Powietrze jest coraz gorsze

Tak wygląda zanieczyszczony Kraków widziany z góry FOT. ANNA KACZMARZ

ŚRODOWISKO. Krakowskie stacje monitoringu powietrza od kilku dni odnotowują wzrost zapylenia. Dopuszczalne normy stężenia zanieczyszczeń są przekraczane dwu-, a nawet niemal trzykrotnie.

Od kilku dni krakowskie stacje monitoringu powietrza odnotowują wzrost stężenia pyłu zawieszonego sporo ponad dopuszczalne normy. Przykładowo, w poniedziałek stacja pomiarowa w Nowej Hucie pokazała 89 jednostek, a we wtorek już 113 - to ponad dwa razy więcej niż dopuszcza norma (wynosi ona 50 jednostek). Z kolei w centrum - na al. Krasińskiego notowano ostatnio zapylenie powietrza na poziomie 107 - 133 jednostki, a na Kurdwanowie - od 83 do 112.

Skąd to zanieczyszczenie? - Widać, że rozpoczyna się sezon grzewczy, ludzie zaczynają palić w piecach - komentuje Ryszard Listwan, zastępca małopolskiego wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska.

Sytuację pogarsza niekorzystna pogoda: brak wiatru i opadów, mgły, spadki temperatury nocą. Mamy już do czynienia z tzw. inwersją, która znacznie utrudnia wymianę powietrza i sprawia, że zanieczyszczenia się kumulują.

- Na razie jednak nie jest najgorzej, to sytuacja typowa dla tej pory roku. Do smogu nam jeszcze daleko, bo obecnie mamy przekroczenia mniejsze niż 300 procent normy. Alarm smogowy ogłasza się, gdy zapylenie powietrza przekroczy 600 procent normy - wylicza Ryszard Listwan.

A że prędzej czy później przekroczy - to jest pewne. Kraków od lat ma problem z dużym zanieczyszczeniem powietrza, a nasila się on zawsze jesienią i zimą. Raczej nie ma co liczyć na to, że w tym sezonie będzie lepiej niż w poprzednich latach.

- Teraz głównie od pogody zależy, jak bardzo wzrośnie zapylenie powietrza. Jeśli pojawi się zimny, ustabilizowany wyż, nocne spadki temperatur poniżej zera i brak wiatru, to wtedy przekroczenia norm stężeń zanieczyszczeń na pewno będą znacznie większe - przyznaje przedstawiciel Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Krakowie.

Podkreśla jednocześnie, że osiągnięcie poprawy jakości powietrza w stolicy Małopolski nie jest zadaniem łatwym. Władze miasta próbują walczyć ze smogiem różnymi sposobami (m.in. jest realizowany tzw. program likwidacji niskiej emisji, polegający na wymianie pieców węglowych na ekologiczne źródła ogrzewania), ale to wciąż nie wystarcza. Zdaniem Listwana tu potrzebne są bardziej zdecydowane działania - m.in. wprowadzenie ograniczeń w stosowaniu paliw stałych do ogrzewania (nad przygotowaniem stosownych przepisów w tym zakresie pracuje obecnie Sejmik Województwa Małopolskiego).

- Do tego trzeba jeszcze pomyśleć m.in. o zmianach w transporcie, jak np. ograniczanie wjazdu do centrum miasta, eliminowanie pojazdów starego typu itp. - dodaje Ryszard Listwan.

O SMOGU W INTERNECIE

Dane dotyczące aktualnych stężeń zanieczyszczeń w powietrzu oraz prognozy na najbliższe dni są na bieżąco publikowane w internecie (na stronach www.malopolska.pl/powietrze, www.krakow.pios.gov.pl). Warto regularnie je sprawdzać i śledzić komunikaty - zwłaszcza te dotyczące pyłu zawieszonego, bo to właśnie z nim jesienią i zimą jest największy problem.

Pył zawieszony jest szkodliwy dla zdrowia (zawiera m.in. toksyczny benzo(a)piren, rakotwórcze dioksyny i metale ciężkie), może powodować wiele schorzeń lub nasilać istniejące dolegliwości. Najbardziej wrażliwi są ludzie przewlekle chorzy, alergicy, seniorzy, małe dzieci oraz kobiety w ciąży. Te osoby powinny szczególnie uważać, śledzić komunikaty w internecie i w dniach, kiedy jest duże zapylenie, unikać zbyt długiego przebywania na otwartym powietrzu.

[email protected]