Pożegnanie prof. Aleksandra Brücknera. Wybitny historyk literatury spoczął na Cmentarzu Rakowickim

Zmarły w 1939 r. profesor był pochowany na cmentarzu Tempelhofer Parkfriedhof w Berlinie. Jednak mogile grozi likwidacja – cmentarz zostanie całkowicie zamknięty do 2027 r. Zgodnie z ostatnią wolą zmarłego, by być pochowanym w polskiej ziemi, jego prochy spoczęły na cmentarzu Rakowickim w Krakowie.

Złożenie urny do grobu w Alei Zasłużonych cmentarza Rakowickiego, poprzedziła uroczysta msza pogrzebowa w uniwersyteckiej kolegiacie św. Anny. Profesor został pochowany wraz żoną, Emmą.

Wydarzeniu towarzyszyły dodatkowe inicjatywy realizowane w Krakowie, Warszawie, Berlinie oraz Halle i Jenie, takie jak: konkurs skierowany do uczniów liceów sztuk plastycznych, konferencja naukowa współorganizowana przez Uniwersytet Jagielloński, konferencja dla młodzieży, cykl warsztatów realizowany w Muzeum Archeologicznym, lekcje muzealne w warszawskich instytucjach czy wystawa, która odbędzie się na Uniwersytecie Humboldtów w Berlinie.

Aleksander Brückner urodził się 29 stycznia 1856 r. w Tarnopolu. W 1872 r. ukończył gimnazjum we Lwowie, a następnie studiował slawistykę na tamtejszym uniwersytecie. W 1881 r. objął stanowisko profesora języków i literatur słowiańskich na Uniwersytecie Berlińskim, gdzie kierował katedrą slawistyki przez 43 lata, do chwili przejścia na emeryturę w 1924 r.

W dwudziestoleciu międzywojennym, po odzyskaniu przez Rzeczpospolitą niepodległości, prof. Brückner otrzymywał wielokrotnie propozycje powrotu do Polski i objęcia profesury we Lwowie, w Poznaniu, w Warszawie. Zdecydował się jednak pozostać w Berlinie, gdyż uważał, że bardzo ważne i symboliczne jest, aby Polak kierował katedrą slawistyki na Uniwersytecie Berlińskim. Przez całe życie utrzymywał żywe kontakty ze środowiskami naukowymi w kraju.

Prof. Brückner był także etnologiem, edytorem, językoznawcą, paremiologiem (badał sens i pochodzenie przysłów) oraz znawcą literatur słowiańskich, zajmował się wierzeniami i obyczajami Słowian, był także znakomitym archiwistą.

Za jego najcenniejszą zdobycz uchodzą „Kazania świętokrzyskie” (przechowywane obecnie w Bibliotece Narodowej Warszawie), uznawane za najstarszy dokument prozatorski stworzony w języku polskim (datowany na koniec XIII w. lub na XIV stulecie). Brückner znalazł je w 1890 r. w Cesarskiej Bibliotece Publicznej w Petersburgu w oprawie kodeksu zawierającego Dzieje Apostolskie i Apokalipsę.

Jego spuścizna obejmuje ponad 1500 pozycji, w tym liczne recenzje i ważne rozprawy publikowane w wydawnictwach zbiorowych i encyklopedycznych, ale także dzieła monumentalne, z których korzysta się po dziś dzień.

Aleksander Brückner zmarł 24 maja 1939 r. w Berlinie. Jego przyjaciele i najbliżsi, a także polska ambasada w Berlinie zabiegali u wdowy i jej krewnych o zgodę na pogrzeb w Polsce. Niestety zgody takiej nie uzyskano. Pogrzeb odbył się 30 maja 1939 r. w Berlinie.

Świat w ogniu, głównie przez upały