tym miejscu, które zaproponowaliśmy. Zbieramy podpisy, żeby jeszcze raz można było rozpatrzeć wniosek. Wiemy, że mamy poparcie części radnych w tym zakresie, więc jesteśmy bardzo dobrej myśli - dodaje Szanduła.

Czy potrzebne nam pomniki?

Jednym pomysł upamiętnienia Bohdana Smolenia, który w Krakowie zaczynał swoją przygodę z kabaretem, przypadł do gustu. Ci przypominają, że wszyscy chętnie fotografujemy się przy podobnych rzeźbach podczas wojaży. Inni mówią o krakowskiej "pomnikozie" i innych, mniej ingerujących w przestrzeń miasta, formach upamiętniania znanych postaci.

- Wiele lat temu napisałam uchwałę ograniczającą liczbę stawianych pomników w danej kadencji Rady Miasta, ponieważ jestem zaniepokojona ich ilością. Jeżeli w Krakowie obowiązuje ograniczona możliwość przyznawania tytułu honorowego obywatela miasta, chciałabym, żeby taka sama zasada obowiązywała w przypadku pomników. Jestem zaniepokojona ilością pomysłów dotyczących koncepcji pomników i w związku z tym będę ponownie apelowała o to, by ograniczyć ich liczbę - podkreśla Małgorzata Jantos.

Czy pomnik Bohdana Smolenia stanie w Krakowie? Wydaje się, że tak, choć znakiem zapytania pozostaje ostateczna lokalizacja.