Próbna matura z chemii 2023: Jeśli wybierzesz to, co cię w życiu ciekawi, żaden kierunek studiów nie będzie dla ciebie zbyt trudny [WYWIAD]

Czy jest zainteresowanie VIII edycją próbnej matury z chemii?
Oczywiście! Z roku na rok obserwujemy coraz większe zainteresowanie, a świadczy o tym chociażby to, że organizujemy już VIII edycję próbnej matury z chemii. Początkowo było to wydarzenie stosunkowo skromne, o bardzo lokalnym zasięgu. Próbna matura w pierwszych edycjach odbywała się stacjonarnie w budynkach naszego uniwersytetu. Później przyszedł czas pandemii, który bardzo mocno zamieszał w całym naszym życiu i również w organizacji tego wydarzenia. Przez obowiązujące obostrzenia musieliśmy zmienić formę na zdalną. Jednak okazało się, że stworzyło to możliwość jej znacznego rozszerzenia. Właśnie dzięki temu zaczęliśmy odnotowywać wyraźny wzrost zainteresowania naszą maturą.

W tym roku stacjonarnie, zdalnie czy hybrydowo?
Idąc za ciosem, w tym roku próbna matura z chemii odbędzie się w formie zdalnej, ponieważ nie chcieliśmy stracić tego, co już wypracowaliśmy i osiągnęliśmy. W tym kontekście nie możemy też zapominać o naszych olimpiadach dla szkół podstawowych i ponadpodstawowych. Dzięki temu, że one również odbywają się częściowo w formie zdalnej, udało nam się dotrzeć do dużej liczby uczniów wspomnianych typów szkół. W pierwszych, zdalnych etapach olimpiad bierze udział po kilka tysięcy osób. Na same finały na nasz Wydział przyjeżdża około 200 uczniów, którzy osiągnęli najlepsze wyniki. Ten ostatni etap odbywa się stacjonarnie, pod naszym czujnym okiem.

Jak nauczyciele szkół oceniają te olimpiady czy też próbną maturę?
Miałem okazję rozmawiać z nauczycielami, którzy przyjeżdżają z uczniami na finałowe etapy olimpiad lub na wręczenie nagród. Bardzo pozytywnie oceniali zarówno poziom jak i formę tych testów wiedzy. Zwykle wyrażają swoją nadzieję na to, że odbędą się kolejne edycje olimpiad i matury. Nie dotarły do mnie głosy mówiące, że te inicjatywy są niepotrzebne.

Czy uczniowie, którzy biorą udział w próbnej maturze później studiują na waszym Wydziale na UJ?
Wielu naszych studentów zetknęło się wcześniej jako uczniowie liceów z naszymi próbnymi maturami z chemii. Warto podkreślić, że zarówno w maturze jak również w olimpiadach, które organizujemy, biorą udział młodzi ludzie z całej Polski, nie tylko z Krakowa czy Małopolski. Jeśli jednak mówimy o naszych studentach, to póki co cały czas są to przede wszystkim osoby z bliższego otoczenia, z Polski Południowej, dlatego nasze działania jeszcze nie przekładają się na takie zainteresowanie naszą ofertą młodzieży z całej Polski, jakiego życzylibyśmy sobie. Chcielibyśmy, aby nasze studia i nasz Uniwersytet były postrzegane przez maturzystów przez pryzmat najwyższej jakości, o który warto zawalczyć, gdzie odległość od miejsca zamieszkania schodzi na drugi plan. Chcielibyśmy, aby maturzyści mieli przekonanie, że jeśli chcą studiować chemię, to najlepiej robić to w Krakowie, na UJ.

Nie ma obaw o to, że przy zdalnym przeprowadzaniu próbnej matury czy olimpiad uczniowie będą ściągać?
Jeśli ktoś ściąga, sam sobie szkodzi. Oczywiście nie możemy tego wykluczyć, ale przecież także podczas stacjonarnego przeprowadzania egzaminu ktoś może pokusić się o ściąganie. Myślę, że w przypadku próbnej matury uczniowie mają świadomość, że czas przygotowań do tego egzaminu nie jest czasem straconym. Młodzi ludzie pracują na swoją przyszłość. Jeśli chodzi zaś o olimpiady to trzeci etap, stacjonarny, wszystko weryfikuje. Dla przykładu, na finał przyjeżdża ponad 200 uczniów, z których pewien odsetek ma wynik bliski zeru, co może sugerować, że wcześniejszych etapów zdalnych ci uczestnicy nie pisali samodzielnie. Dlatego tytuł finalisty otrzymują tylko te osoby, które w ostatnim etapie uzyskały przynajmniej 50% punktów, a najlepsi z nich zostają laureatami.

Wyniki próbnych matur pokazują, że uczniowie są dobrze przygotowani?
Nasza próbna matura nie jest uważana za łatwą. Pojawiały się głosy, że być może jest nawet trochę zbyt trudna. Jednak wydaje mi się, że jeśli postawimy poprzeczkę nieco wyżej, będzie to dla przyszłych maturzystów korzystne, ponieważ później nie będzie rozczarowania, że ktoś maturę próbną napisał świetnie, a nie poradził sobie z egzaminem dojrzałości w maju. Dlatego lepiej dać się mile zaskoczyć tym, że matura była łatwiejsza niż matura próbna.

Jakie rady dziekana dla przyszłych maturzystów?
Przyszłym maturzystom powiedziałbym to samo, co moim studentom – mniej istotne jest zapamiętywanie, ważniejsze zrozumienie. Chemia jest nauką ścisłą, dlatego trzeba starać się zrozumieć prawa, które nią rządzą. Jeśli nam się to uda, możemy mieć satysfakcję z tego, że potrafimy przewidzieć pewne reakcje i procesy, będziemy też mogli wykorzystać zdobytą wiedzę w sposób praktyczny.

Dużo osób chce studiować chemię?
W ostatnich latach mamy niestety coraz mniej kandydatów. Jest to jednak trend obserwowany na wielu kierunkach na całym Uniwersytecie. Na Wydziale Chemii na pierwszym i drugim stopniu studiuje około 700 osób. Można wskazać tutaj przynajmniej dwie przyczyny malejącej liczby studentów. Jedna to niż demograficzny, z którym mamy do czynienia. Druga sprawa to progi, które ustaliliśmy, aby nie przyjmować za wszelką cenę wszystkich chętnych i utrzymywać odpowiednio wysoki poziom studiów. Nie są to progi bardzo wysokie, jednak absolwenci szkół średnich muszą pewien poziom reprezentować. Jak co roku, część osób po zapisaniu się nie podejmuje studiów lub rezygnuje po kilku miesiącach.

Chemia to trudny kierunek?
Absolutnie nie. Wszyscy powinniśmy wybierać to, co nas interesuje i ciekawi. Jeśli pójdziemy za tym głosem, to myślę, że żaden kierunek nie okaże się zbyt trudny, ani też zbyt trywialny. Będziemy czuć motywację by dalej tę dziedzinę poznawać. Moim zdaniem chemia nie jest najtrudniejsza, skoro mamy wielu zadowolonych absolwentów!

Co ciekawego czeka na studentów na Wydziale Chemii?
Jeżeli chodzi o same warunki studiowania, oferujemy dostęp do świetnego zaplecza laboratoryjnego i aparaturowego. To nie tylko nowoczesny budynek, ale również ciągle rozbudowywany i unowocześniany park aparaturowy. Posiadamy instrumenty badawcze, które umożliwiają poznawanie i wykorzystywanie współczesnych, zaawansowanych technik analitycznych, syntetycznych, metod badania materiałów. Nasz student ma okazję już od pierwszego roku zapoznawać się i pracować z nowoczesnym sprzętem laboratoryjnym i aparaturą. Drugi aspekt, na który zwraca uwagę większość uczelni, to jakość kadry. Nasz „kapitał ludzki” jest na naprawdę wysokim poziomie, co potwierdzamy zdobywając prestiżowe granty badawcze, współpracując z prężnymi ośrodkami na świecie i publikując wyniki w najlepszych czasopismach. Udowadniamy, że należymy do naukowej czołówki w Polsce i jesteśmy rozpoznawani na świecie. Z drugiej strony dydaktyczne kompetencje kadry potwierdzane są przez wyróżnienia Polskiej Komisji Akredytacyjnej, certyfikaty europejskie i rankingi Perspektyw. W tych ostatnich od pięciu lat jesteśmy najlepsi w Polsce (kierunek chemia).

Magister czy doktor?
Studia naturalnie można skończyć na dowolnym etapie, tytuł magistra uzyskuje u nas co roku ponad 100 absolwentów. Studia doktoranckie oferujemy stosunkowo dużej liczbie studentów, co roku podejmuje je około 30 osób. Zwykle mamy więcej chętnych niż miejsc. To pokazuje jak duże jest zainteresowanie studiami doktoranckimi. To ten etap studiów, na którym jeszcze intensywniej niż na studiach licencjackich i magisterskich można dotknąć prawdziwej chemii, poczuć smak badań naukowych, pracować wykorzystując znakomity warsztat badawczy, poznawać świat. A co najważniejsze, studia doktoranckie pozwalają samemu odkrywać to co jeszcze nie zostało odkryte, realizować własne pomysły badawcze, opracowywać nowe materiały i procesy. To chyba całkiem atrakcyjna perspektywa.

Co się dzieje później z waszymi studentami?
Wiele osób odnajduje się w przemyśle chemicznym, który jest w Polsce bardzo silny. Perły polskiej gospodarki to właśnie firmy chemiczne jak Orlen, Grupa Azoty, KGHM, spółki energetyczne, które również z chemią mają dużo wspólnego. W Polsce silną pozycję miał przemysł farmaceutyczny, który teraz odradza się w postaci chociażby prężnie działających firm biotechnologicznych. W tym kontekście studia na kierunku chemia medyczna wydają się coraz bardziej atrakcyjne i coraz łatwiej można znaleźć w tym obszarze pracę. Za przykład mogę podać firmę Selvita, jedną z największych polskich firm biotechnologicznych, w której zatrudnienie znajduje wielu naszych absolwentów.