Prochy Bema w mauzoleum

Warto wiedzieć

Muzeum Okręgowe w Tarnowie przygotowało ekspozycję czasową, będzie można obejrzeć: dokumenty, fotografie, pamiątkowe szarfy oraz wiele innych archiwaliów i realiów związanych z uroczystością sprowadzenia szczątków Józefa Bema.
Józef Zachariasz Bem zmarł na obczyźnie 10 grudnia 1850 r. w syryjskim Aleppo, pochowano go na muzułmańskim cmentarzu wojskowym Dżebel-el-Isam. Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę rozpoczęto starania o sprowadzenia prochów generała do ojczyzny i pomysł zyskał poparcie całego społeczeństwa. Pod patronatem prezydenta Rzeczypospolitej, Ignacego Mościckiego zawiązał się krajowy "Komitet Sprowadzenia do Kraju Zwłok Gen. J. Bema", którego honorowym członkiem został m. in. marszałek Józef Piłsudski. Rozgorzała dyskusja gdzie mają spocząć prochy. Brano pod uwagę Tarnów, stolicę państwa, względnie stoki Wawelu. Ostatecznie ustalono, iż miejscem wiecznego spoczynku bohatera winno być jego rodzinne miasto - Tarnów i postanowiono usytuować mauzoleum w Ogrodzie Strzeleckim, na niewielkiej wysepce dawnego stawu. Projekt tej szczególnej budowli powierzono Adolfowi Szyszko-Bohuszowi, rektorowi Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie.
20 czerwca 1929 r., w obecności przedstawicieli władz Francji, Polski, Węgier i Turcji, dokonano ekshumacji zwłok. Trumnę umieszczono w specjalnym wagonie i przewieziono przez granice Turcji, Jugosławii do stolicy Węgier - Budapesztu. Odtąd trumnie towarzyszyła wojskowa delegacja węgierska. Na wszystkich stacjach, przez które przejeżdżał pociąg, stały szpalery ludzi z odkrytymi głowami. Wagon obrzucano kwiatami. 29 czerwca wagon z prochami gen. J. Bema przejechał granice Polski, gdzie powitano go wyjątkowo uroczyście. W imponującym pochodzie trumnę, przybraną sztandarami Polski, Węgier i Turcji, przewieziono na Wawel. Następnego dnia ulicami Krakowa przeszedł uroczysty kondukt, by przy salwie 21 strzałów pożegnać bohatera odjeżdżającego do rodzinnego miasta. 30 czerwca 1929 r. uroczysty kondukt przemierzył odświętnie przystrojone ulice: Krakowską, Wałową i Piłsudskiego, by dotrzeć do Ogrodu Strzeleckiego. Tutaj na końcowym odcinku trumnę do mauzoleum przenieśli na swych ramionach oficerowie. Wystawa w tarnowskim Muzeum Okręgowym otwarta zostanie 1 lipca o godzinie 15.30.
(KIS)