Przed Bazyliką Mariacką ułożą nowy wapień. Prosto z francuskich Alp [ZDJĘCIA]

Po ponad trzech latach poszukiwań urzędnikom miejskim udało się w końcu znaleźć dobry wapień, który ułożony zostanie przed Bazyliką Mariacką. Kamień został sprowadzony z Francji, a prace rozpoczną się już w poniedziałek. Potrwają ponad trzy miesiące. Krakowianie i turyści w końcu przestaną potykać się w jednym z najbardziej reprezentacyjnych punktów miasta.

- Prace budowlane podzieliliśmy na pięć etapów, w czasie których poszczególne fragmenty placu będą niedostępne dla pieszych - mówi Andrzej Olewicz, wicedyrektor Zarządu Infrastruktury Komunalnej i Transportu. Chodzi oto, aby nie zostało całkowicie zamknięte przejście przy Bazylice Mariackiej.

Urzędnicy chcieli ułożyć granit. Konserwator się nie zgodził

Przypomnimy, że całe zamieszanie z kostką na placu Mariackim trwa już od kilkunastu lat. W 2001 roku, za ponad 2 mln zł ułożony został tzw. wapień turecki. Po dwóch zimach zaczął jednak pękać. Niewiele pomogły naprawy gwarancyjne. Z roku na rok było tylko gorzej. Turyści potykali się o nierówności w nawierzchni placu, a urzędnicy toczyli spór z konserwatorem zabytków, by zgodził się na ułożenie dużo twardszego granitu zamiast stosunkowo miękkiego wapienia.

- Pamiętajmy, że plac Mariacki nie jest częścią Rynku. Do początku XIX w. był tam cmentarz kościoła Mariackiego otoczony murem. Od momentu jego zlikwidowania była tam nawierzchnia z wapienia. Jeżeli wprowadzilibyśmy teraz nawierzchnię granitową, byłaby ona identyczna w kolorze jak ta na płycie Rynku. Wszystko by się zlało - przekonywał Jan Janczykowski, wojewódzki konserwator zabytków.

W 2013 r. sam prezydent Majchrowski przyznał, że stan nawierzchni placu Mariackiego to wstyd dla miasta. W ZIKiT rozpoczęło się więc nerwowe poszukiwanie wapienia, który nie popęka tak szybko jak ten turecki. Ale cały proces urzędnikom szedł opornie, regularnie przesuwali termin rozpoczęcia prac. I tłumaczyli tylko, że znalezienie trwałego wapienia nie jest proste. A konserwator zabytków podawał przykład Wawelu, gdzie użyto też wapienia tureckiego, tylko przeszedł on odpowiednio rygorystyczną kontrolę jakości. I nie pęka.

Urzędnicy podobno próbowali nawet zamówić w Turcji dobrą partię wapienia, ale nie był on już dostępny. Przez ostatnie kilkanaście miesięcy sprowadzili więc do Polski próbki wapienia m.in. z Chorwacji, Portugalii, Niemiec, dwa bałkańskie. I przekazali je - wraz z polskim wapieniem z kamieniołomu z Celin - naukowcom z Katedry Geomechaniki, Budownictwa i Geotechniki Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. Żadna z próbek nie była jednak odpowiednio trwała. Testy nie wykazywały m.in. oczekiwanej mrozoodporności.

- Zgodnie z obowiązującymi normami przyjmuje się, że po cyklicznym zamrażaniu i rozmrażaniu - spadek wytrzymałości próbek na ściskanie powyżej dwudziestu procent klasyfikuje skałę jako materiał nieodporny na działanie mrozu - wyjaśniała dr inż. Joanna Hydzik-Wiśniewska z AGH.

Przed Światowymi Dniami Młodzieży tylko doraźnie załatane zostały największe dziury na placu Mariackim. Dzięki temu miastu udało się uniknąć kompromitacji. Problem jednak pozostał. Dopiero wczoraj pracownicy ZIKiT ogłosili, że satysfakcjonujące wyniki podczas testów na AGH uzyskał wapień z francuskich Alp. - Jest to kamień sprawdzony w naszej strefie klimatycznej. Jego eksporter daje nam 10-letnią gwarancję. Mamy badania wytrzymałości, jesteśmy więc przekonani, że tym razem problemy przed bazyliką się powtórzą - podkreśla Andrzej Olewicz, wicedyrektor ZIKiT. I dodaje, że oprócz wymiany samej kostki, odnowiona zostanie także podbudowa placu Mariackiego. - Będzie to więc kompleksowa modernizacja.

Koszt całej inwestycji szacowany jest na około pięć milionów złotych. Jeśli wszystko pójdzie zgodnie z planem, prace potrwają najpóźniej do połowy listopada tego roku.

Charakter placu Mariackiego zostanie zachowany

Wapień francuski został już zaakceptowany także przez wojewódzkiego konserwatora zabytków.

- To jasny kamień, tylko odrobinę ciemniejszy od tureckiego, który w tym momencie znajduje się na placu Mariackim. Charakter tego miejsca zostanie więc zachowany. A na tym bardzo mi zależało - podkreśla Jan Janczykowski. - I co ważne, wszystko wskazuje na to, że wapień ten ma dobre parametry wytrzymałościowe i będzie trwalszy od obecnego - podkreśla konserwator.