Rozmowa z prof. JadwigĄ JarzynĄ, kierownikiem Katedry Geofizyki Wydziału Geologii Geofizyki i Ochrony Środowiska AGH
DP Minister nauki i szkolnictwa wyższego nadał uprawnienia wydziałowi Geologii Geofizyki i Ochrony Środowiska AGH do prowadzenia studiów na kierunku "geofizyka". Kiedy rozpocznie się nabór na ten kierunek, jakie specjalności będą mogli wybrać chętni?
- Do tej pory kształcimy w sposób stacjonarny (dzienny) na kierunku górnictwo i geologia w specjalności geofizyka poszukiwawcza oraz na kierunku inżynieria środowiska w specjalności geofizyka środowiska. Prowadzimy także studia niestacjonarne (zaoczne) w specjalności geofizyka środowiska. Co roku mury Akademii i naszego wydziału opuszcza ok. 50 absolwentów - geofizyków. Chcielibyśmy nadal kształcić przynajmniej taką samą liczbę studentów. DP Jakie perspektywy pracy mają obecnie geofizycy?
- Od kilku lat absolwenci specjalności geofizycznych przeżywają znakomity okres - dostają pracę w wyuczonym zawodzie jeszcze przed ukończeniem studiów. Polskie spółki geofizyczne - Geofizyka Kraków i Geofizyka Toruń co roku zatrudniają po kilkadziesiąt osób. Rekrutację prowadzą w jesieni i na wiosnę, biorą udział w targach pracy, organizują dla studentów staże wakacyjne i szkolenia. Zatem, przed ukończeniem nauki studenci mają wiele okazji, aby poznać warunki przyszłej pracy. Polskie spółki oferują zatrudnienie w kraju przy poszukiwaniach węglowodorów i przy rozpoznawaniu złóż surowców stałych - węgla kamiennego i brunatnego, siarki i miedzi, przy poszukiwaniu wód - pitnych, mineralnych i geotermalnych. Prowadzą także prace związane z rozpoznaniem obiektów geologicznych przeznaczonych na podziemne magazyny gazu i zbiorniki CO. Badają najmłodsze struktury geologiczne oraz litosferę w ramach dużych projektów naukowych. Absolwenci geofizycy pracują także w kopalniach węgla kamiennego i kopalniach miedzi, zajmując się problemem tąpań i niekontrolowanych wybuchów metanu. Rotacja kadr inżynierskich, związana z odchodzeniem na emeryturę starszych pokoleń geofizyków, powoduje, że zwalnia się obecnie wiele miejsc pracy. Tworzone są także nowe stanowiska, głównie związane z dbałością o środowisko naturalne. Metodami geofizycznymi monitoruje się stan środowiska wokół zbiorników odpadów przemysłowych, wysypisk komunalnych, hałd przy zakładach chemicznych. Nieinwazyjne, szybkie i tanie metody geofizyczne stosuje się do badania stanu obwałowań rzek, geotechnicznych warunków w podłożu przy powstawaniu różnych budowli, w tym hydrotechnicznych, ruchów masowych - osuwisk, badaniu kierunków przepływu i wielkości zanieczyszczeń wód podziemnych. Obszar zatrudnienia geofizyków ciągle się poszerza! DP Czy kształcenie na tym kierunku daje możliwość pracy za granicą?
- Polskie spółki geofizyczne oraz Przedsiębiorstwo Badań Geofizycznych w Warszawie oferują także pracę za granicą w ramach kontraktów realizowanych dla zleceniodawców z Indii, Syrii, Libii, Pakistanu, Turcji, Austrii, Czech, Słowacji, Ukrainy, Danii i Niemiec. O naszych absolwentów zabiegają największe koncerny światowe. Od lat gościmy w Akademii Górniczo-Hutniczej na Wydziale Geologii Geofizyki i Ochrony Środowiska przedstawicieli takich firm, jak: CCGVeritas, Schlumberger, GX Technology, BG Group i innych. W ciągu ostatnich 5 lat kilkudziesięciu absolwentów specjalności geofizycznych znalazło zatrudnienie poza Polską. Pracują w Wielkiej Brytanii, Norwegii, USA, Egipcie, Francji, Filipinach. Geofizycy prowadzą badania sejsmiczne na statkach pływających w Zatoce Meksykańskiej, na Morzu Południowochińskim, na Morzu Północnym i innych. Warto podkreślić, że kobiety, absolwentki specjalności geofizycznych, są równie chętnie zatrudniane jak mężczyźni. Obecnie, w dobie ciągle rosnącego zapotrzebowania na surowce energetyczne, na świecie jest bardzo dużo ofert dla geofizyków, którzy chcą i potrafią włączyć się do międzynarodowego rynku pracy. DP Czy, aby studiować ten kierunek, trzeba mieć odpowiednie predyspozycje?
- Aby studiować geofizykę z sukcesem i przyjemnością, trzeba przyjąć, że jest to bardzo różnorodna dyscyplina, w której zarówno osoba zainteresowana technikami informatycznymi, jak i student pasjonujący się geologią znajdzie dla siebie miejsce. Jednych pociągną zajęcia o charakterze praktycznym - ćwiczenia terenowe z metod geofizycznych, poznanie i stosowanie aparatur pomiarowych, ale także praktyki z geologii i kartografii. Inni będą czerpali zadowolenie z prac laboratoryjnych - petrofizycznych, prowadzonych na próbkach skał. Jeszcze inni będą się pasjonować technikami obróbki dużych zbiorów danych - przetwarzaniem sejsmicznym. Wielu odnajdzie się w geologicznej interpretacji pomiarów geofizycznych, część studentów będzie specjalizować się w zarządzaniu pracami geofizycznymi, ich organizacji i aspektach ekonomicznych. Niektórzy odkryją w sobie zdolności menedżerskie, inni pasje naukowe. Każdy znajdzie swój obszar zainteresowań. DP Jakimi dokonaniami w dziedzinie naukowo-badawczej może się pochwalić kadra Katedry Geofizyki?
- Katedra Geofizyki Wydziału Geologii Geofizyki i Ochrony Środowiska AGH jest jedyną w Polsce jednostką naukowo-dydaktyczną, która prowadzi działalność badawczą i kształci w zakresie geofizyki stosowanej. Jesteśmy dużym zespołem, liczącym 43 osoby, który obejmuje 14 samodzielnych pracowników, w tym 9 profesorów tytularnych. Kadra specjalistów jest naszym największym potencjałem. Usilnie staramy się także o rozwój naukowy młodszych koleżanek i kolegów. Tematem naszych prac naukowo-badawczych jest geofizyka stosowana i geofizyka ogólna. Zajmujemy się także geofizycznym rozpoznaniem górotworu oraz badaniami mającymi na celu ochronę powierzchni ziemi na terenach obecnej i przeszłej eksploatacji górniczej. Staramy się czynnie uczestniczyć w cyklicznych polskich wydarzeniach naukowo-technicznych. W 2008 roku będzie to Geopetrol 2008, sympozjum organizowane już po raz piąty przez Instytut Nafty i Gazu w Krakowie oraz I Kongres Geologiczny organizowany pod patronatem Polskiego Towarzystwa Geologicznego. Weźmiemy także udział w Międzynarodowym Kongresie Górniczym, który odbędzie się we wrześniu 2008 r. w Krakowie. Jednak ostatnio, największym sukcesem Akademii Górniczo-Hutniczej i Wydziału Geologii Geofizyki i Ochrony Środowiska, związanym bezpośrednio z Katedrą Geofizyki, jest przyznanie nam prawa do organizacji XIV Międzynarodowej Konferencji i Wystawy Near Surface 2008 w ramach EAGE (European Association of Geoscientists and Engineers). To największa w Europie konferencja poświęcona geofizyce inżynierskiej i geofizyce środowiska. Znakiem obecności Katedry Geofizyki w polskim świecie specjalistów z dziedziny nauk o Ziemi jest także członkostwo z wyboru od kilkudziesięciu lat naszych pracowników w Komitecie Geofizyki PAN oraz Komisji Nauk Geologicznych PAN. Pragnę również zwrócić uwagę, że pracownicy Katedry Geofizyki są także autorami podręczników i skryptów, które cieszą się dużym zainteresowaniem studentów, nie tylko na WGGiOŚ AGH. Największy sukces odniósł ostatnio prof. Zbigniew Fajklewicz, którego podręcznik "Grawimetria stosowana", wydany przez Uczelniane Wydawnictwa Naukowo-Dydaktyczne AGH - zdobył w ub. roku nagrodę w IV edycji konkursu na najlepszy podręcznik lub skrypt akademicki, organizowany przez Stowarzyszenie Wydawnictw Szkół Wyższych. DP Czy studenci waszego Wydziału mają możliwość korzystania z nowoczesnego sprzętu i oprogramowania?
- Kierownictwo Wydziału GGiOŚ AGH dba o dostęp studentów do najnowszych technologii. Posiadamy studenckie laboratoria komputerowe, modernizowane praktycznie w sposób ciągły. Tam można pracować, wykorzystując komercyjne oprogramowanie stosowane na świecie. Współpracujemy poprzez granty uczelniane z koncernami światowymi (Halliburton-Landmark, Schlumberger) i uzyskujemy dostęp do oprogramowania. Udaje się nam także pozyskać darmowe licencje dzięki temu, że firmy zagraniczne chcą zatrudniać naszych doskonale przygotowanych absolwentów (CGGVeritas). Mamy także systemy komputerowe opracowane w naszej katedrze, np. SejsNet - do akwizycji i przetwarzania drgań sejsmicznych, SejsMod - do modelowania teoretycznych pól falowych, czy GeoWin - do przetwarzania i kompleksowej interpretacji profilowań geofizyki otworowej, przygotowany przy współpracy ze Spółką Geofizyka Kraków. Katedra Geofizyki WGGiOŚ AGH dba o wyposażenie w aparaturę pomiarową - posiadamy grawimetry, magnetometry, sejsmiczną aparaturę inżynierską, georadar, pomiarowe zestawy geoelektryczne, a nawet prototypową aparaturę do geofizyki otworowej. Staramy się, aby studenci mieli możliwość zapoznania się z nowoczesnymi technikami pomiarowymi i mogli samodzielnie zaplanować badania, wykonać pomiary, przetworzyć dane i zinterpretować wyniki. Na WGGiOŚ funkcjonuje laboratorium, w którym Katedra Geofizyki ma też swoją część - np. nowoczesny spektrometr do badania własności zbiornikowych skał z wykorzystaniem zjawiska magnetycznego rezonansu jądrowego oraz najnowsze oprzyrządowanie do badania własności magnetycznych skał i gruntów, bardzo przydatne przy rozpoznaniu skażeń środowiska naturalnego. DP Dziękuję za rozmowę.
Rozmawiała: GRAŻYNA STARZAK
Nowoczesne programy i praca w terenie
Celem kształcenia na kierunku geofizyka jest przygotowanie absolwentów do podjęcia pracy w przedsiębiorstwach geofizycznych, górniczych, geologicznych oraz w instytucjach naukowo-badawczych. Programy studiów I i II stopnia zostały wzbogacone w zajęcia terenowe, które pozwolą studentom wykorzystać zdobytą wiedzę i zmierzyć się z rzeczywistymi problemami geofizycznymi. Będą one realizowane w różnych rejonach Polski. Co roku kilka osób będzie mogło odbyć praktyki w zagranicznych przedsiębiorstwach geofizycznych.
- Przygotowując program studiów dla nowego kierunku geofizyka, zwróciliśmy również szczególną uwagę na to, aby był on kompatybilny z programami studiów na podobnych kierunkach innych europejskich uczelni wyższych. To pozwoli na międzynarodową mobilność studentów. Program studiów dwóch pierwszych stopni kształcenia został tak opracowany, aby pozwalał studentom kontynuować studia nie tylko w ramach tego samego, ale również innego kierunku technicznego. Planujemy prowadzić studia II stopnia równolegle w języku polskim i angielskim - podkreśla dr inż. Beata Orlecka-Sikora, kierująca grupą młodszych pracowników Katedry Geofizyki WGGiOŚ AGH, którzy bardzo zaangażowali się w prace nad utworzeniem nowego kierunku. Podejmując to zadanie, pracownicy Katedry Geofizyki WGGiOŚ AGH kierowali się podpisaną również przez Polskę Deklaracją Bolońską o utworzeniu do 2010 roku wspólnego Europejskiego Obszaru Szkolnictwa Wyższego. Zgodnie z wytycznymi tego dokumentu o międzynarodowym znaczeniu na kierunku geofizyka kształcenie realizowane będzie w trzech etapach: pierwszy to 3-letnie studia inżynierskie kończące się nadaniem tytułu zawodowego inżyniera; drugi stopień to 2-letnie studia magisterskie kończące się nadaniem tytułu zawodowego magistra; trzeci etap to 4-letnie studia doktoranckie kończące się nadaniem stopnia naukowego doktora. (G)
Więcej informacji o nowym kierunku geofizyka oraz o studiach na Wydziale Geologii Geofizyki i Ochrony Środowiska AGH można uzyskać na stronie internetowej www.geofizyka.agh.edu.pl.
Strefa Biznesu: Zwolnienia grupowe w Polsce. Ekspert uspokaja
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
