Próchnica boi się pasty

Ponad 80 proc. Polaków myje zęby rano i wieczorem, ale tylko 16 proc. po każdym posiłku. To wynik badania Interaktywnego Instytutu Badań Rynkowych przeprowadzonego z okazji obchodów Światowego Dnia Zdrowia Jamy Ustnej (20 marca). Z badań IIBR wynika, że co drugi Polak myje zęby w trakcie porannej toalety, a 43 proc. wykonuje ten zabieg po zjedzeniu śniadania, chociaż wśród osób w wieku 15-18 lat liczba ta wzrasta do 53 proc.

Po każdym posiłku

Okazuje się też, że kobiety częściej niż mężczyźni myją zęby rano (89 proc. kobiet i 79 proc. mężczyzn) i wieczorem (90 proc. kobiet i 79 proc. mężczyzn). Warto wspomnieć, że 3 proc. mężczyzn deklaruje, że wcale nie sięga po pastę i szczoteczkę do mycia zębów.

- Polacy są przyzwyczajeni do mycia zębów dwa razy dziennie - komentuje prof. dr hab. med. Bartłomiej W. Loster z Uniwersyteckiej Kliniki Stomatologicznej w Krakowie, prezydent Polskiego Towarzystwa Stomatologicznego. - Nie kojarzymy mycia zębów ze spożytymi posiłkami czy przekąskami, a jedynie z porą dnia. A po zjedzonym posiłku też powinniśmy wyszczotkować zęby pastą z fluorem.

Prawidłowa higiena jamy ustnej jest bardzo prosta, a jednocześnie bardzo ważna, bo przeciwdziała próchnicy zębów.
- Pamiętajmy o regularnym odwiedzaniu lekarza dentysty, myciu zębów po każdym posiłku, używaniu nici dentystycznych i żuciu bezcukrowej gumy, kiedy nie możemy wyszczotkować zębów - radzi prof. Bartłomiej W. Loster. - Żucie gumy bez cukru zwiększa wydzielanie śliny, co pomaga neutralizować kwasy osadu nazębnego, które zwiększają ryzyko rozwoju próchnicy. Usuwa też resztki pokarmu z zębów.

Wpływ na organizm

Stan zdrowia jamy ustnej wpływa na cały organizm. Stany zapalne w jamie ustnej, będące wynikiem długotrwałych zaniedbań (głęboka próchnica, choroby przyzębia i zapalenia dziąseł) mogą powodować nadciśnienie i choroby serca, kłopoty z żołądkiem, choroby układu oddechowego, nowotwory jamy ustnej, a nawet sepsę.

Brak odpowiedniej higieny jamy ustnej jest przyczyną rozwoju groźnych bakterii - gronkowców i paciorkowców. Dopóki znajdują się one wewnątrz zęba lub w okolicach przyzębia, sytuacja nie jest jeszcze tragiczna. Kiedy jednak bakterie przedostaną się do krwiobiegu, zaczyna być niebezpiecznie - mogą z krwią dotrzeć do serca i wywołać zapalenie mięśnia sercowego.

- Bakterie przenikające z jamy ustnej do krwioobiegu traktowane są tam jak ciała obce - tłumaczy stomatolog Wojciech Fąferko z Centrum Implantologii i Ortodoncji Dentim Clinic. - Atakowane przez przeciwciała i płytki krwi osiadają na ścianach naszych naczyń krwionośnych, uszkadzając je lub zapychając cholesterolem. W ten sposób powstaje groźna blaszka miażdżycowa. Zwiększona poprzez wystąpienie stanu zapalnego krzepliwość krwi może doprowadzić do oderwania się takiej blaszki i zatkania naczynia krwionośnego. Efektem tego może być niedokrwienie serca i mózgu, a w konsekwencji - udar mózgu lub zawał serca.

Inne konsekwencje

Przykry zapach z ust to kolejny sygnał, iż z zębami nie jest najlepiej. Uważa się również, że angina w 90 proc. jest konsekwencją złego stanu zębów. Ogniska zapalne w jamie ustnej mogą doprowadzać do zapaleń zatok nosowych i czołowych oraz dotrzeć do węzłów chłonnych w obrębie głowy i szyi. O zęby należy dbać szczególnie starannie w starszym wieku, kiedy wiele osób dotyka osteoporoza.

- Wskutek osteoporozy często dochodzi do częściowej lub całkowitej utraty zębów, a pacjenci narażeni są na problemy natury gastrologicznej - przeciążony żołądek i jelita muszą radzić sobie ze źle pogryzionym jedzeniem - mówi dr Fąferko.

Za powstanie nowotworów odpowiadają bakterie, wirusy oraz grzyby, które pojawiają się w jamie ustnej, gdy dochodzi z naszej strony do rażących zaniedbań higieny. Częstym czynnikiem sprzyjającym powstawaniu komórek rakowych jest także nikotyna. Wykrycie zmian nowotworowych (nadżerek, zmian skórnych) we wczesnym stadium aż o 80 proc. zwiększa szansę na przeżycie chorego. Diagnostyka jest bezbolesna, z pomocą specjalnej aparatury VELscope.