Po czterech latach okupacji w Proszowicach władzę objęli Polacy. Ukarano zdrajców współpracujących z Niemcami. Wolność trwała dwa tygodnie, ale Rzeczpospolita Partyzancka, obejmująca obszar około tysiąca kilometrów kwadratowych, to ewenement w dziejach II wojny światowej - enklawa wolności w okupowanej Europie.
Nic dziwnego, że pamięć o tym wydarzeniu jest ciągle żywa. Przypominają o niej tablice pamiątkowe w kilku punktach miasta oraz groby żołnierzy Armii Krajowej na proszowickim cmentarzu. Wszystkie te miejsca odwiedzili uczestnicy VI Marszu Rzeczpospolitej Partyzanckiej, który po mszy odprawionej w tutejszym kościele przez sk. dr Jana Zwierzchowskiego wyruszył w kierunku cmentarza.
Specjalnym gościem uroczystości był Tadeusz Sokół, żołnierz Armii Krajowej. - Byłem wtedy dziewiętnastoletnim łącznikiem. Jeździłem z Klimontowa do Proszowic. Za całe uzbrojenie miałem pistolet trzymany za paskiem oraz furażerkę - wspominał trzy lata temu na naszych łamach.
Po wkroczeniu Armii Czerwonej wielu uczestników tamtych wydarzeń zapłaciło wysoką cenę. Wkraczający na czele jednego z oddziałów do Proszowic Stanisław Gas został zamordowany. Tadeusz Sokół został wywieziony do Związku Radzieckiego. - Rosjanie weszli we wtorek, a ja w piątek już byłem uwięziony. Powiedzieli mi, że jadę na przesłuchanie. Wróciłem po dziesięciu miesiącach - wspomina. W tym czasie pracował w obozie w głębi ZSRR. Sama podróż w jedną stronę, w nieogrzewanych wagonach bydlęcych, trwała trzy tygodnie - opowiadał. Ofiarą NKWD została też zamordowana w Kościelcu łączniczka Wanda Girtler.
Uczestnicy marszu odwiedzili również groby, w których spoczywają Leopold Komnata, Bolesław Kozuba, Marian Kubacki, Piotr Sztajnert, Michał Girtler, Roman Warso, Stanisław Luty, Dionizy Nowak, Zdzisław Tomaszkiewicz, Jerzy Biechoński, Józef Zastawny (działacz ludowy, który współpracował z Inspektorem ZWZ AK).
Ostatnim punktem rocznicowych obchodów był wieczór wspomnień w Centrum Kultury i Wypoczynku w Proszowicach, połączony z emisją filmu „Rzeczpospolita Partyzancka 1944”. W czasie wieczoru wystapili dr Marcin Chorązki z IPN oraz historyk Henryk Pomykalski.
FLESZ - Nieudane wakacje? Masz prawo do reklamacji!
- Tak wyglądają porodówki w naszych szpitalach. Zobacz zdjęcia
- Próba bicia rekordu Guinnessa w Ostrowie [WIĘCEJ ZDJĘĆ]
- Proszowice. Policjanci świętowali swoje stulecie na Rynku
- Drogami zawładnęły stare samochody i motocykle
- Gmina Koniusza. W zawodach najlepsi druhowie z Szarbi [ZDJĘCIA]
- Wędkarze na memoriale. Nad Wisłą w Nowym Brzesku uczcili pamięć swojego kolegi
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?