Późna jesień - ogród z innej perspektywy

Kiedy opadną liście, widać inaczej, a czasem nawet więcej. Zaczynają się wyróżniać iglaki i zimozielone rośliny liściaste, które wcześniej wydawały się wciśnięte między ekspansywne krzewy i grupy bylin.

Nie tylko iglaki

Kiedy z bylin zostaną suche badyle, a z krzewów o sezonowym ulistnieniu ogołocone pędy, na pierwszy plan wysuwają się sosny i świerki, jałowce i ogniki obsypane owocami, cyprysiki i mahonie, różaneczniki i bukszpany, a także kolorowe pędy dereni, a czasem pnie drzew o atrakcyjnej strukturze i barwie (np. klony o korze postrzępionej lub w paski, ambrowce i trzmieliny o korkowatych bruzdach i naroślach).

Przyjęła się opinia, że jedynie rośliny iglaste i zimozielone mogą być ozdobą zimowego ogrodu, a cała reszta, ogołocona z liści, nie jest w tym okresie godna naszej uwagi. Nic bardziej mylnego. Wiele jest gatunków drzew i krzewów, a nawet bylin i traw ozdobnych, których odsłonięte pnie i konary, a także pędy i zasuszone kwiatostany stanowić będą równą, jeśli nie większą atrakcję.

Jeśli uda nam się takie rośliny w ogrodzie zgromadzić, zimą nabierze on zupełnie nowego wymiaru. Poniżej zamieszczamy krótki przegląd takich zimowych piękności.

Leszczyna pospolita odmiany contorta to krzew o silnie poskręcanych pędach oraz pomarszczonych liściach i powolnym wzroście, dorastający po latach do 4 metrów. Szczególnie atrakcyjny jest w okresie zimowym, gdy pędy mogą zaprezentować się w całej okazałości. Leszczynę contorta sadzi się zwykle w eksponowanym miejscu, ale potrafi się również wyróżnić w kompozycji z innymi krzewami. Jej pędy wykorzystuje się często przy aranżacjach suchych bukietów, podobnie jak pędy wierzby mandżurskiej i robinii tortuosa.

Na wiosnę dodatkową ozdobą tej leszczyny są kotki - zwyczajne, takie jak u innych odmian. Z kolei wierzba mandżurska osiąga ok. 5 m wysokości, ale w sprzyjających warunkach może być wyższa. Ozdobą drzewka są charakterystyczne, spiralnie poskręcane gałęzie w kolorze oliwkowo-zielonym lub żółtym. Wierzba tego gatunku rośnie szybko, ale nie jest długowieczna. Wymaga podlewania w czasie długotrwałej suszy i nie jest w pełni odporna na silne mrozy. Tolerancyjna co do gleby, choć najlepiej rośnie w glebie wilgotnej. Stanowisko musi być słoneczne.

Robinia akacjowa odmiany tortuosa to niewysokie drzewko o wąskim, nieregularnym pokroju, charakteryzujące się malowniczo powyginanymi, żółtawymi pędami. Lancetowate liście też są poskręcane. Drzewko szczególnie dekoracyjne jest jednak w stanie bezlistnym. Zadowala się przeciętną glebą, doskonale znosi okresowe susze. Polecane na eksponowane, słoneczne miejsce.

Łodygi zamiast liści

Dereń biały odmiany sibirica odsłania swoją urodę dopiero w zimie. Wbrew gatunkowej nazwie, ma jaskrawoczerwone, błyszczące pędy, które są jego główną ozdobą. Dorasta do 2-3 metrów, ale powinien być na wiosnę silnie przycinany, aby pędy utworzyły gęstą „miotłę”. Z biegiem lat tworzy szerokie, gęste kępy.

Jest bardzo wytrzymały na mrozy i mało wymagający w stosunku do gleby, choć najlepiej rośnie na glebach podmokłych. Jednocześnie jest wytrzymały na suszę i znosi zanieczyszczenie powietrza, toteż powszechnie sadzi się go na trawnikach osiedlowych i w parkach miejskich.

W ogrodzie dereń powinien rosnąć w pełnym oświetleniu, ale raczej w takim miejscu, aby w lecie nie był widoczny na pierwszym planie. Dereń rozłogowy odmiany flaviramea podobny jest z wyglądu do derenia syberyjskiego, z tą różnicą, że jego pędy są żółtozielone. Często sadzi się go w towarzystwie poprzedniego gatunku dla uzyskania ciekawego podobieństwa sylwetek przy jednoczesnym dużym kontraście koloru.

Żarnowiec, krzew o miotlastym pokroju, wzniesiony lub łukowato pochylony, dorasta do 2 metrów. Należy do krzewów witkowych - oznacza to, że ma rózgowate, kanciaste łodygi, przez większą część roku żywozielone. Liście można zobaczyć tylko wiosną na młodych pędach, w lecie krzew zazwyczaj je gubi. Brak liści rekompensują mu wtedy intensywnie zielone łodygi.