Najem własnych lokali może być dosyć zyskowną działalnością, ale wiąże się też ze sporym ryzykiem
Podstawowym prawem wszystkich wynajmujących swoje lokale jest otrzymywanie umówionego czynszu od najemcy w ustalonym czasie. W umowie najmu powinno być określone, do którego dnia miesiąca czynsz ma być zapłacony. Jeśli brakuje stosownego zapisu, to opłata powinna zostać dokonana do 10. dnia każdego miesiąca. Pieniądze mogą być przekazywane do rąk własnych wynajmującego lub też przelewem na wskazane konto.
Wynajmujący lokal ma prawo
do otrzymania kaucji zabezpieczającej na pokrycie należności z tytułu najmu lokalu. Maksymalna wysokość kaucji jest ustawowo ograniczona do 12-krotności miesięcznego czynszu wyznaczonego za dany lokal. Oczywiście, nic nie stoi na przeszkodzie, aby kaucja była mniejsza bądź też nie było jej wcale. Dużo zależy tutaj od wyposażenia mieszkania, jego stanu technicznego oraz subiektywnie ocenianej wiarygodności najemcy. Zazwyczaj wysokość kaucji wynosi równowartość od miesięcznego do trzymiesięcznego czynszu. Może ona zostać użyta na pokrycie zaległych czynszów, a także usunięcie zniszczeń przekraczających zwyczajne zużycie. Kaucja podlega zwrotowi w dniu opuszczenia przez najemcę lokalu, a maksymalnie w ciągu miesiąca po tym fakcie.
Wynajmujący ma prawo żądać, aby najemca przywrócił lokal do stanu poprzedniego w przypadku, gdy ten dokonał jakichś zmian. Jeśli właściciel nie chce utrzymać zmian, nawet za dodatkową dopłatą, to najemca musi się dostosować. Wynajmujący ma bowiem prawo do otrzymania lokalu z powrotem w stanie niepogorszonym, po zakończeniu najmu. Oczywiście, najemca nie może ponosić odpowiedzialności za zużycie będące wynikiem zwyczajnego, prawidłowego używania. Jest to najczęstsza kwestia sporna występująca pomiędzy najemcą a wynajmującym. Trudno określić, jak po roku mogą być porysowane panele podłogowe i w jakim stopniu zużyte mogą być meble czy sprzęt AGD.
Od najemcy można żądać
natychmiastowego udostępnienia lokalu, jeśli zdarzy się awaria grożąca bezpośrednio powstaniem szkody, lub też szkodę wywołująca. W normalnych warunkach wynajmujący ma też prawo żądać udostępnienia lokalu w celu przeprowadzenia przeglądu stanu technicznego lokalu, a także zastępczego wykonania przez wynajmującego prac obciążających najemcę.
Jeżeli wydarzy się niespodziewana awaria i wynajmujący musi wejść do lokalu podczas nieobecności najemcy lub jeśli nie wyraża on na to zgody, to najemca może zastrzec, że wejście do lokalu musi odbyć się w obecności policji lub Straży Miejskiej
Kłopotliwy najemca
Udostępnianie swojego lokalu osobom obcym, poza dochodami nierzadko przynosi wiele zgryzoty. Zachodzi wtedy potrzeba natychmiastowego działania w celu pozbycia się najemcy. Ustawa przewiduje, że umowa najmu może być rozwiązana w trybie natychmiastowym, jeżeli:
- najemca nie płaci czynszu przez minimum dwa pełne okresy płatności oraz okres trzeciego po otrzymaniu pisemnego upomnienia od wynajmującego,
- lokal jest użytkowany przez najemcę w sposób sprzeczny z umową,
- najemca wykracza w sposób rażący lub uporczywy przeciwko obowiązującemu porządkowi domowemu lub przez swoje zachowanie powoduje, że życie innych mieszkańców staje się uciążliwe,
- zaniedbuje lokal lub wyposażenie w takim stopniu, że naraża je na uszkodzenia.
Najważniejszym obowiązkiem wynajmującego jest udostępnienie najemcy do użytkowania lokalu. Ma on dostarczyć lokal w stanie przydatnym do użytkowania zawartego w umowie oraz utrzymywanie lokalu w takim stanie przez cały czas trwania najmu. Wynajmujący musi pokrywać koszty koniecznych napraw. Jeśli tego nie robi, to najemca może dokonać tych reperacji na koszt właściciela. Właściciel musi także odpowiednio obniżyć czynsz, jeżeli wady, o których najemca nie wiedział w chwili podpisywania umowy, a które zmniejszają przydatność całego mieszkania lub też jednego elementu.
Pewne problemy stwarza kontrola swojego, wynajmowanego lokalu. Trudno to czasem robić tak, aby nie urazić najemcy i nie wejść "z butami" w jego życie prywatne. Wydaje się, że najlepszą okazję stwarza konieczność comiesięcznego pobierania opłat. Zamiast wskazywać konto w banku, można ustalić wizytę na stały dzień w miesiącu. Jest to dobra okazja, by nie tylko spisać liczniki, ale także dyskretnie zaglądnąć do łazienki, a przy herbacie pooglądać, czy pokój nie jest dewastowany.
WOYCIECH JARCZEWSKI
Zdjęcia: Robert Glac
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
