Prosument pomoże oszczędzać i zarabiać

– Sposobem na zwiększenie możliwości wykorzystania źródeł energii odnawialnej z powodzeniem stosowanym w budownictwie energooszczędnym są tzw. układy hybrydowe mikroinstalacji OZE. Jak to działa?

– Ich idea polega na połączeniu ze sobą dwóch lub więcej rodzajów źródeł energii odnawialnej do wytwarzania energii elektrycznej i/lub ciepła. Rozwiązanie takie ma kilka oczywistych zalet. Jedną z nich jest zwiększenie sprawności współpracujących źródeł w porównaniu do sytuacji, gdy każde z nich pracuje w osobnym układzie.

Ponadto instalacje hybrydowe stwarzają nowe możliwości zastosowania OZE w trudnodo-stępnych miejscach, zmniejszają okres zwrotu inwestycji, nie wymagają obsługi, zwiększają niezależność energetyczną gospodarstwa domowego i są przyjazne środowisku naturalnemu. Instalacje hybrydowe mogą mieć duże znaczenie przede wszystkim w rolnictwie, gdzie występują znaczące i wysoce zmienne potrzeby energetyczne gospodarstw, a infrastruktura elektroenergetyczna jest słabo rozwinięta. Do wad takich systemów należy natomiast wyższy stopień skomplikowania układu hybrydowego i ewentualne trudności w jego kontrolowaniu.

– Dla potencjalnego inwestora problematyczny może być sam wybór technologii i dostosowanie wielkości instalacji. Kto powinien nam w tym pomóc?

– Hybrydowe mikroinstalacje OZE są jeszcze rozwiązaniami niszowymi, ale będą coraz popularniejsze – także w Polsce. Impulsem do przyśpieszonego ich rozwoju jest nowy program dotacji NFOŚiGW – Prosument – którego kryteria wskazują na potrzebę łączenia co najmniej dwóch rodzajów źródeł energii odnawialnej do wytwarzania energii elektrycznej i ciepła (np. systemy fotowoltaiczne i pompy ciepła).

Także nowe przepisy Prawa energetycznego promują instalacje prosumenckie OZE w sposób zachęcający do lepszego bilansowania energii i zwiększania zużycia energii z OZE na własne potrzeby właścicieli mikroinstalacji, co jest znacznie łatwiejsze w przypadku budowy instalacji hybrydowych. W wyborze odpowiedniego rozwiązania, spełniającego potrzeby inwestorów, pomocni są wykwalikowani i doświadczeni instalatorzy, przeszkoleni w zakresie integrowania różnych źródeł OZE.

– Czy produkcja energii z przydomowej instalacji wymaga zgody, przygotowania odpowiednich dokumentów?

- Instalowanie na obiekcie budowlanym systemów OZE wraz z konstrukcją mocującą nie wymaga zgłoszenia właściwemu organowi, ani uzyskania pozwolenia na budowę, o ile zainstalowana całość nie przekracza 3 m wysokości. Jeżeli wysokość ww. urządzenia przekroczy 3 m, wówczas inwestor musi je zgłosić. W przypadku mikroinstalacji OZE do produkcji energii elektrycznej nie jest wymagane uzyskanie koncesji. Przyłączenie mikroinstalacji do sieci dystrybucyjnej wymaga zgłoszenia i zainstalowania odpowiednich układów zabezpieczających i pomiarowo-rozliczeniowych.

– Czy na taką inwestycję możemy uzyskać dofinansowanie?

– Dotację na zakup i montaż mikroinstalacji odnawialnych źródeł energii można obecnie uzyskać w ramach programu priorytetowego Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej – Prosument. Umożliwia on dofinansowanie zakupu i montażu instalacji odnawialnych źródeł energii do produkcji prądu lub połączonych instalacji do produkcji ciepła (kolektory słoneczne, kotły na biomasę, pompy ciepła) i energii elektrycznej (mikroelektrownie słoneczne, mikroelektrownie wiatrowe, systemy mikrogeneracyjne na biopłyny).

O dofinansowanie z programu Prosument mogą się ubiegać właściciele domu mieszkalnego (osoby fizyczne, wspólnoty, spółdzielnie mieszkaniowe) lub budynku spełniającego przynajmniej częściowo potrzeby mieszkaniowe (np. gospodarstwo domowe w gospodarstwie rolnym). Budżet programu to 600 mln zł na lata 2014-2020, z czego 150 mln jest przeznaczonych na bezzwrotne dotacje, a 450 mln na niskooprocentowane pożyczki. Dotacja na instalacje do produkcji ciepła (w tym kolektory słoneczne) wyniesie do 20 proc. kosztów kwalifikowanych do 2015 roku, później do 15 proc.

Bardziej promowane w programie są instalacje do produkcji prądu, gdzie dofinansowanie w latach 2014-2015 wyniesie do 40 proc. kosztów kwalifikowanych i do 20 proc. po 2015 roku. Środki z programu Prosument będą rozdysponowane trzema kanałami – przez samorządy terytorialne, Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz banki. Ponadto mikroinstalacje mogą liczyć na wsparcie w ramach Funduszy Europejskich 2014-2020, które dostępne będą przede wszystkim w Programie Infrastruktura i Środowisko, a także w Programach Regionalnych.

Nadwyżki energii produkowanej z mikroinstalacji OZE mogą być z powodzeniem gromadzone w systemach magazynowania ciepłej wody, stosowanych jako zbiorniki buforowe, dostarczające wodę użytkową. Pojemność takich zbiorników zależy od zapotrzebowania na ciepło i może wynosić nawet kilka m sześc, dla bardzo dużych instalacji. W świetle obowiązujących przepisów, wytwórca energii elektrycznej z mikroinstalacji OZE, będący osobą fizyczną, wytwarzając energię elektryczną w celu jej zużycia na własne potrzeby, może sprzedać jej nadwyżki po cenie wynoszącej 80 proc. średniej ceny energii na rynku konkurencyjnym z roku ub.