Pomoc uchodźcom z Ukrainy. Kto organizuje? Gdzie mogą się zgłosić Ukraińcy? Jak może pomóc każdy z nas?

„Punkty recepcyjne”
Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji poinformowało, że powstało 9 "punktów recepcyjnych", czyli miejsc dla uchodźców, gdzie będą mogli odpocząć, otrzymać posiłek, pomoc medyczną i informacje po przekroczeniu granicy z Polską. Zlokalizowane będą w miejscowościach: Dorohusk, Dołhobyczów, Zosin, Hrebenne na Lubelszczyźnie, w Korczowej, Medyce, Budomierzu i Krościenku na Podkarpaciu oraz jeden dodatkowy na dworcu kolejowym w Przemyślu.

Uchodźcy mogą tam uzyskać informacje. Wsparcie w tym zakresie zapewnia Straż Graniczna, urzędy wojewódzkie i Urząd do Spraw Cudzoziemców. Jest także możliwość wydania posiłków i skorzystania z odpoczynku. Ponadto osoby przekraczające granicę i potrzebujące pomocy otrzymają ulotkę z podstawowymi informacjami.

Pomoc prawna
Naczelna Rada Adwokacka zorganizuje pomoc prawną dla obywateli Ukrainy dotkniętych konfliktem zbrojnym, wywołanym rosyjską agresją na ten kraj. – Adwokatura Polska solidaryzuje się w ten sposób z ludźmi dotkniętymi skutkami wojny – podkreślił prezes NRA mec. Przemysław Rosati. - Ofiarujemy to, co jest immanentnie związane z zawodem adwokata: niesienie pomocy potrzebującym, zwłaszcza w tych pierwszych, najtrudniejszych momentach – dodał.

Dziekani poszczególnych okręgowych rad adwokackich wyznaczają koordynatorów, z którymi można się kontaktować, by uzyskać pomoc prawną w związku z sytuacją na Ukrainie. Lista została opublikowana na stronie Naczelnej Rady Adwokackiej – i tam będzie na bieżąco uzupełniana oraz aktualizowana.

Ale pomoc prawną można uzyskać również poprzez inicjatywy oddolne. Na Facebooku powstała grupa publiczna "Prawniczki i prawnicy Ukraińcom", która "łączy potrzeby obywateli Ukrainy szukających pomocy prawnej w Polskich prawników gotowych świadczyć ją pro bono". Każdy za jej pośrednictwem może wyrazić chęć pomocy, ale również, ją uzyskać. "Nie ma znaczenia, czy wymiana energii będzie dotyczyła porady prawnej, notarialnego poświadczenia podpisu, czy wsparcia dla konkretnych osób" - czytamy w jednym ze wpisów.

Legalizacja pracy Ukraińców poza kolejnością
Pomoc Ukraińcom mają również Urzędy Pracy. Minister rodziny i polityki społecznej Marlena Maląg zwróciła się w piątek do wojewódzkich i powiatowych Urzędów Pracy, aby wszelkie kwestie administracyjne związane z legalizacją zatrudnienia obywateli Ukrainy załatwiane w urzędach pracy rozpatrywać priorytetowo, poza kolejnością i bez zbędnej zwłoki.

"Zwróciłam się do dyrektorów Wojewódzkich i Powiatowych Urzędów Pracy, aby wszelkie kwestie administracyjne związane z legalizacją zatrudnienia obywateli Ukrainy załatwiane w urzędach pracy rozpatrywać priorytetowo, poza kolejnością i bez zbędnej zwłoki" - poinformowała minister Marlena Maląg w piątek na Twitterze.

Warto pamiętać, że pracodawca, który zamierza zatrudnić cudzoziemca, zobowiązany jest do podjęcia określonych kroków legalizujących prawo do pracy takiej osoby w Polsce. To na pracodawcy spoczywa obowiązek wystąpienia do właściwych podmiotów z dokumentami, które umożliwią legalne zatrudnienie obywatela spoza Unii Europejskiej.

Jednym z najprostszych sposobów legalizacji zatrudnienia cudzoziemca w Polsce jest tzw. procedura oświadczeniowa. Skorzystanie z niej znacznie przyspiesza podjęcie pracy przez obcokrajowca oraz nie powoduje konieczności przeprowadzania tzw. testu rynku pracy – czyli weryfikacji potrzeb kadrowych pracodawcy, które mogłyby zostać zaspokojone przez lokalny rynek pracy.

W ramach procedury oświadczeniowej pracę w Polsce mogą wykonywać obywatele: Białorusi, Gruzji, Mołdawii, Rosji, Armenii oraz Ukrainy. Okres wykonywania pracy na podstawie oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi został wydłużony do 24 miesięcy. Usunięto zapis o 12 miesięcznym okresie rozliczeniowym, dzięki czemu można powierzyć pracę cudzoziemcowi bez przerwy na podstawie kolejnego oświadczenia.

Zbiórki pieniędzy
W internecie ruszyło już kilka zbiórek pieniędzy dla Ukraińców. Jedną z nich prowadzi chociażby fundacja Siepomaga. "Ze szczególnym niepokojem patrzyliśmy na wschód Ukrainy i na to, co lada moment może spotkać niewinne osoby, mieszkające na terenach zagrożonych konfliktem zbrojnym - wtedy ledwie tysiąc kilometrów od Polski. Niestety, doszło do najgorszego. Są bomby, ogień, karabiny i ofiary" - pisze fundacja na stronie internetowej, za pomocą której można wpłacać pieniądze.

"Ta zbiórka powstała, by móc zebrać środki w formie funduszu pomocy ofiarom wojny. Zakres pomocy będzie uzależniony od rozwoju konfliktu na Ukrainie i dostosowany do potrzeb. Monitorujemy sytuację, będziemy w stałym kontakcie ze organizacjami pomocowymi działającymi na rzecz Ukrainy, które zgłoszą się do nas z prośbą o wsparcie. Każda godzina to nowe informacje, wszystko zmienia się dynamicznie - tłumaczą organizatorzy. Zbiórka jest dostępna pod adresem: https://www.siepomaga.pl/ukraina.

Pomoc w znalezieniu mieszkania
Co ciekawe, uchodźcom z Ukrainy można udostępnić swoje mieszkanie. Oczywiście, jeśli dysponujemy dodatkowym mieszkaniem (np. pod wynajem) i możemy pozwolić sobie finansowo na taki krok. Do takich działań zachęcają już swoich mieszkańców m.in. Sopot oraz Kraków. Właściciele nieruchomości mogą zgłaszać się do urzędników i deklarować gotowość do przyjęcia emigrantów z Ukrainy pod swój dach.

Co ciekawe, uchodźcom pomaga mieszkaniowo również platforma Airbnb, pośrednicząca w najmie krótkoterminowym. Firma już w 2021 r. sfinansowała 20 tys. lokali tymczasowych dla uchodźców z Afganistanu. 22 lutego 2022 r. firma ogłosiła, że chce zapewnić potrzebującym kolejne 20 tys. mieszkań. Osoby uciekające przed wojną czy inną niebezpieczną sytuacją mogą liczyć na dach nad głową za darmo lub po obniżonych stawkach.